Ένα μαγικό roadtrip στα χωριά της Καστοριάς

φωτογραφία Anastasia Liapi
Η ομορφιά της φύσης μέσα και έξω από την πόλη της Καστοριάς,μας εντυπωσίασε…

της Τίτης Βελοπούλου
φωτογραφίες Κώστας Καπαρελιώτης, Νίκος Λυμπερτάς

Απόσκεπος

Για µια διαφορετική οπτική της λίµνης, µε φόντο τη Βόρεια Παραλία της, αξίζει να διανύσετε 5 χλµ. µετά το προάστιο της Χλόης, µέχρι τον Απόσκεπο! Ο οικισµός, χτισµένος σε µια δασωµένη κόγχη του βουνού σε ύψος 900 µ., έχει ελάχιστους κατοίκους κι εκτός από κάποια πέτρινα σπιτάκια, µπορεί να µην παρουσιάζει ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον, φτάνοντας ωστόσο στην κεντρική λιθόστρωτη πλατεία, το βλέµµα κλέβουν οι 12 πέτρινες βρύσες µε το τρεχούµενο νερό και οι αιωνόβιοι πλάτανοι που χαρίζουν τη σκιά τους!

Σιδηροχώρι

Για πανοραµική θέα της λίµνης, ανηφορίστε σε αυτό το παραδοσιακό χωριό, σε υψόµετρο 1.050 µ., στις πλαγιές του όρους Μπίκοβικ (κλειδί της άµυνας για την Καστοριά και τον Εθνικό Στρατό καθ’ όλη τη διάρκεια του Εµφυλίου). Μόλις 16 χλµ. µακριά (12΄) χαρακτηρίζεται για τα χαµηλά λιθόχτιστα σπιτάκια του και τους χαλαρούς ρυθµούς του. Οι ελάχιστοι µόνιµοι κάτοικοί του επωφελούνται από τη γειτνίασή του µε την πρωτεύουσα του νοµού, ενώ χαίρονται την απόλυτη ηρεµία. Στο χωριό εκτός από το ναό του Αγ. Νικολάου, που έχει ανακηρυχθεί «Ιστορικό Διατηρητέο Μνηµείο», θα εντοπίσετε αρκετούς γραφικούς ξενώνες –οι περισσότεροι µε ανεµπόδιστη θέα–, ενώ στην υποτιθέµενη «κεντρική» πλατεία υπάρχει το καφενεδάκι Cictebo (Σιστέβο), όνοµα που είχε ο οικισµός µέχρι το 1928, µε τοπικές σπεσιαλιτέ!

Κλεισούρα

Γυρίζοντας την «πλάτη» στην Καστοριά και µε το βλέµµα στραµµένο στο νοµό Φλωρίνης και το οροπέδιο της Πτολεµαΐδας, το θρυλικό βλαχοχώρι είναι χτισµένο στα «στενά της Κλεισούρας», 34 χλµ. ανατολικά της πόλης. Σε υψόµετρο 1.172 µ., στους πρόποδες του όρους Μουρίκι, βίωσε µε τον σκληρότερο τρόπο τα γερµανικά αντίποινα στην Κατοχή(1941), ενώ το τελευταίο πλήγµα για την παρακµή του ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αι. µε τη µεταβολή των εµπορικών δρόµων εξαιτίας της ανάπτυξης των σιδηροδροµικών δικτύων. Σήµερα στα καλντερίµια του θαυµασµό διεκδικούν τα τριώροφα αρχοντικά –σιωπηλοί µάρτυρες της «χρυσής» του εποχή (1750-1880) ως κέντρο εµπορίου–, οι κρήνες αλλά και το εξαγωνικό κωδωνοστάσιο του Αγ. Νικολάου.  Tip: Στα 3 χλµ., αναζητήστε την Ιερά Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου, καταφύγιο Μακεδονοµάχων. Εκεί έζησε η γερόντισσα Σοφία, η οποία τελευταία ανακηρύχθηκε οσία.

Μαυροχώρι

Στη διάρκεια του µεγάλου «γύρου» της λίµνης αξίζει να κάνετε µια στάση στο Μαυροχώρι ή αλλιώς Μαύροβο. Μόλις 13 χλµ. ανατολικά της πόλης, φηµίζεται για την εµποροπανήγυρη κάθε Σεπτέµβρη, ωστόσο εσείς αξίζει να το επισκεφθείτε για τη θέα στη λίµνη, το φαγητό στο Νησί των Κορµοράνων αλλά και για το Μουσείο Κέρινων Οµοιωµάτων Λαογραφίας και Προϊστορίας. Βέβαια παρά την προσπάθεια του ιδιοκτήτη να αναπαραστήσει µε κούκλες-κέρινα οµοιώµατα σκηνές καθηµερινού βίου, δεν έχει καµία σχέση µε το αντίστοιχο του Βρέλλη στα Ιωάννινα! (Εισιτήριο: €5. Ανοιχτά Δευτ.-Παρ. 09:00-17:00, Σ/Κ 11:00-17:00, τηλ. 24670 74870) Τip: Έξω από το Νησί των Κορµοράνων, είναι αραγµένο και το καραβάκι «Ολυµπία», το οποίο το καλοκαίρι λειτουργεί και ως καφετέρια!

Κορέστεια – Χωριό Μελά

Στα πλίνθινα χωριά-φαντάσµατα, γνωστά ως Κορέστεια (τα προσεγγίζετε από το χωριό Κοροµηλιά), οι εικόνες είναι βγαλµένες λες από κινηµατογραφική ταινία (δεν είναι τυχαίο ότι έχουν αποτελέσει σκηνικό για το «Μετέωρο Βήµα του Πελαργού» και την «Ψυχή Βαθιά» του Αγγελόπουλου και του Βούλγαρη αντίστοιχα). Οι κάτοικοί τους τα εγκατέλειψαν πριν από δεκαετίες για να µεταφερθούν στο νέο οικισµό που άρχισε να οικοδοµείται το 1973!

Φτιαγµένα από ψηµένο πηλό, µε στέγες από καλάµια και κεραµίδια, τα σπίτια τους σήµερα µισογκρεµισµένα, δίνουν µάχη για να σταθούν όρθια. Κρανιώνα, Μαυρόκαµπος, Γάβρος είναι κάποιοι από τους οικισµούς που ξεχωρίζουν για το κοκκινωπό χρώµα τους… Κρυφοκοιτάξτε µέσα από τα ξεχαρβαλωµένα παράθυρα για να συνειδητοποίησετε πως τα σηµάδια ζωής είναι ακόµα νωπά!

Από εκεί και µετά από οδήγηση 15΄ φτάνετε στην πρώην Στάτιστα, νυν Μελά, µέσα από µια διαδροµή δίπλα σε απέραντες εκτάσεις καλλιέργειας φασολιών. Στον οικισµό των δέκα οικογενειών, αναζητήστε το σπίτι στην αυλή του οποίου σκότωσαν τον Παύλο Μελά! Σήµερα λειτουργεί ως Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, επισκέψιµο καθηµερινά (και αργίες, έπειτα από συνεννόηση στο τηλ. 24670 84554). Λίγο έξω από το χωριό, στο δρόµο που ανηφορίζει για τον Προφήτη Ηλία, βρίσκεται και το κενοτάφιο του ξακουστού Μακεδονοµάχου.

Νεστόριο

πότοµες χαράδρες, πλούσια δάση, αλπικές λίµνες (Γκιστόβα και Αρρένες) και σπάνια είδη συνθέτουν το µεγαλείο του τέταρτου µεγαλύτερου βουνού της Ελλάδας. Ο Γράµµος συγκαταλέγεται στις πιο όµορφες περιοχές της Ευρώπης, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί καταφύγιο για την καφετιά αρκούδα. Η πύλη για να τον γνωρίσετε είναι το Νεστόριο (22 χλµ. από την Καστοριά). Γνωστό κυρίως για το «River Party» του, που διοργανώνεται κάθε χρόνο στις όχθες του Αλιάκµονα, συνιστά έναν από τους ανερχόµενους προορισµούς για εναλλακτικές διακοπές. Πριν από τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο υπήρξε εµπορικό κέντρο και γνώρισε µεγάλη ακµή, όµως ο πληθυσµός του αποδεκατίστηκε από τη µετανάστευση. Σήµερα, µε 650 κατοίκους, προσφέρεται για χαλαρές διακοπές, ενώ οι τουριστικές του υποδοµές βελτιώνονται. Λίγο πριν φτάσετε στο χωριό, ακολουθήστε την παράκαµψη για την Αγ. Άννα, για να επισκεφθείτε το µοναστήρι των Ταξιαρχών της Τσούκας, ένα µοναδικό πετρόκτιστο δείγµα µεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής. Χτισµένο σε έναν τεράστιο βράχο, 150 µ. πάνω από τον παραπόταµο του Αλιάκµονα, αιωρείται στον γκρεµό, ενώ ο καταρράκτης παραδίπλα προσφέρει ένα υπερθέαµα! Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα Λιβάδια της Κοτύλης, όπου συναντάµε σε υψόµετρο 1.455 το Πάρκο Εθνικής Συµφιλίωσης µε ξενώνα-εστιατόριο. Τέλος, από το Νεστόριο περνάει παρακλάδι του διεθνούς ορειβατικού µονοπατιού Ε6. Για βόλτες µε 4Χ4 επικοινωνήστε µε τον κ. Δηµητριάδη (τηλ. 24670 31118).

Άργος Ορεστικό

Ένα αστικό κέντρο που συνεχώς αναβαθµίζεται µε νέα κτήρια, πολιτιστικά κέντρα, χωριά που φέρουν ανάγλυφα το χαρακτήρα της ελληνικής επαρχίας και ένα φυσικό περιβάλλον που σε µαγεύει: αυτά είναι τα γνωρίσµατα ενός τόπου 11 χλµ. από την Καστοριά που βγαίνει βαθµιαία από την αφάνεια. Ο δήµος Άργους Ορεστικού (πήρε το όνοµά του από την αρχαία Ορεστίδα) είναι ο δεύτερος σε µέγεθος µετά της Καστοριάς, φιλοξενεί το αεροδρόµιό της και πέρα από τα ξακουστά φασόλια, έχει βάλει πείσµα να διεκδικήσει ένα ευρύτερο µερίδιο στην τουριστική πίτα ! Μέσα στην πόλη το ενδιαφέρον κερδίζουν τo αρχαιολογικό µουσείο µε προσεγµένες προθήκες µε εκθέµατα από το 1100 π.Χ. µέχρι το 300 µ.Χ., η γραφική γειτονιά «Εβραϊκά», παλιός εµπορικός δρόµος µε προσεγµένα café-bars, τα νεοκλασικά (όπως το αρχοντικό Ζάχου), που δεν φαίνονται µε την πρώτη µατιά, το Ωδείο, το Πολιτιστικό Κέντρο, ο ζωντανός πεζόδροµος της πόλης αλλά και το αλσάκι που προσφέρεται για χαλάρωση. Εκτός πόλης οι περίπου 30 παρακείµενοι γραφικοί οικισµοί χαρίζουν µοναδικές διαδροµές στη φύση ανάµεσα σε λουτρά κι απόκοσµα µοναστήρια, καταρράκτες και καινούριες… λίµνες.

Μην παραλείψετε τα περίφηµα Λουτρά Αµµουδάρας (4 χλµ. από το Άργος), το πετρόκτιστο Νόστιµο µε το Μουσείο Παλαιοβοτανικής και Παλαιοντολογίας, την ιστορική Ιερά Μονή Αγ. Αθανασίου Ζηκόβιστας (24 χλµ.), τον παλιό οικισµό στο Κωσταράζι (16 χλµ. ), το ιστορικό Βογατσικό µε οργανωµένο κατασκηνωτικό κέντρο, και τέλος, τους Αµπελόκηπους, µόλις 11 χλµ. από την Καστοριά, που φηµίζονται για τις προσεγµένες ταβέρνες.

travelstyle