Τα νοσήματα που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη σύφιλη, τη γονόρροια, τις χλαμυδιακές λοιμώξεις, τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, τη βακτηριακή κόλπωση, τις λοιμώξεις από τριχομονάδες, τις λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, τις ηπατίτιδες και την ιδιαίτερα σημαντική HIV λοίμωξη.
Τα Σεξουαλικά Μεταδιδόμενα Νοσήματα (ΣΜΝ) μεταδίδονται με στενή σωματική ή/και σεξουαλική επαφή. Είναι πολυάριθμα και οφείλονται σε διαφορετικούς μικροοργανισμούς (ιοί, βακτήρια και παράσιτα).
Ανάλογα με τον μικροοργανισμό, μπορεί να μεταδοθούν με σωματικά υγρά (κολπικά, σπέρμα), κατά την επαφή με δερματικές βλάβες, ή με στενή επαφή δέρμα – δέρμα ή βλεννογόνος – βλεννογόνος.
Ποια είναι τα συμπτώματα των ΣΜΝ;
Συχνά τα ΣΜΝ δεν εμφανίζουν συμπτώματα. Κάποια από τα συνήθη συμπτώματα είναι:
- Έκκριμα από την ουρήθρα, τον πρωκτό ή τον κόλπο
- Εξανθήματα και δερματικές βλάβες, ιδίως στην περιοχή του πρωκτού, των γεννητικών οργάνων ή του στόματος
- Πόνος ή κνησμός στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού ή χαμηλά στην κοιλιά
- Πυρετός, αδυναμία – καταβολή, πόνος στις αρθρώσεις
Πώς μπορώ να μάθω αν έχω μολυνθεί;
- Μέσω εξετάσεων αίματος ή ούρων
- Μέσω εξέτασης ουρηθρικού – τραχηλικού – φαρυγγικού – πρωκτικού δείγματος, ανάλογα με το είδος της επαφής
Πότε πρέπει να ελέγχομαι;
- Σε ετήσια βάση, ανεξάρτητα από τη χρήση προφυλακτικού
- Κάθε 3-6 μήνες (άτομα με συμπεριφορές υψηλού κινδύνου)
- Αν εμφανίσω συμπτώματα
- Αν κάποιος σύντροφός μου διαγνωσθεί με ΣΜΝ
Υπάρχει θεραπεία για τα ΣΜΝ;
Ορισμένα ΣΜΝ θεραπεύονται με την κατάλληλη αντιμικροβιακή αγωγή που θα χορηγήσει ο θεράπων ιατρός. Όμως, η θεραπεία μπορεί να μην είναι ικανή να αναστρέψει ήδη εγκατεστημένες βλάβες που έχει προκαλέσει προχωρημένη λοίμωξη. Άλλα ΣΜΝ δεν
θεραπεύονται πλήρως, ωστόσο υπάρχουν επιλογές για την αντιμετώπισή τους ύστερα από συζήτηση με τον θεράποντα ιατρό.
Αν διαγνωσθώ με ΣΜΝ, τι πρέπει να κάνει ο σύντροφός μου;
- Να απευθυνθεί σε ιατρό
- Να ελεγχθεί για ΣΜΝ βάσει των ιατρικών συστάσεων
Όλα τα σεξουαλικά ενεργά άτομα μπορεί να εκτεθούν σε κάποιο ΣΜΝ.
Ευπαθείς ομάδες θεωρούνται:
- Άνδρες που έχουν σεξουαλικές επαφές με άνδρες
- Έφηβοι και νεαροί ενήλικες ηλικίας 15-24 ετών
- Άτομα με συμπεριφορές που αυξάνουν τον κίνδυνο έκθεσης στα ΣΜΝ
Ιδιαίτερη προσοχή: Σε άτομα κατά την εγκυμοσύνη, υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης στο έμβρυο!
Πώς αυξάνεται ο κίνδυνος έκθεσης στα ΣΜΝ;
Πλήθος παραγόντων αυξάνει τον κίνδυνο έκθεσης σε ΣΜΝ. Συγκεκριμένα:
- Το είδος της σεξουαλικής επαφής (πρωκτική, στοματική, κολπική)
- Ο μεγάλος αριθμός σεξουαλικών συντρόφων
- Η συχνή εναλλαγή σεξουαλικών συντρόφων
- Οι παράλληλοι σεξουαλικοί σύντροφοι
- Το ομαδικό σεξ υπό την επήρεια ουσιών (chemsex, sex parties)
- Οι σεξουαλικές επαφές σε δίκτυο με αυξημένο επιπολασμό ΣΜΝ και HIV
- Οι σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλακτικό (ανεξάρτητα από τη λήψη PrEP)
- Οι σεξουαλικές επαφές υπό την επήρεια αλκοόλ και ψυχοτρόπων ουσιών
- Η από κοινού χρήση εξαρτημάτων λήψης ουσιών (βελόνες, σύριγγες, τάσι, καλαμάκια)
- Το στίγμα, η περιθωριοποίηση, ο δισταγμός – φόβος χρήσης των υπηρεσιών υγείας (για έλεγχο και θεραπεία)
ΕΟΔΥ
