Πέθανε ο Φράνκο Τζεφιρέλι, ο εμβληματικός σκηνοθέτης

Ο Ιταλός σκηνοθέτης του κινηματογράφου, του θεάτρου και της όπερας, πέθανε σήμερα στο σπίτι του, στη Ρώμη. Σύμφωνα με την Washington Post ο γιος του βραβευμένου σκηνοθέτη ήταν αυτός που ανακοίνωσε τον θάνατο του πατέρα του. Ο Τζεφιρέλι «έσβησε ήσυχα, μετά από μακρά ασθένεια που είχε επιδεινωθεί τους τελευταίους μήνες», μεταδίδουν ιταλικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα πηγές της οικογένειάς του.

Ο Φράνκο Τζεφιρέλι γεννήθηκε το 1923 στα περίχωρα της Φλωρεντίας και έγινε γνωστός για τις ταινίες του όπως το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» – για την οποία έλαβε και υποψηφιότητα για βραβείο Όσκαρ, The Taming of the Shrew (1967) με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Ρίτσαρντ Μπάρτον και τη μίνι σειρά Ο Ιησούς από την Ναζαρέτ. Κάποιες από τις όπερές του θεωρούνται κλασικά έργα παγκοσμίως.

Ο κατά κόσμον Τζιανφράνκο Κόρσι, εκτός από σκηνοθέτης είχε διατελέσει και πρώην γερουσιαστής με το κόμμα Forza Italia από το 1994 εώς το 2001. Ως αξιωματούχος της ιταλικής κυβέρνησης από το 1977, ο Τζεφιρέλι έλαβε την διάκριση του ιππότη από την βρετανική κυβέρνηση το 2004, όταν έγινε Ταξιάρχης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Το 2009 είχε βραβευτεί και με το Premio Colosseo.

Μητέρα του ήταν η Alaide Garosi, σχεδιάστρια μόδας, και πατέρας του ο Ottorino Corsi, έμπορος μαλλιού και μεταξιού. Οι δυο γονείς του ξαναπαντρεύτηκαν και η Alaide δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει το δικό της επίθετο ή του Corsi για το παιδί της. Επέλεξε το επίθετο “Zeffiretti”, λέξη που αναφέρεται στην όπερα του Μότσαρτ Idomeneo. Ωστόσο, το όνομα αυτό γράφτηκε λάθος στο δημοτολόγιο και έγινε Τζεφιρέλι. Όταν ήταν 6 ετών, η μητέρα του πέθανε και ο ίδιος μεγάλωσε υπό την φροντίδα της αγγλικής κοινότητας μεταναστών.

Ο Τζεφιρέλι αποφοίτησε από την Ακαδημία Καλών Τεχνών το 1941 και, ακολουθώντας την συμβουλή του πατέρα του, εισήχθη στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και τέχνη. Μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πολέμησε ως αντάρτης προτού συναντηθεί με τους βρετανούς στρατιώτες και γίνει ο διερμηνέας τους. Μετά τον πόλεμο, ξαναπήγε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας για να συνεχίσει τις σπουδές του αλλά όταν είδε τον Λόρενς Ολίβιε στον Ερρίκο Δ΄ το 1945, αποφάσισε να ασχοληθεί με το θέατρο και τον κινηματογράφο.

Ενώ εργαζόταν ως ζωγράφος τοπίου στην Φλωρεντία, προσλήφθηκε από τον Λουκίνο Βισκόντι και εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη στην ταινία La Terra trema, που κυκλοφόρησε το 1948. Με τον Βισκόντι συνεργάστηκε και στις ταινίες : Λεωφορείο ο πόθος (Ρώμη, 1949) του Τεννεσσή Ουίλλιαμς, Τρωίλος και Χρυσηίδα (Φλωρεντία, 1949) του Σαίξπηρ και οι τρεις αδελφές (Ρώμη, 1951), κοστούμια Μαρσέλ Εσκοφιέ) του Τσέχωφ. Οι μέθοδοι του Βισκόντι είχαν μια βαθιά επιρροή στο μετέπειτα έργο του Τζεφιρέλι. Εργάστηκε και με άλλους σκηνοθέτες όπως ο Αντονιόνι και ο Ροσελίνι. Την δεκαετία του 1960, ο Τζεφιρέλι ξεκίνησε να γράφει και να σκηνοθετεί τις δικές του παραστάσεις στο Λονδίνο και στην Νέα Υόρκη και σύντομα μετέφερε τις ιδέες του στον κινηματογράφο.

Βραβεία

Τον Νοέμβριο του 2004, ο Τζεφιρέλι βραβεύτηκε με το αξίωμα του Ταξιάρχη του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το 1996, για τις υπηρεσίες του στις τέχνες, έγινε επίτιμος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ σε μια τελετή που έγινε στο Canterbury Cathedral. Το 1999 έλαβε το βραβείο Crystal Globe για την εκπληκτική καλλιτεχνική συνεισφορά του στον παγκόσμιο κινηματογράφο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Karlovy Vary.

Με τον Robert Powell στα γυρίσματα της σειράς «Ο Ιησούς από την Ναζαρέτ», που θεωρείται ως η μεγαλύτερη θρησκευτική παραγωγή στην ιστορία της μικρής και της μεγάλης οθόνης.
Το «Jesus of Nazareth» ήταν μεταξύ άλλων υποψήφιο σε πέντε κατηγορίες στα βρετανικά βραβεία BAFTA, τρεις στα αμερικανικά Emmy, ενώ βραβεύτηκε από το Sindacato Nazionale Giornalisti Cinematografici Italiani με το βραβείο Nastro d’Argento.

Φιλμογραφία

The Taming of the Shrew (Η στρίγγλα που έγινε αρνάκι,1967)
Romeo and Juliet (Ρωμαίος και Ιουλιέτα,1968)
Fratello Sole Sorella luna (Αδελφός ήλιος,αδελφή σελήνη,1973)
Jesus of Nazareth (Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ,1977)
The Champ (Τσαμπ,1979)
Endless love (Ατέλειωτη αγάπη,1981)
la Traviata (Τραβιάτα,1983)
Othello (Οθέλλος,1986). Πρωταγωνίστησαν οι Plácido Domingo ως Οθέλλος, Katia Ricciarelli ως Δυσδαιμόνα, and Justino Diaz ως Ιαγος. Το μεγαλύτερο τμήμα της ταινίας γυρίστηκε στο Ηράκλειο στα ενετικά νεώρια και το επιθαλάσσιο κάστρο Κούλε (Rocca di mare).
Il Giovane Toscanini (1988)
Hamlet (Άμλετ,1990)
Storia di Una Capinera (1990)
The Sparrow (Η δύναμη του πεπρωμένου,1993)
Pagliacci (1994)
Il tabarro (1994)
Jane Eyre (1996)
Tea With Mussolini (Τσάϊ με τον Μουσολίνι,1999)
Don Giovanni (2000)
Callas Forever (Κάλλας για πάντα,2002)
La Bohème (1965; production designer only)
Florence: Days of Destruction (1966) (documentary short)
The Taming of the Shrew (1967)
Romeo and Juliet (1968) Academy Award nominee, director
Brother Sun, Sister Moon (1972)
Jesus of Nazareth (1977)
The Champ (1979)
Cavalleria Rusticana (1978) with Tatiana Troyanos and Plácido Domingo (live Metropolitan Opera House – stage director)
Pagliacci (1978) with Teresa Stratas, Sherrill Milnes and Plácido Domingo (live Metropolitan Opera House – stage director)
Endless Love (1981)
Cavalleria Rusticana (1982) with Plácido Domingo and Elena Obraztsova
Pagliacci (1982) with Plácido Domingo and Teresa Stratas
La Bohème (1982) (live Metropolitan Opera – stage director)
La Traviata (1983) – Academy Award nominee, BAFTA winner, art direction; with Teresa Stratas and Plácido Domingo
Tosca (1985), (live Metropolitan Opera – stage director)
Otello (1986) – British Academy of Film and Television Arts winner, foreign language film; with Plácido Domingo and Katia Ricciarelli
Young Toscanini (1988)
Hamlet (1990)
Don Giovanni (live Metropolitan Opera – stage director)
Don Carlo with Luciano Pavarotti and Daniela Dessi (live La Scala – stage director)
Storia di una capinera (also known as Sparrow; 1993) with Sheherazade Ventura
Jane Eyre (1996)
Tea with Mussolini (1999)
Callas Forever (2002)