Και όμως θυμάσαι πράγματα από μικρότερη ηλικία από ό,τι νομίζεις

Έρευνα αναφέρει πως οι άνθρωποι αρχίζουμε να “αποθηκεύουμε” αναμνήσεις από ηλικία που είναι ένα χρόνο μικρότερη από αυτήν που έδειχναν προηγούμενες μελέτες. Δηλαδή, από τα 2.5 χρόνια ζωής.

Είναι γνωστό πως όσα ζούμε στην παιδική μας ηλικία, μας προσδιορίζουν σε βαθμό που αν δεν βάλουμε το χέρι μας -να τα διαχειριστούμε- ‘διοικούν’ όσα μας συμβαίνουν έως το τέλος της ζωής μας. Μια καθηγήτρια ψυχολογίας θέλησε να ερευνήσει από ποια ηλικία αρχίζει να αποκτά αναμνήσεις ένας άνθρωπος. Kαι αν τίθεται θέμα ‘παιδικής αμνησίας’ (είναι η αδυναμία των ενηλίκων να ανακτήσουν επεισοδιακές αναμνήσεις -καταστάσεων ή γεγονότων- πριν την ηλικία των δύο έως 4 χρόνων).

Η μελέτη της έδειξε πως οι πρώτες εικόνες, εμπειρίες και τα πρώτα συναισθήματα που αποτυπώνονται στα εντός μας, αρχίζουν από την ηλικία των 2.5 ετών.

Η Dr. Κάρολ Πίτερσον, η οποία διδάσκει ψυχολογία στο Memorial University της Νέας Γης (νησί που βρίσκεται βορειοανατολικά του Κεμπέκ, στον Καναδά), μελέτησε δεδομένα από συνεντεύξεις που έγιναν στο εργαστήριο της, την τελευταία 20ετία. Δημοσίευσε τα ευρήματα της στην εφημερίδα Memory, τον περασμένο μήνα.

Μεταξύ αυτών που σημείωσε ήταν πως “γενικά οι άνθρωποι ενδέχεται να έχουν πολλές περισσότερες αναμνήσεις από τα προσχολικά τους χρόνια, από ό,τι πιστεύουμε και μπορούν να ανακαλέσουν γεγονότα από χρόνια που προηγούνται αυτών που έχουν τεκμηριωθεί, ιστορικά”. Ιστορικά είχε καταγραφεί, μέσω ερευνών πως οι πρώτες αναμνήσεις δημιουργούνται στα 3.5 χρόνια της ζωής μας. Η μελέτη της μείωσε κατά ένα χρόνο, αυτό το όριο. Εξήγησε πως η διαφορά έγκειται στο ότι “πολλοί τείνουν να μην μπορούν να προσδιορίσουν τις ημερομηνίες των πρώτων τους αναμνήσεων. Επανειλημμένως βρήκαμε ανθρώπους που πίστευαν πως ήταν μεγαλύτεροι από την ηλικία των πρώτων αναμνήσεων”.

Στις προηγούμενες μελέτες, μαζί με τους συνεργάτες της η Πίτερσον πέρασε από τη διαδικασία συνεντεύξεων παιδιά και νέους ενήλικες, με ζητούμενο τις πρώτες αναμνήσεις. Οι απαντήσεις συγκρίθηκαν με τα όσα είχαν να καταθέσουν οι γονείς τους. Όσο μεγάλωναν τα παιδιά και περνούσαν τα χρόνια, έδιναν μεταγενέστερη ηλικία για όσα θυμούνταν. Συχνά πριν αυτήν των 4 χρόνων. “Αυτή ήταν η πιο πειστική απόδειξη.Τα παιδιά, όσο μεγάλωναν συνέχιζαν να μετακινούν σε μεταγενέστερη ηλικία τις πρώτες αναμνήσεις, από αυτήν που τις είχαν ζήσει”. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται ‘τηλεσκόπιο’.

Όσο πιο πολύ απομακρύνεται μια ανάμνηση, τόσο πιο κοντά τη φέρνουμε χρονικά. Το φαινόμενο του τηλεσκοπίου σε κάνει να τη βλέπεις πιο κοντά. Αποδείχθηκε πως οι πρώτες αναμνήσεις μετακινήθηκαν κατά ένα χρόνο αργότερα” και έτσι προέκυψε ο μέσος όρος ηλικίας των 3.5 χρόνων. “Διαπιστώσαμε πως όταν ένα παιδί ή ένας έφηβος θυμούνται γεγονότα από την ηλικία των τεσσάρων χρόνων και μετά, δεν τίθεται σε εφαρμογή το φαινόμενο του τηλεσκοπίου”.

Η ειδικός εξήγησε ότι διαπιστώθηκε και ένα θέμα με το τι θυμούνταν οι εθελοντές ως πρώτη ανάμνηση, καθώς την άλλαζαν από συνέντευξη σε συνέντευξη. “Προέκυψε πως χρειάζονται συχνά μια προτροπή ή μια υπενθύμιση, για να θυμηθούν την πρώτη ανάμνηση”. Άπαξ και γίνει η πρώτη ερώτηση τίθεται σε εφαρμογή ‘μηχανισμός’ ανάκλησης που μπορεί να βοηθηθεί με περαιτέρω ερωτήσεις. “Η ποικιλία στη μεθοδολογία παίζει ρόλο. Δηλαδή, ο αριθμός των συνεντεύξεων, το είδος, η συμμετοχή σε άλλες εργασίες”.