Σε καθεστώς «απομόνωσης» μπαίνει πλέον η Λευκορωσία μετά την πρωτοφανή «κρατική αεροπειρατεία» σε σκάφος της Ryanair.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση όπως ήταν αναμενόμενο πέρασε και επίσημα στην αντεπίθεση κατά της Λευκορωσίας χθες, Δευτέρα, 24 Μαΐου και αποφάσισε να επιβάλει βαριές κυρώσεις στη χώρα του Λουκασένκο, που κατηγορείται για την εκτροπή ενός αεροσκάφους με στόχο τη σύλληψη αντιφρονούντα δημοσιογράφου.
Τα 27 κράτη-μέλη, που συνήλθαν χθες το βράδυ στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, αποφάσισαν μεταξύ άλλων, να κλείσει η ΕΕ τον εναέριο χώρο της σε αεροσκάφη των αερογραμμών της Λευκορωσίας. Επίσης ζήτησαν από τις αεροπορικές εταιρείες της Ευρωπαϊκής Ενωσης να αποφεύγουν τις πτήσεις αεροσκαφών τους πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
Επίσης, οι 27 ζήτησαν την «άμεση απελευθέρωση» του αντιφρονούντα δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της συντρόφου του, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, που ανακοίνωσε ο Μπάρεντ Λέιντς, εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, έπειτα από δύο ώρες συνομιλιών στη Σύνοδο Κορυφής. Ζήτησαν επίσης, έρευνα από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας για το περιστατικό της αναγκαστικής προσγείωσης του αεροσκάφους της Ryanair στη Λευκορωσία.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει σθεναρά την εξαναγκαστική προσγείωση της πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας στις 23 Μαΐου 2021, που έθεσε σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών, καθώς επίσης και την κράτηση από τις Αρχές της Λευκορωσίας του δημοσιογράφου Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα.
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί την άμεση απελευθέρωση του Ρομάν Προτάσεβιτς και της Σοφία Σαπέγκα, καθώς και την εγγύηση της ελεύθερης μετακίνησής τους.
- Καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο συμβάν.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει πρόσθετες λίστες κατά προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό, στη βάση του υφιστάμενου καθεστώτος κυρώσεων.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει περαιτέρω στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και προσκαλεί τον ύπατο εκπρόσωπο και την επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις, χωρίς καθυστέρηση, για αυτόν τον σκοπό.
- Καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφεύγουν πτήσεις στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.
- Καλεί το Συμβούλιο να υιοθετήσει τα απαραίτητα μέτρα για να αποκλείσει τις πτήσεις λευκορωσικών αεροσκαφών στον εναέριο χώρο της ΕΕ και να αποτρέψει την πρόσβαση σε αεροδρόμια της ΕΕ πτήσεων που εκτελούνται από αυτά.
- Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει την αλληλεγγύη του στη Λετονία, σε συνέχεια της αδικαιολόγητης απέλασης των Λετονών διπλωματών.
Το Politico, σχολιάζοντας το κείμενο συμπερασμάτων της ΕΕ, το χαρακτηρίζει ως μια γρήγορη και δυναμική απάντηση στο συμβάν της Κυριακής, το οποίο καταγγέλθηκε ως «αεροπειρατεία» και «κρατική τρομοκρατία», ωστόσο διευκρινίζει ότι η πραγματική έκταση της απάντησης της ΕΕ δεν θα είναι γνωστή έως ότου οι αξιωματούχοι, οι διπλωμάτες και οι δικηγόροι εξετάσουν τις λεπτομέρειες των κυρώσεων οι οποίες πρέπει να καταρτιστούν για να αντέξουν τις νομικές προκλήσεις.
Μπάιντεν: «Οι ΗΠΑ καταδικάζουν την εκτροπή…»
Την στάση της Λευκορωσίας καταδίκασε και ο Τζο Μπάιντεν. «Οι ΗΠΑ καταδικάζουν με τον εντονότερο τρόπο την εκτροπή του αεροσκάφους και τη σύλληψη του Ρομάν Προτασέβιτς», ανέφερε ο Αμερικανός πρόεδρος σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του. «Αυτό το σκανδαλώδες συμβάν και το βίντεο στο οποίο ο κ. Προτασέβιτς μοιάζει να μιλά πιεζόμενος είναι επονείδιστες επιθέσεις στην πολιτική διαφωνία και στην ελευθερία του Τύπου», συνεχίζει ο κ. Μπάιντεν, τασσόμενος υπέρ των κυρώσεων που επέβαλε η ΕΕ σε βάρος της Λευκορωσίας και καλώντας να αφεθεί ελεύθερος ο αντιφρονών.
Οι ΗΠΑ «ενώνουν τη φωνή τους με αυτές που απευθύνουν έκκληση να διενεργηθεί διεθνής έρευνα» για τα γεγονότα, ενώ ο αμερικανός πρόεδρος «χαιρετίζει την είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και άλλα μέτρα» και σημειώνει πως «ζήτησα από την ομάδα μου να εξετάσει τις προσήκουσες επιλογές ώστε οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν, σε στενό συντονισμό με την ΕΕ, άλλους συμμάχους και εταίρους και διεθνείς οργανισμούς».
Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, ο Τζέικ Σάλιβαν, συζήτησε από την πλευρά του με τη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, μορφή της λευκορωσικής αντιπολίτευσης εξόριστη στη Λιθουανία, στην οποία εξέφρασε τη «σθεναρή υποστήριξη των ΗΠΑ» στα αιτήματα για «δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες» του «λευκορωσικού λαού», ανέφερε ανακοίνωση Τύπου της εκπροσώπου του.
