Το ποδόσφαιρο του δρόμου και οι άγραφοι νόμοι του

Μακριά από τους λαμπερούς αστέρες, τις πολύχρωμες φανέλες με απαραίτητο σε εμφανές σημείο το λογότυπο του χορηγού, τις νέες τεχνολογίες (Goal Line, VAR), τα πολυτελή γήπεδα και τα δισεκατομμύρια της βιομηχανίας της μπάλας, μία φορά και έναν καιρό υπήρχε το ποδόσφαιρο του δρόμου.

Τότε που οι γειτονιές δεν ήταν χτισμένες σχεδόν σε κάθε γωνιά τους και οι δρόμοι δεν ήταν γεμάτοι με αυτοκίνητα. Τότε που τα παιδιά κλωτσούσαν ανέμελα μία μπάλα, τις περισσότερες φορές σχισμένη με μπαλώματα, σε αυτοσχέδια γήπεδα, με θεατές τους ιδιοκτήτες των μικρών καταστημάτων της γειτονιάς.

Εικόνες από ένα μακρινό παρελθόν, γεμάτες από χαμόγελα παιδιών, που βίωναν την σημασία της συνεργασίας, κάνοντας φίλους, κερδίζοντας αλλά και χάνοντας. Εικόνες που, οι περισσότεροι από εμάς, μεγαλώσαμε μαζί τους, στο πέρασμα των χρόνων.

Το ποδόσφαιρο του δρόμου, όπως το γνώρισαν οι γενιές που προηγήθηκαν, είχε τους δικούς του άγραφους κανόνες, που όλοι ήξεραν και ακολουθούσαν, σαν να επρόκειτο για κανονισμούς αρχών, όπως ανέφερε σε σχετικό της δημοσίευμα η ιταλική ιστοσελίδα Calciomercato. Επειδή άλλωστε, ήταν κάτι που συνέβαινε, όχι μόνο στις δικές μας γειτονιές, αλλά σε όλο τον κόσμο, όπου υπήρχαν παιδιά.

1.Όλα τα αγόρια, κάποιες ελάχιστες φορές και τολμηρά κορίτσια, από τη γειτονιά, συγκεντρώνονταν στο ίδιο σημείο. Κάθε απόγευμα, σχηματίζοντας ομάδες. Το σημαντικό δεν ήταν να κερδίζεις, αλλά να συμμετέχεις στο παιχνίδι. 

2.Η επιλογή των ομάδων ήταν πάντα ένα πρόβλημα που έπρεπε να αντιμετωπίσουν οι μικροί και εύθραυστοι αστέρες. Οι δύο αρχηγοί ήταν συνήθως οι μεγαλύτεροι ή οι πιο «διάσημοι» στην περιοχή, ή εναλλακτικά εκείνος που ήταν …ιδιοκτήτης της μπάλας. Για την επιλογή της ομάδας, έπαιζαν ρόλο, η δύναμη του παίκτη ή ακόμη η φιλία που τον συνέδεε με τον παίκτη που επέλεγε και η ώρα παραμονής του.

3.Ενώ στις ημέρες μας, οι συζητήσεις είναι πολύπλοκές, σχετικά με τις νέες τεχνολογίες, τα σκάνδαλα διαιτησίας, τα γκολ που δεν μπήκαν, το ποδόσφαιρο του δρόμου ήταν πολύ απλούστερο. Στο δρόμο δεν υπήρχαν τέρματα. Το ύψος υπολογιζόταν  σύμφωνα με το ύψος του τερματοφύλακα και εκεί που έφτανε με σηκωμένα τα χέρια, ενώ στο πλάι υπήρχαν σχολικές τσάντες, άλλα αντικείμενα ή ξύλα που δεν ξεπερνούσαν τα 30 εκατοστά.

4.Οι δρόμοι ή στην καλύτερη περίπτωση κάποια γήπεδα, δεν ήταν σίγουρα εκείνα που ονειρευόταν κάθε αγόρι. Αλλά αυτό περνούσε γρήγορα. Η χαρά της προσπάθειας για τη νίκη, ήταν τόσο μεγάλη, που συχνά γλιστρούσε στην καυτή άσφαλτο, με γυμνά πόδια. Κι όταν η αδρεναλίνη  έφευγε, η επιστροφή στο σπίτι …έβγαζε κάποιο δάκρυ για τα γόνατα που αιμορραγούσαν, αλλά και τον πόνο που ήξερε πως θα προκαλέσει το οξυζενέ που θα έριχνε η μητέρα πάνω στα χτυπήματα. Όμως τα αγόρια το ανέχονταν, γιατί πίστευαν ότι τα καλυμμένα με ρούχα γόνατα ήταν το πρώτο βήμα προς την …ντροπή και την χλεύη.

5.Το ποδόσφαιρο στο δρόμο, ήταν πάντα ένα πολύ σκληρό παιχνίδι. Έπρεπε πάντα να είσαι άψογος σωματικά, ψυχικά, αθλητικά. Διαφορετικά  δεν τα κατάφερνες. Η απουσία διαιτητών δημιουργούσε περαιτέρω σκληρότητα. Δεν υπήρχε φάουλ, μέχρι κάποιο παιδί να ματώσει, να  χτυπήσει, μέχρι να χρειαστεί ακόμα και ράμματα. Όμως παρά τα δάκρυα του θύματος και τις κραυγές της μητέρας, παρούσας στον αγώνα, το παιχνίδι δεν μπορούσε να σταματήσει. Έστω κι αν οι θεατές, άλλοτε λιγοστοί, άλλοτε περισσότεροι, δεν πλήρωναν …εισιτήριο.

6.Η μπάλα συχνά έπεφτε μέσα σε αυλές σπιτιών, κάτω από τα λιγοστά αυτοκίνητα, σε χωράφια περιτριγυρισμένα με συρματοπλέγματα. Πάντα υπήρχε εκείνος που έδειχνε θάρρος, πηδώντας πάνω από τοίχους ή μπαίνοντας κάτω από αυτοκίνητα, λερώνοντας ή σκίζοντας παντελόνια και μπλούζες. Ήταν ο ήρωας των κοριτσιών που παρακολουθούσαν με αγωνία το ματς!

7.Ο «κανόνας» από κοντά δεν κάνουμε δυνατά σουτ», δεν έβρισκε ποτέ εφαρμογή, αφού ακόμα και από τα δύο μέτρα η δύναμη ξεπερνούσε και εκείνη στα σουτ του …Ρομπέρτο Κάρλος. Τις λιγοστές φορές, που ο τερματοφύλακας, κατάφερνε να αποκρούσει ένα τέτοιο σουτ, τον πόνο στους καρπούς και στις παλάμες, συνόδευε …ένα δάκρυ.

8.Καμία συζήτηση δεν ήταν θερμότερη, από αυτές που αφορούσαν τα πέναλτι και την εγκυρότητα του γκολ. Δεδομένου ότι τα πλαϊνά ξύλα, σχολικές τσάντες ή άλλα αντικείμενα που χρησίμευσαν για δοκάρια, δεν ξεπερνούσαν τα 30 εκατοστά, οι συζητήσεις αυτές γίνονταν τουλάχιστον μία ντουζίνα φορές μέσα στο απόγευμα.

9.Ο πιο δύσκολος άγραφος νόμος του ποδοσφαίρου του δρόμου, υπαγόρευε πως ο μικρότερος ή ο πιο εύσωμος θα παίξει τερματοφύλακας. Μπορεί το ταλέντο του μικρού να ήταν μεγαλύτερο από πολλούς συμπαίκτες του, αλλά αυτό φαίνεται ότι ποτέ δεν ήταν αρκετό. Έστω κι αν στην αρχή ακουγόταν σαν παρηγοριά «αλλάζουμε σε κάθε γκολ», αυτό δεν γινόταν σχεδόν ποτέ. Μέχρι που ο μικρός μεγάλωνε..

10.Δυστυχώς ακόμα και τα πιο όμορφα πράγματα πάντα τελειώνουν. Κάποιες φορές ξαφνικά. Έτσι όταν ο ιδιοκτήτης της μπάλας έπρεπε να φύγει, το παιχνίδι τελείωνε. Γιατί το τριπλό σφύριγμα της λήξης, για το ποδόσφαιρο του δρόμου, ήταν κάποιες φορές οι φωνές της μητέρας: «Έλα σπίτι, το φαγητό είναι έτοιμο».  Τότε όλα  τα παιδιά γύριζαν σπίτι. Ιδρωμένα, με πληγωμένα τα πόδια και τα χέρια, αλλά ευτυχισμένα, μετρώντας τις ώρες, μέχρι το απόγευμα της επόμενης ημέρας, όπου θα συναντηθούν και θα ξαναπαίξουν όλα μαζί.

Του Αντώνη Βαζογιάννη-ΑΠΕ ΜΠΕ