Οι αποικίες των μελισσών καταρρέουν σε όλο τον κόσμο, απειλώντας μεγάλα τμήματα της διατροφής μας. Αλλά υπάρχουν καλά νέα στον αγώνα για την επιβράδυνση της μείωσής τους: η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε τη χρήση του πρώτου εμβολίου στον κόσμο για τις μέλισσες.
“Είναι σαν μαγεία”, δήλωσε η Annette Kleiser, διευθύνουσα σύμβουλος της Dalan Animal Health, η οποία συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια για την ανάπτυξη του εμβολίου. “Εμβολιάζεις τη βασίλισσα και αυτή το μεταδίδει στα εκατομμύρια των απογόνων που αποτελούν την αποικία”.
Οι μέλισσες επικονιάζουν το ένα τρίτο των τροφίμων που καλλιεργούνται στις Ηνωμένες Πολιτείες – απαραίτητη προϋπόθεση για την παραγωγή καλλιεργειών αξίας περίπου 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως. Όμως οι αποικίες μελισσών καταρρέουν λόγω ασθενειών, παρασίτων, φυτοφαρμάκων, ακόμη και λόγω των ξηρασιών που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή, οι οποίες στεγνώνουν το νερό και τα λουλούδια που χρειάζονται για να επιβιώσουν.
“Απλώς αποδεκατίζονται”, δήλωσε ο Bryan Ashurst, μελισσοκόμος τέταρτης γενιάς που διευθύνει την Ashurst Bee Company στην Κεντρική Κοιλάδα της Καλιφόρνια. “Έχω ακούσει ότι κάποιοι χάνουν το 70%”.
Η εταιρεία του Ashurst επιβλέπει περίπου 27.000 αποικίες μελισσών, οι οποίες αποτελούν μέρος ενός από τα μεγαλύτερα γεγονότα επικονίασης στον πλανήτη. Η Καλιφόρνια παράγει πάνω από το 80% των αμυγδάλων παγκοσμίως – και κάθε άνθος επικονιάζεται από μια μέλισσα.
Ο Ashurst δήλωσε ότι το νέο εμβόλιο δεν θα λύσει όλα τα προβλήματα που σκοτώνουν τις μέλισσες, αλλά είναι αισιόδοξος – και είναι πρόθυμος να το δοκιμάσει στις μέλισσές του. “Νομίζω ότι επειδή όλοι ψάχνουμε απαντήσεις για πράγματα, είμαστε πρόθυμοι να δοκιμάσουμε πράγματα”, δήλωσε.
Σε αντίθεση με τους ανθρώπους και τα ζώα, τα έντομα δεν δημιουργούν αντισώματα, οπότε οι επιστήμονες θεωρούν εδώ και καιρό ότι τα εμβόλια δεν θα λειτουργήσουν. Ανακάλυψαν όμως στο εργαστήριο ότι οι μέλισσες έχουν ένα πρωτόγονο ανοσοποιητικό σύστημα και ότι η έκθεση μιας βασίλισσας μέλισσας σε κάποια από τα νεκρά βακτήρια μέσω της τροφής της δημιούργησε ανοσία στην κυψέλη.
Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες δεν έχουν παρατηρήσει παρενέργειες ή επιπτώσεις σε τρόφιμα όπως το μέλι. Η ελπίδα είναι ότι η ανακάλυψη θα ανοίξει το δρόμο για άλλα εμβόλια για τον έλεγχο όλων των ειδών των επιβλαβών ιών και παρασίτων. Ο Joerg Mayer, πιστοποιημένος μελισσοκόμος και καθηγητής ζωολογικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, δήλωσε ότι προσπαθεί συνεχώς να βρει τρόπους να μειώσει τις απώλειες των μελισσών.
Επιθεωρεί διαρκώς τις δικές του κυψέλες για να βεβαιωθεί ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ασθενειών όπως η φοβερή αμερικανική φυματίωση. “Είναι μια βακτηριακή ασθένεια … και αυτό που συμβαίνει μετά από λίγες ημέρες, είναι τόσο άσχημο που αυτές οι μικρές αναπτυσσόμενες μέλισσες, ο γόνος, πεθαίνουν, και πεθαίνουν και μυρίζει πολύ άσχημα. Έτσι, έχετε βρωμερό γόνο, γόνο που μυρίζει άσχημα”, είπε.
Είναι τόσο σοβαρή που η κυβέρνηση απαιτεί οι μολυσμένες κυψέλες – και όλος ο μελισσοκομικός εξοπλισμός – να καίγονται και να θάβονται. Δεν υπάρχει θεραπεία για την ασθένεια και, μέχρι τώρα, δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψή της.
