Το έπος των “γουναράδων” 40 χρόνια πριν

Σαν σήμερα πριν από 40 χρόνια η Καστοριά γινόταν η πρώτη επαρχιακή ομάδα που κατακτούσε το Κύπελλο Ελλάδας.

Ο Αθλητικός Γυμναστικός Σύλλογος Καστοριάς είναι το πρώτο ποδοσφαιρικό σωματείο από την επαρχία που κατόρθωσε να κατακτήσει το Κύπελλο Ελλάδας (ακολούθησαν η ΑΕΛ και ο ΟΦΗ). Ήταν Κυριακή 25 Μαΐου 1980, σαν σήμερα πριν από 36 χρόνια, που οι “γουναράδες”, μια υπέροχη ομάδα, διέλυσε 5-2 τον Ηρακλή στον τελικό της Νέας Φιλαδέλφειας και έκανε δικό της το τρόπαιο, κατά την 38η διεξαγωγή του θεσμού. Η ομάδα της Καστοριάς ιδρύθηκε στις 6 Αυγούστου 1963 με τη συγχώνευση των ομάδων της Καστοριάς: Άρη (αρχές δεκ. ’30), Ατρόμητου (ιδρύθηκε το 1928) και Ορεστιάδας (από τις αρχές δεκαετίας ’30).

Έως την περίοδο 1965-1966 αγωνιζόταν με το όνομα Άρης Καστοριάς, ενώ από την επομένη πήρε το όνομα Α.Γ.Σ.Κ. «Καστοριά». Την περίοδο 1973-1974 η ομάδα της Δυτικής Μακεδονίας τερμάτισε πρώτη στον τρίτο όμιλο της Β’ Εθνικής και εξασφάλισε για πρώτη φορά την άνοδο στην πρώτη κατηγορία. Την πρώτη νίκη της στην Α’ Εθνική την έκανε με την έναρξη του πρωταθλήματος της επόμενης χρονιάς. Ήταν στις 29 Σεπτεμβρίου 1974, όταν επικράτησε του ΠΑΣ Γιάννινα με 1-0, χάρη σε γκολ του Ανέστη Αφεντουλίδη.

Στις 25 Μαΐου το 1980 η Καστοριά έγραψε ιστορία. Τα φώτα όλης της ποδοσφαιρικής Ελλάδας έπεσαν επάνω στα παιδιά του Σάββα Βασιλειάδη. Για πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης όλα τα καταστήματα είχαν κλείσει από νωρίς και στους δρόμους δεν υπήρχε ψυχή. Όλοι οι Καστοριανοί φίλαθλοι ζούσαν και ανέπνεαν για τον τελικό του Κυπέλλου. Το βράδυ εκείνης της Κυριακής στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας η ομάδα θα αντιμετώπιζε τον Ηρακλή του μεγάλου Βασίλη Χατζηπαναγή. Αυτό που ακολούθησε έμοιαζε με όνειρο που γινόταν πραγματικότητα. Τι προηγήθηκε όμως για να φτάσει η Καστοριά ένα βήμα πριν από τον τίτλο; Πάμε να θυμηθούμε τα εμπόδια που ξεπέρασαν οι σπουδαίοι “γουναράδες” της εποχής.

Στις 28 Νοεμβρίου 1979 η Καστοριά δίνει το πρώτο ματς για το Κύπελλο. Ύστερα από παράταση νίκησε στο Καραϊσκάκη 1-0 τον Εθνικό και τον απέκλεισε, με γκολ του Μπεργελέ στο 114′. Μετά το ματς ο προπονητής του Εθνικού, η ομάδα του οποίου είχε 5 δοκάρια, επισκέφθηκε τα αποδυτήρια της Καστοριάς και κόλλησε πάνω στον τερματοφύλακα Ερμείδη. Όταν ο τελευταίος τον ρώτησε γιατί το έκανε αυτό, τού απάντησε: “Προσπαθώ να κολλήσω λίγη τύχη”. Από το ματς απουσίαζαν για τους νικητές οι Παράσχος και Σιάντσης. Διαιτητής ήταν ο Χρυσοβέργης από την Πάτρα. Η σύνθεση της Καστοριάς: Ερμείδης, Αλεξιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Σημαιοφορίδης Παπαβασιλείου, Κόπανος, Μπεργελές, Μπάρτσιο (73′ Χουνουζίδης), Γιάχα (75′ Αναγνώστου), Τσιρώνης.

Απέκλεισε Καβάλα, ΑΕΛ

Στις 6 Φεβρουαρίου η Καστοριά συναντά την Καβάλα. Τη νικά με 2-0 και περνά στην Γ’ φάση. Σκόρερ οι Μπάκης (17′) και Ρήγας (61′). Διαιτητής του αγώνα ήταν ο Μπαλλής του Σ.Δ. Αθηνών. Κόπηκαν 1.701 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 331.988 δραχμές. Η σύνθεση της Καστοριάς: Σαργκάνης, Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος (70′ Στολτίδης), Καπουσούζης, Παράσχος, Χουνουζίδης, (46′ Μπάκης) Παπαβασιλείου, Λιόλιος, Σημαιοφορίδης, Τσιρώνης. Επόμενος αντίπαλος στο δρόμο προς την κούπα ο Ολυμπιακός Λουτρακίου. Η Καστοριά τον συνέτριψε στις 20 Φεβρουαρίου το 1980 με 5-1. Ο Τάκης Τσιρώνης σημείωσε χατ τρικ (28′ – 57′ πεν., 44′), ενώ τα άλλα δύο τέρματα πέτυχαν οι Κόπανος (60′) και Παπαβασιλείου (88′). Διαιτητής ήταν ο κ. Γιαννακουδάκης του συνδέσμου Πειραιά. Η σύνθεση της Καστοριάς: Σαργκάνης, Καπουσούζης, Αλεξιάδης, Παπαβασιλείου Γρ., Παράσχος, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σιάντζης, Χουνουζίδης (70’ Στολτίδης), Λιόλιος (57’ Δίντσικος) και Τσιρώνης.

Ώρα προημιτελικών. Σε διπλά παιχνίδια η Καστοριά πετάει εκτός συνέχειας την ΑΕΛ. Στο πρώτο ματς (5 Μαρτίου 1980) για τους “8”, εντός έρας, επικρατεί 1-0 με γκολ του Τσιρώνη στο 73′. Διαιτητής ήταν Πλατόπουλος του Σ.Δ. Αθηνών, ο οποίος έπαιζε τραυματίας στα τελευταία 20 λεπτά. Κόπηκαν 3.683 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 790.000 δρχ. Οι 1000 οπαδοί ήταν Λαρισαίοι. Η σύνθεση: Ερμείδης, Αλεξιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Χουνουζίδης, Παράσχος, Δίντσικος, Στολτίδης (46′ Παπαδόπουλος), Λιόλιος (46′ Βοϊτσίδης), Παπαβασιλείου, Τσιρώνης. Στη ρεβάνς της Λάρισας, στις 28 Μαρτίου 1980, η Καστοριά απέσπασε ισοπαλία 1-1 και εξασφάλισε την πρόκριση. Το τέρμα της Καστοριάς πέτυχε στο 17′ ο Δίντσικος. Διαιτητής ήταν ο Λαγογιάννης του Σ.Δ.Π. Πειραιά. Η σύνθεση της Καστοριάς: Παρουσιάδης, Αγόρου, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος, Παπαβασιλείου, Βοϊτσίδης, Σιάντσης, Τσιρώνης (80΄ Στολτίδης).

Τελικός μέσω Μακεδονικού Νεάπολης

Στις 7 Μαΐου 1980 η Καστοριά κοντράρεται στην έδρα της με τον Μακεδονικό, στον πρώτο ημιτελικό. Κατακτά τη νίκη με 2-0, με τέρματα των Σημαιοφορίδη (37′) και Τσιρώνη (84′). Διατητής ήταν ο Δέδες και συνεργάτες του Πάντζαλης και Μαρινέλης. Κόπηκαν 2.381 εισιτήρια και εισπράχθηκαν 548.100 δρχ. Η σύνθεση: Σαργκάνης, Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος, Παπαβασιλείου Γρηγόρης, Βοϊτσίδης (60′ Μπάκης), Σιάντσης, Τσιρώνης.

Στον δεύτερο ημιτελικό, επτά μέρες μετά, στη Θεσσαλονίκη, η Καστοριά νίκησε 2-1 τον Μακεδονικό. Σκόρερ οι Σιάντσης (42′) και Παπαβασιλείου (53′). Διαιτητής ο Σαραλιώτης με επόπτες τους. Γιαννακουδάκη και Παταράκη. Εισιτήρια 7.500, Εισπράξεις 1.300.000 δρχ. Η σύνθεση: Σαργκάνης, Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος (71′ Καπουσούζης), Παπαβασιλείου, Βοϊτσίδης, Σιάντσης, Τσιρώνης (57′ Στολτίδης).

Με χρυσά γράμματα…

Μετά τη λήξη του αγώνα με τον Μακεδονικό, ο προπονητής της Καστοριάς Σάββας Βασιλειάδης δήλωσε: “Προκρίθηκε η Καστοριά και είμαστε ευτυχείς για αυτό. Για πρώτη φορά η Καστοριά πάει στον τελικό και νομίζω ότι αυτό το γεγονός θα γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία αυτής της ακριτικής πόλεως. Είμαι και εγώ ευτυχής που είμαι μέσα σε αυτό το κομμάτι, μέσα σε αυτούς τους ανθρώπους που συνέδραμαν στην προσπάθεια μας αυτή για να φθάσουμε στον τελικό”. Όταν ρωτήθηκε για το ποια ομάδα θα προτιμούσε στον τελικό, τον ΠΑΟΚ ή τον Ηρακλή, απάντησε: “Δύσκολη ερώτηση. Όποια ομάδα και να προκριθεί θα είναι το ίδιο για μας. Προτιμώ όμως τον Ηρακλή, γιατί και εγώ ξεκίνησα από τον Ηρακλή”.

Τα τσιγάρα και οι 4.000 οπαδοί της Καστοριάς

Βλέποντας κανείς τα πρόσωπα των παικτών της Καστοριάς λίγες μέρες πριν από τον τελικό δεν θα διέκρινε αισιοδοξία. Όλοι συγκρατημένοι. Οι οπαδοί της, ωστόσο, κατέφθασαν ενθουσιασμένοι στη Νέα Φιλαδέλφεια. Περίπου 4.000 στον αριθμό. Έφτασαν στην Αθήνα με κάθε μέσο από την Καστοριά, ενώ παρόντες ήταν και μετανάστες. Ο ακούραστος έφορος κ. Bλάχος εμψύχωνε πρώτα τον εαυτό του, ενώ καθυσήχαζε και τους υπόλοιπους: ”Αφού το είπε ο Σάββας θα το πάρουμε το κύπελλο”. Ο αρχηγός της ομάδας και νυν τεχνικός του Πλατανιά, Γιώργος Παράσχος, ανέφερε ότι ο τελικός θα είναι ”φίφτι φίφτι” και ότι ”θα γίνει ένας αγώνας έπι ίσοις όροις. Μπορούμε και πρέπει να παίξουμε βάσει των δυνατοτήτων μας”. Ο προπονητής Σάββας Βασιλειάδης κάπνιζε το ένα τσιγάρο μετά το άλλο ήταν αισιόδοξος.

Στην Αθήνα ταξίδεψαν 18 παίκτες της Καστοριάς. Εκτός έμειναν οι Σιάντσης, Λιόλος, Παρουσιάδης και Αναγνώστου. Όπως είχε γίνει γνωστό, το πριμ για κάθε παίκτη της Καστοριάς σε περίπτωση κατάκτησης του Κυπέλλο ήταν 100.000 δραχμές. Αρχηγός της αποστολής ήταν ο Κώστας Βλάχος. Η ποδοσφαιρική ομάδα της Καστοριάς αναχώρησε για την Αθήνα την Τετάρτη και διανυκτέρευσε σε ξενοδοχείο της Κηφισιάς. Την Πέμπτη και την Παρασκευή οι ποδοσφαιριστές της προπονήθηκαν υπό το φώς των προβολέων στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Με πτήση τσάρτερ κατέφθασαν στην Αθήνα για την παρακολούθηση του τελικού οι Καστοριανοί γουναράδες που διέμεναν στην Φραγκφούρτη.

Το 5-2 και το χατ τρικ του Τσιρώνη

Ο τελικός ήταν συγκλονιστικός. Σημειώθηκαν επτά γκολ με την Καστοριά να επικρατεί 5-2 και να “πετάει” στους… επτά ουρανούς. Οι Θεσσαλονικείς προηγήθηκαν με πέναλτι που εκτέλεσε εύστοχα ο Καλαμπάκας (14′). Σε βαθιά σέντρα του Ξανθόπουλου, διεκδίκησαν τη μπάλα οι Σαργκάνης – Χατζηελευθερίου. Ο πρώτος με εξοντωτική ενέργεια σήκωσε τα πόδια του και έπεσε πάνω στον Χατζηελευθερίου, που χτύπησε στο χέρι. Ο Βουράκης καταλόγισε την εσχάτη των ποινών και οι “κυανόλευκοι” άνοιξαν το σκορ. Η ισοφάριση ήρθε στο 40′.  Ο Σημαιοφορίδης εκτέλεσε πλάγια από αριστερά. Τη μπάλα διεκδίκησαν οι Παπαδόπουλος-Βοϊτσίδης. Ο τερματοφύλακας απέκρουσε λανθασμένα και την έστειλε στα δίχτυα της ομάδας του (1-1). Το 1-2 έγινε στο 49′. Ο Αργύρης Παπαβασιλείου εκτέλεσε κόρνερ και ο Δίντσικος με φοβερή κεφαλιά έστειλε τη μπάλα στα δίχτυα.

Ο Τσιρώνης στο 69′ εδραίωσε για την Καστοριά την κατάκτηση του κυπέλλου. Προηγήθηκε μπάσιμο από αριστερά του Βοϊτσίδη, που απέφυγε τον Βούλγαρη και τροφοδότησε τον Τσιρώνη. Αυτός από πλάγια θέση σημείωσε ένα πολύ δύσκολο γκολ (1-3). Ο Ηρακλής ξαναμπήκε στο ματς στο 80′. Ο Βούλγαρης εκτέλεσε φάουλ από δεξιά και ο Μαυροδουλάκης με κεφαλιά σημείωσε το 2-3. Στο 87′ ο Τσιρώνης μπήκε στην περιοχή των Θεσσαλονικέων. Κάνοντας επίδειξη προσόντων και αποτελεσματικότητας πλάσαρε εύστοχα τον Παπαδόπουλο (2-4). Ο MVP Τσιρώνης κέρδισε πέναλτι στις καθυστερήσεις. Ανατράπηκε από τον Αλεξιάδης και δεν αστόχησε από την άσπρη βούλα (90’+2′). Ο Γηραιός έπαιζε από το 54′ με παίκτη λιγότερο, αφού ορθώς αποβλήθηκε ο Μιχαηλίδης έπειτα από απόφαση του Πειραιώτη διαιτητή Βουράκη (επόπτες οι Δέδες – Βασσάρας).

ΗΡΑΚΛΗΣ (Καραπατής): Παπαδόπουλος, Βούλγαρης, Μαυροδουλάκης (80′ Αλεξιάδης), Μιχαηλίδης, Βαβρόφσκυ, Ξανθόπουλος, Καφκενάρης, Χατζηελευθερίου (70′ Τσιρίκας), Καλαμπάκας, Παπαϊωάννου, Χατζηπαναγής.

ΚΑΣΤΟΡΙΑ (Βασιλειάδης): Σαργκάνης (88′ Ερμείδης), Αλεξιάδης, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Σιαπανίδης, Κόπανος, Γρ. Παπαβασιλείου, Αρ. Παπαβασιλείου, Δίντσικος (71′ Χουνουζίδης), Βοϊτσίδης, Τσιρώνης

Η αναγνώριση των οπαδών του Ηρακλή

Ο Ηρακλής ήταν το φαβορί του τελικού, αλλά στο γήπεδο αφεντικό ήταν η Καστοριά. Κάτι που αναγνώρισαν οι πικραμένοι φίλοι του Γηραιού, των οποίων η παρουσία υπήρξε συγκλονιστική στο γήπεδο της ΑΕΚ. Χειροκρότησαν τους παίκτες της Καστοριάς όταν πέρασαν από μπροστά τους για να τους χαιρετίσουν, χειροκρότημα που αποτέλεσε το επιστέγασμα της θριαμβευτικής εμφάνισης της ακριτικής ομάδας, σούπερ σταρ της οποίας ήταν ο αριστερός εξτρέμ Τσιρώνης. Σημείωσε τρία γκολ, αλλά και ήταν ο καθοδηγητής της επιθετικής γραμμής. Με τη βοήθεια των συμπαικτών του άνοιγε όπως ήθελε την άμυνα του Ηρακλή. Στο πιο κρίσιμο σημείο του αγώνα, οδήγησε την ομάδα του στην κατάκτηση του τροπαίου. Το επικίνδυνο επιθετικό τρίγωνο του Ηρακλή (Χατζηπαναγή, Χατζηελευθερίου, Καλαμπάκα), το εξουδετέρωσε ο προπονητής της Καστοριάς με ένα τετράγωνο. Αποφάσισε να παίξει μαν του μαν τους τους τρεις του Ηρακλή, αφήνοντας ελεύθερο τον Λάκη Σημαιοφορίδη να κόβει και να μοιράζει παιχνίδι , παίζοντας στην ουσία με έναν μόνο σέντερ μπάκ, τον έμπειρο Παράσχο. Έριξε στο κρίσιμο ματς έναν νεαρό και άπειρο παίκτη, τον Αργύρη Παπαβασιλείου, που έκανε εκείνη την Κυριακή μόλις το δεύτερο 90λεπτό του στην ομάδα.

Οι στιγμές μετά τον τελικό

Πλήθος φωτορεπόρτερ προσπαθούσε να απαθανατίσει τις μεγάλες στιγμές που ζούσαν οι παίκτες της Καστοριάς. Οι παίκτες φώναζαν ρυθμικά το όνομα του προπονητή τους φωνάζοντας ρυθμικά ”Σάββας- Σάββας”, ενώ χειροκροτούσαν τον παλιό προπονητή Κάζιμιρ Γκόρσκι που τους είπε: ” Συγχαρητήρια, ήσασταν οι καλύτεροι και κερδίσατε δίκαια”. Στο κέντρο των αποδυτηρίων ο έφορος Κώστας Βλάχος αγκαλιά με το κύπελλο έκλαιγε από χαρά και φώναζε: ”Θα ακούνε, θα ακούνε και θα λένε”, ενώ ο πρόεδρος κ. Χαλκίδης μετά το παιχνίδι ρωτούσε χαριτολογώντας πόσα γκολ έβαλε τελικά η Καστοριά, λέγοντας : ”Χαλάλι οι κόποι μου. Εγώ ξέρω τι υπέφερα”. Το πούλμαν της Καστοριάς ξεκίνησε για την Ομόνοια, για το γλέντι.

Στο δρόμο, στην Οδό Πατησίων, το πούλμαν μπλοκάρεται από νεαρούς οπαδούς της Καστοριάς και δεν το αφήνουν να προχωρήσει, ενώ παράλληλα κλείνουν και την κυκλοφορία με αποτέλεσμα το θορυβώδες πούλμαν να κάνει αλλαγή πορείας και να κατευθυνθεί για την Κηφισιά. Εκεί τους περίμενε ο πρόεδρος του Παναθηναϊκού, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης, μαζί με την σύζυγό του και τον Χρήστο Τερζανίδη. Νέοι πανηγυρισμοί, αλλά λόγω του προχωρημένου της ώρας (00.45) και λόγω των μέτρων λιτότητας, αντί για… μπουζούκια, οι ”κυπελλούχοι” γευμάτισαν όλοι μαζί σε παρακείμενο κατάστημα και στις 03.00 έπεσαν για ύπνο. Νωρίς νωρίς, στις 7 το πρωί πήραν το δρόμο για την Καστοριά.

Η αποστολή αφίχθη στο αεροδρόμιο του Άργους Ορεστικού με την υπ’ αριθμόν 823 πτήση Αθήνα-Καστοριά. Χιλιάδες φίλοι περίμεναν εκεί για να αποθεώσουν τους “κυπελλούχους”. Έγιναν αντικείμενα λατρείας από περίπου 5.000 κόσμο. Ακολούθησε θριαμβευτική πορεία με εκατοντάδες αυτοκίνητα. Λόγω της υποδοχής η πόλη ερήμωσε και -πρωτοφανές για τα δεδομένα της Καστοριάς- οι βιοτέχνες και τα εργοστάσια γούνας έκλεισαν, όπως έκλεισαν και τα καταστήματα και το ΚΤΕΛ. Άνοιγαν πάλι δειλά-δειλά τα καταστήματα όταν περνούσε από μπροστά το βαρύτιμο τρόπαιο. Συγκινητική στιγμή κατά την πορεία της διαδρομής, όταν από πολλά μπαλκόνια νέες και μεγαλύτερες σε ηλικία έριχναν στους Κυπελλούχους κόκκινα τριαντάφυλλα και φώναζαν ”Άξιοι, άξιοι..

Ο άνθρωπος που έκανε τη μεγαλύτερη καριέρα από όλους του παίκτες που πρωταγωνίστησαν σε αυτήν την πορεία, ο Νίκος Σαργκάνης, είχε δηλώσει: ‘‘Ο τελικός με τον Ηρακλή στην Αθήνα και η συμμετοχή με τον Αθηναϊκό στο ‘Ολντ Τράφορντ κόντρα στην Μάντσεστερ ήταν σίγουρα οι δύο καλύτερες στιγμές της καριέρας μου. Με την Καστοριά σπάσαμε ένα κατεστημένο, αφού ήμασταν η πρώτη επαρχιακή ομάδα που σήκωσε τρόπαιο, ενώ για εμένα ήταν το πρώτο Κύπελλο της καριέρας μου. Μετά τον τελικό δεν ανέβηκα στην πόλη, ωστόσο από ότι έμαθα το πανηγύρι κράτησε τουλάχιστον μια βδομάδα. Ήταν τόση η χαρά των κατοίκων της πόλης που έφθασαν στο σημείο να ρίχνουν αυτοκίνητα στη λίμνη”.

Η ομάδα της “χρυσής” σεζόν 1979-1980

Τερματοφύλακες: Σαργκάνης Νίκος, Ερμείδης Αθανάσιος (Σάκης), Παρουσιάδης Στάθης

Αμυντικοί: Αλεξιάδης Λάζαρος, Καπουσούζης Γιώργος, Παράσχος Γιώργος, Σιαπανίδης Γιάννης, Κόπανος Αντώνης, Στολτίδης Κώστας

Μέσοι: Σημαιοφορίδης Θεόφιλος (Λάκης), Αγόρου Κώστας, Σιάντσης Παύλος, Παπαδόπουλος Χρήστος, Αναγνώστου Αθανάσιος, Παπαβασιλείου Γρηγόρης, Λιόλιος Θωμάς.

Επιθετικοί: Βοϊτσίδης Ανδρέας, Παπαβασιλείου Αργύρης, Δίντσικος Γιάννης, Τσιρώνης Δημήτρης (Τάκης), Χουνουζίδης Κώστας, Μπάκης Κώστας.

Προπονητής: Σάββας Βασιλειάδης.

sport24.gr