Σαν ειδικός ή καλύτερα σομελιέ παίρνω στα χέρια μου ένα ποτήρι λευκό κρασί από το Κτήμα Στεργίου. Με τις πολύτιμες συμβουλές μέσα από ρεπορτάζ προσπαθώ να τους μιμηθώ μπας και καταφέρω να μυηθώ στα μυστικά αυτού του επαγγέλματος.
της Νικολέτας Χρήστου
Βρίσκομαι στο Κτήμα Στεργίου. Ο ήλιος να ζεσταίνει το σώμα μου, η Αφροδίτη Στεργίου με σερβίρει. Είναι γνωστό πως το ποτήρι το κρατάμε από το πόδι, ώστε το χέρι μας να μη θερμαίνει το μπολ και να μην το γεμίζει δαχτυλιές. Η γεύση και το άρωμα είναι το άλφα και το ωμέγα για να περιγράψετε αυτό που αισθάνεστε. Δεν ξέρω αν είναι η απειρία, τα λίγα κρασιά που έχω δοκιμάσει, αλλά σπάνια αυτή η τελετουργική δοκιμή μου αφήνει…αναμνήσεις. Εάν ένα κρασί είναι καλό ή κακό, θα πρέπει να καταφέρει ο πελάτης να περιγράψει το γευστικό του προφίλ. Μια επίθεση αρωμάτων εσπεριδοειδών, φρεσκοκομμένου πεπονιού, ώριμης μπανάνας – τυπικά της ποικιλίας Sauvignon Blanc – συνοδεύονται από νότες κίτρου, mango και ανθέων λεμονιάς από την μικρή συμμετοχή του Riesling και εντυπωσιάζουν στην μύτη. Το στόμα του είναι λιπαρό, γεμάτο, ισορροπεί απόλυτα με την δροσιστική οξύτητα και η επίγευσή του είναι εκρηκτική και μακριά. Αυτό το κρασί με κέρδισε και «κατάφερε» να με διδάξει να μην συμβιβάζομαι σε ένα μέτριο και «δεύτερο» κρασί μόνο και μόνο από ευγένεια.
Πιάνω κουβέντα με την Αφροδίτη Στεργίου. Γνωρίζω πως το οινοποιείο συμμετέχει στην Ένωση Οινοποιών Βορείου Ελλάδος και στους Δρόμους του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος και συγκεκριμένα στη διαδρομή των λιμνών. Για αρχή να μάθω όσα περισσότερα γινόταν: «Γεννήθηκα και μεγάλωσα μέσα στα αμπέλια κατά τη διάρκεια που το όνειρο της οικογένειάς μου για τη δημιουργία του πρώτου οινοποιείου στην Καστοριά έπαιρνε σάρκα και οστά. Το φύτεμα των αμπελώνων, το κλάδεμα, το καρυφολόγημα, ο τρύγος, τα βαρέλια, οι δεξαμενές, οι μυρωδιές είναι όλα άρρηκτα συνδεδεμένα με την παιδική μου ηλικία. Ωστόσο, η απόφασή μου να ασχοληθώ επαγγελματικά με το κρασί επήλθε προοδευτικά.
Μετά από την ολοκλήρωση των σπουδών μου στη Φιλολογία, θέλησα να προσεγγίσω το κρασί από μια άλλη οπτική που ξεπερνούσε τα όρια της παραγωγής κι επικεντρωνόταν στην γεύση. Κάπως έτσι βρέθηκα στο WSPC όπου ξεδιπλώθηκε μπροστά μου ένας εντελώς καινούριος και πολυδιάστατος κόσμος. Έπειτα από την ολοκλήρωση και των τριών επιπέδων καθώς και του Hestia, στράφηκα στο Μεταπτυχιακό «Επιστήμες Οίνου και Ζύθου» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Παράλληλα με το οικογενειακό μας οινοποιείο, τα τελευταία χρόνια εργάζομαι και στον τομέα της ετσίασης ως οινοχόος, είμαι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος, ενώ στο παρελθόν έχω εργαστεί στον Διεθνή Διαγωνισμό Οίνου και Αποσταγμάτων Θεσσαλονίκης».
Ποια η ιστορία της εταιρίας «Κτήμα Στεργίου»;
Η ιστορία του Κτήματος Στεργίου συνδέεται με την ιστορία της οικογένειας Στεργίου και την παράδοση του χωριού. Το χωριό μας, η Μεταμόρφωση, όπου σήμερα βρίσκεται το οινοποιείο και ο αμπελώνας, φημίζονταν για τα σταφύλια του και για την χωρική οινοποίηση. Οι κύριες ποικιλίες που καλλιεργούνταν ήταν Μοσχάτο Αμβούργου, Cinsault, Sefka και Ξινόμαυρο ενώ η οινοποίηση λάμβανε χώρα σε ξύλινα βαρέλια. Η γειτνίαση του χωριού με την λίμνη της Καστοριάς ευνοούσε τη μετακίνηση και διάθεση του κρασιού στην πόλη, το οποίο αξίζει να σημειώσουμε ότι καταναλωνόταν φρέσκο (την ίδια χρονιά). Ο παππούς του μπαμπά μου, Αθανάσιος Στεργίου, ήταν φημισμένος παραγωγός της περιοχής, ενώ η εξορία του στην Κόρνιθο και την Ικαρία και η καταναγκαστική εργασία στο αμπέλι εκεί είχε σαν αποτέλεσμα την επαφή του με άλλες ποικιλίες και τρόπους καλλιέργειας, κάτι που ευνόησε στον πειραματισμό κατά την επιστροφή του. Επίσης, σε μια τόσο δύσκολη περίοδο είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι έβρισκε τρόπο να αγοράσει βιβλία για την οινοποίηση και για την καλλιέργεια αμπελιών και ήταν συνδρομητής σε περιοδικά οινολογίας. Το πάθος του αυτό για το κρασί και το γεγονός ότι δεν εφησυχαζόταν αλλά προσπαθούσε συνεχώς να παέι ένα βήμα παραπέρα, παρακίνησε και τον πατέρα μου να ασχοληθεί σοβαρά με την δημιουργία του οινοποιείου. Χρειάστηκαν πολλές διαδικασίες, τεράστια υπομονή και χρόνος μέχρι να πάρει Γεωγραφική Ένδειξη ο Νομός Καστοριάς και να ανγνωριστεί το οινοποιείο μας.
Περιγραφή οινοποιείου:
Το οινοποιείο αποτελεί μια σύγχρονη προσπάθεια που στόχο έχει την ανάδειξη του ιστορικού αμπελώνα της Καστοριάς και τη δημιουργία οίνων άμεσα συνυφασμένων με το μικροκλίμα της περιοχής. Τα ιδιόκτητα αμπέλια ανέρχονται περίπου στα 80 στρέμματα και βρίσκονται στους πρόποδες του Όρους Βιτσίου, μόλις λίγα μέτρα μακριά από την λίμνη Ορεστιάδα και σε υψόμετρο 670-800μ., όπου επικρατούν πολύ ιδιαίτερες κλιματολογικές συνθήκες.
«Προσπαθώντας να σεβαστούμε ό,τι μας άφησε ο προπαππούς κι αντιλαμβανόμενοι τον εαυτό μας ως μέρος ενός οικοσυστήματος επιμένουμε στην βιολογική καλλιέργεια και διατηρούμε ως βασική φιλοσοφία την ισορροπία ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο», λέει η Αφροδίτη Στεργίου και συνεχίζει: «Η λίπανση της αμπέλου γίνεται με τη χρήση κομποστοποιημένης οργανικής μάζας ενώ η καταπολέμηση των ασθενειών γίνεται μόνο με φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους. Η χειρωνακτική εργασία, οι χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις, η συχνή επιστημονική παρακολούθηση, η οινοποίηση στις σύγχρονες εγκαταστάσεις, έχουν σαν αποτέλεσμα δυναμικά κρασιά με χαρακτήρα».
Σας έχουν επηρεάσει οι σύγχρονες συνθήκες-τεχνολογίες με την κρίση και την παγκοσμιοποίηση;
Το εμπόριο κρασιού ήταν πάντα τόσο παγκόσμιο όσο επέτρεπε η τεχνολογία των μεταφορών και η πολιτική οικονομία. Η παγκοσμιοποίηση των αγορών έχει αυξήσει το επίπεδο ανταγωνισμού στις περισσότερες βιομηχανίες, όπως και στη βιομηχανία του κρασιού και ο ανταγωνισμός αυτός σε συνδυασμό με την κρίση και τον Covid έχουν δημιουργήσει ένα οικονομικό περιβάλλον όπου γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τα οινοποιεία να επιζήσουν. Οι εξελίξεις τρέχουν καθημερινώς κι εμείς καλούμαστε να τις προλάβουμε και η τεχνολογία πολλές φορές βοηθάει σε αυτό. Σημαντικό παράδειγμα ήταν η περίοδος της καραντίνας, μια δύσκολη περίοδος για την επιχείρηση, που όμως τα social media και η τεχνολογία διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στην εξωστρέφειά μας και στην διατήρηση της επαφής με τους πελάτες μας.
Ποιες οι διακρίσεις σας και ποια η «διαδρομή» τους;
Όλες μας οι ετικέτες έχουν λάβει διακρίσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε το Berliner Wine Trophy, Asia Wine Trophy, Frankfurt International Trophy, Thessaloniki International Wine Competition, Εθνικός Διαγωνισμός Οίνων Βιολογικής Καλλιέργειας, International Wine Challenge.
Όσον αφορά τη διακίνηση των κρασιών μας, επειδή η παραγωγή μας είναι μικρή κι εστιάζουμε στην ποιότητα του προϊόντος, τα διαθέτουμε σε επιλεγμένα μέρη όπως κάβες, εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας, wine bar, καταστήματα βιολογικών προϊόντων, σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, ενώ σημαντικό ποσοσστό της παραγωγής διακινείται και στο εξωτερικό με κύρια χώρα την Γερμανία.
Ποια η γκάμα των κρασιών σας και που μπορούμε να σας βρούμε στην Κύπρο;
Τα κρασιά που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στο εμπόριο από το Κτήμα Στεργίου είναι πέντε ( δύο λευκά, δύο ερυθρά και ένα ημίξηρο ροζέ) και είναι όλα βιολογικά:
- Άσπρη Πέτρα (Sauvignon Blanc και Riesling)
- Metamorphoses (Ασύρτικο και Riesling)
- Κόκκινη Πέτρα (Cinsault, Merlot, Cabernet Sauvignon)
- Κτήμα Στεργίου (Ξινόμαυρό, Merlot, Cabernet Sauvignon)
- Ορεστίς (Cabernet Sauvignon)
Αν και δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή διαθέσιμα κάπου στην Κύπρο, η Κύπρος είναι στα άμεσα σχέδιά μας.
Προσωπικά λάτρεψα το κρασί «Άσπρη Πέτρα 2021».. Μπορείτε να μου αναλύσετε τα χαρακτηριστικά του;
Η Άσπρη Πέτρα 2021 είναι ένας οίνος λευκός, ξηρός, ΠΓΕ Καστοριά, από τις ποικιλίες Sauvignon Blanc και Riesling, οι οποίες είναι φυτεμένες στα 720 μ. υψόμετρο, στις πλαγιές του Όρους Βιτσίου, λίγα μόλις μέτρα μακριά από την λίμνη της Καστοριάς, στην περιοχή Άσπρες Πέτρες, η οποία όπως δηλώνει και το όνομά της είναι γεμάτη τσακμακόπετρες.Όσον αφορά τον χαρακτήρα του κρασιού: Το χρώμα του είναι λαμπερό , αχνοκίτρινο με πρασινωπές ανταύγειες.
Ποιο το όραμά σας;
Το όραμά μας είναι να αυξήσουμε τη δυναμική του οινοποιείου και να συνεχίσουμε να παράγουμε οίνους και εμπειρίες υψηλής ποιότητας, συμβάλλοντας στη διάδοση της ιδέας της ισορροπίας ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο καθώς και των δυνατοτήτων του τόπου μας, της Καστοριάς.
