Σύμφωνα με την έρευνα, η αλλαγή του καιρού μπορεί να επηρεάσει την διάθεσή μας
Ενώ η αλλαγή του καιρού μπορεί να «σπάσει» ευχάριστα μια πληκτική ρουτίνα, μπορεί κάλλιστα να είναι και απογοητευτική…
Όταν ο λιγότερο ευχάριστος καιρός καθυστερεί (και συνεχίζει και συνεχίζει), μπορεί να ανατρέψει τα υπαίθρια σχέδιά σας, να κάνει την κυκλοφορία άθλια, ακόμη και να χαλάσει τελείως την διάθεσή σας. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στην βροχή. Το ίδιο ισχύει και για το τσουχτερό κρύο κατά την διάρκεια του χειμώνα, όπως επίσης και για την παρατεταμένη ζέστη και υγρασία, τους θερινούς μήνες.
Η επιστημονική έρευνα δείχνει ότι ο καιρός μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας σε σημαντικό βαθμό. Τα στοιχεία είναι ωστόσο περιορισμένα και ποικίλλουν.
Τι λέει η επιστήμη για την σχέση μεταξύ καιρού και διάθεσης
Μια μελέτη του 1984 που εξέταζε μια ποικιλία μεταβλητών της διάθεσης στο πλαίσιο πολλών μεταβλητών του καιρού, διαπίστωσε πως η ποσότητα της ηλιοφάνειας, η θερμοκρασία και η υγρασία είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση. Συγκεκριμένα, έδειξε ότι η υψηλή υγρασία μείωσε τη συγκέντρωση και αύξησε την υπνηλία, κάτι με το οποίο πιθανότατα μπορούν να συσχετιστούν πολλοί κάτοικοι της Αττικής.
Επιπλέον, μια μελέτη του 2005 διαπίστωσε ότι το να περνάς περισσότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους με ευχάριστο καιρό, σχετίζεται με υψηλότερη διάθεση και καλύτερη μνήμη. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η άνοιξη συνδέθηκε με βελτιωμένη διάθεση, καθώς οι άνθρωποι στερούνταν ευχάριστο καιρό όλο τον χειμώνα και ότι ο θερμότερος καιρός συνδέθηκε με χαμηλότερη διάθεση το καλοκαίρι.
Αλλά, ενώ ορισμένες από τις επιστήμες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του καιρού και της διάθεσης, δεν βρίσκει κάθε μελέτη σαφή σύνδεση.
Για παράδειγμα, μια μελέτη του 2008 διαπίστωσε ότι ο καιρός δεν είχε καμία ουσιαστική επίδραση στη θετική διάθεση, δίνοντας άλλες εξηγήσεις για αυτήν. Η μελέτη διαπίστωσε, ωστόσο, ότι το φως του ήλιου, ο άνεμος και η θερμοκρασία θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικές διαθέσεις, όπως η κούραση – αν και η επίπτωση ήταν πολύ μικρή.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ η μελέτη του 2005 που αναφέρθηκε προηγουμένως πρότεινε μια σχέση μεταξύ του χρόνου που δαπανάται σε εξωτερικούς χώρους με τον ευχάριστο καιρό και τη βελτιωμένη διάθεση, ο αντίκτυπος δεν ήταν σταθερά σημαντικός. Στην πραγματικότητα, το αποτέλεσμα ήταν πολύ μέτριο.
Τα ασαφή δεδομένα, υποδεικνύουν ότι υπάρχουν περισσότερα που πρέπει να μάθουμε για να μπορέσουμε να διεκδικήσουμε μια σύνδεση μεταξύ της διάθεσης και του καιρού. Εξάλλου, η διάθεση αυτή καθαυτή είναι πολύ περίπλοκη και πολλοί παράγοντες επηρεάζουν και συμβάλλουν σε αυτήν.
Είναι σαφές πάντως ότι ο τρόπος με τον οποίο ο καιρός επηρεάζει τη διάθεση, ποικίλλει σημαντικά από άτομο σε άτομο.
Ποιος είναι ο δικός σας τύπος καιρού;
Υπάρχει προηγούμενο για τη θεωρία ότι ο καθένας από εμάς επηρεάζεται διαφορετικά από τον καιρό.
Πάρτε, για παράδειγμα, την εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (SAD), η οποία ορίζεται ότι έχει σημαντικές αλλαγές στη διάθεση που σχετίζονται με τις μεταβαλλόμενες εποχές. Το πιο γνωστό παράδειγμα είναι το «winter blues» — μια καταθλιπτική διάθεση που γίνεται αισθητή μόνο τις μικρότερες ημέρες του χειμώνα. Με μόνο περίπου το 6% του πληθυσμού να έχει διαγνωστεί με SAD, είναι μια σχετικά σπάνια διαταραχή της διάθεσης. Ωστόσο, το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας εικάζει ότι αυτή η διαταραχή είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο συχνή, ειδικά οι πιο ήπιες μορφές της.
Και μια μελέτη του 2011 υποδηλώνει ότι ο καιρός μπορεί πράγματι να επηρεάσει τη διάθεση – για κάποιους. Παρόμοια με άλλες μελέτες, η συνολική σχέση μεταξύ του καιρού και της διάθεσης ήταν ελάχιστα, αν όχι καθόλου, σημαντική. Ωστόσο, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ενώ τα μισά άτομα στη μελέτη δεν επηρεάστηκαν από τον καιρό, τα άλλα μισά επηρεάστηκαν σημαντικά από αυτόν.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους διαφορετικούς υποπληθυσμούς, η μελέτη προσδιόρισε τέσσερις τύπους αντιδραστικότητας στις καιρικές συνθήκες:
- Όσοι δεν επηρεάζονται από τον καιρό – η διάθεση δεν σχετίζεται με τον καιρό
- Λάτρεις του καλοκαιριού – η διάθεση βελτιώνεται τις ζεστές, ηλιόλουστες μέρες
- Μισούν το καλοκαίρι – η διάθεση βελτιώνεται τις δροσερές, συννεφιασμένες μέρες
- Αυτοί που μισούν τη βροχή – ενοχλούνται ιδιαίτερα από τη βροχή
Αυτό υποδηλώνει ότι ορισμένα άτομα είναι αρκετά ανθεκτικά στις καιρικές συνθήκες, ενώ άλλα είναι ευαίσθητα σε αυτόν. Επιπλέον, όσοι αντιδρούν στον καιρό μπορεί να επηρεαστούν διαφορετικά από τα διάφορα καιρικά μοτίβα.
