Καθώς μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλος χάνει μέρος του όγκου του. Η απώλεια γκρίζας ύλης που σχετίζεται με την ηλικία συνδέεται συνήθως με γνωστική εξασθένιση και μειωμένες λειτουργίες μνήμης.
Οι μεγαλύτεροι ενήλικες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για ατροφία του εγκεφάλου (δηλαδή συρρίκνωση) και συνήθως χάνουν μέρος της ικανότητας της μνήμης εργασίας τους λόγω της αραίωσης της γκρίζας ύλης.
Η αραίωση της ουσίας της γκρίζας ύλης δεν συμβαίνει ομοιόμορφα σε ολόκληρο τον εγκέφαλο. Ορισμένες περιοχές τείνουν να αραιώνουν περισσότερο και να συρρικνώνονται ταχύτερα καθώς μεγαλώνουμε. Μέχρι την ηλικία των 70 ετών, οι περισσότεροι θα παρουσιάσουν κάποια συρρίκνωση του εγκεφάλου σε περιοχές που σχετίζονται με τη μνήμη.
Ποιες συνθήκες προστατεύουν από την συρρίκνωση του εγκεφάλου και τη διατήρηση της νόησης στην προχωρημένη ενήλικη ζωή;
Η έρευνα έχει αποδείξει ότι πολλοί παράγοντες – από τη γενετική και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μέχρι τις επιλογές του τρόπου ζωής και τις καθημερινές συνήθειες – μπορούν να έχουν νευροπροστατευτικά οφέλη.
Πολλά στοιχεία δείχνουν ότι η μουσική μπορεί να αντισταθμίσει την προοδευτική μείωση των λειτουργιών της μνήμης λόγω της ατροφίας του εγκεφάλου που σχετίζεται με την ηλικία.
Η μουσική ενισχύει τον όγκο της γκρίζας ύλης σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου
Μια νέα μελέτη fMRI σχετικά με τα νευροεπιστημονικά οφέλη των μουσικών παρεμβάσεων σε 132 υγιείς ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας (ηλικίας 62 έως 78 ετών) διαπίστωσε ότι η εκμάθηση ενός οργάνου ή η παρακολούθηση μαθημάτων μουσικής ευαισθητοποίησης που καλλιεργούν την ενεργητική ακρόαση για έξι μήνες αυξάνει τον όγκο της φαιάς ουσίας σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου και βελτιώνει τη μνήμη εργασίας.
Τα ευρήματα αυτά δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο Neuroimage: Reports.
Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι μουσικές παρεμβάσεις ενισχύουν τον όγκο της γκρίζας ύλης σε μερικές εγκεφαλικές περιοχές του εγκεφάλου που συνήθως συνδέονται με υψηλού επιπέδου γνωστικές λειτουργίες και σε συγκεκριμένες περιοχές του αριστερού και του δεξιού παρεγκεφαλιδικού ημισφαιρίου.
Οι μουσικές παρεμβάσεις βελτίωσαν επίσης τη νευροπλαστικότητα της παρεγκεφαλίδας.
Από όλες τις αλλαγές στον εγκέφαλο που προκλήθηκαν από τη μουσική και παρατηρήθηκαν σε αυτή τη μελέτη, ο αυξημένος όγκος γκρίζας ύλης στους λοβούς VIII του αριστερού και δεξιού ημισφαιρίου της παρεγκεφαλίδας συνδέθηκε πιο ισχυρά με τη βελτίωση της μνήμης εργασίας.