Εμείς, οι εργαζόμενοι των ΔΕΥΑ, βγήκαμε στους δρόμους σήμερα για να διαδηλώσουμε ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης να αφαιρέσει το βασικότερο κοινωνικό αγαθό, το νερό, από την τοπική αυτοδιοίκηση και να το χαρίσει στα μεγάλα συμφέροντα.
Η κυβέρνηση με προχειρότητα και νεφελώδεις εξαγγελίες καταργεί τις Δ.Ε.Υ.Α., που αποτελούν περιουσία της τοπικής αυτοδιοίκησης. Τις Δ.Ε.Υ.Α., που εξαιτίας της λειτουργίας και της τοπικής τους δράσης έχουν προσφέρει διαχρονικά τα μέγιστα στις τοπικές κοινωνίες με παροχή ποιοτικών υπηρεσιών (βιολογικοί καθαρισμοί, καθαρό και πόσιμο νερό) που δεν έχουν να ζηλέψουν σε τίποτα από τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτή τη μεγάλη κατάκτηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία, όπως είναι γνωστό, λειτουργεί ανταποδοτικά και όχι κερδοσκοπικά, η κυβέρνηση αποφάσισε εν μία νυκτί και με επίκληση τα οικονομικά προβλήματα μεγάλου αριθμού των Δ.Ε.Υ.Α., ότι προτιμότερο είναι να τις καταργήσει, να αφαιρέσει ουσιαστικά τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα από τους Ο.Τ.Α. και σταδιακά να τις ιδιωτικοποιήσει.
Η πολιτεία μέσω των συναρμόδιων υπουργείων επιχειρεί μια μεταρρύθμιση, η οποία θα εξελιχθεί σε απορρύθμιση. Και η απορρύθμιση αυτή θα έχει επιπτώσεις, κυρίως, στους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες, διότι οι ΔΕΥΑ παρέχουν νερό και υπηρεσίες αποχέτευσης σε 5 εκ πολίτες της περιφέρειας της χώρας μας. Η πολιτεία φαίνεται ότι αδικαιολόγητα αγνοεί και υποτιμά την πορεία των Δ.Ε.Υ.Α. από το 1980 έως σήμερα, ενώ δεν γνωρίζει σε βάθος την υφιστάμενη κατάσταση του τομέα υδάτων, αλλά και το αντικείμενο των Δ.Ε.Υ.Α. που έχει ιδιαιτερότητες που συνδέονται με τις τοπικές συνθήκες.
Οι 126 Δ.Ε.Υ.Α. από την ίδρυσή τους στη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα έχουν εκτελέσει έργο, που υπερβαίνει τα 20 δις ευρώ στους τομείς της δραστηριότητάς τους. Το έργο αυτό εκτελέσθηκε με πολλές δυσκολίες και πολλά προβλήματα, οικονομικά, οργανωτικά, θεσμικά. Το έργο αυτό συνεχίζεται, αφού σήμερα οι ΔΕΥΑ εκτελούν έργα ύψους 2 δις, ενώ στην επόμενη προγραμματική περίοδο θα χρηματοδοτηθούν για έργα και δράσεις, που υπερβαίνουν τα 4 δις.
Χάρη στις ΔΕΥΑ, οι πολίτες της περιφέρειας της χώρας μας πίνουν ασφαλές, υγιεινό και φθηνό νερό, ενώ με τους βιολογικούς καθαρισμούς, που κατασκεύασαν οι ΔΕΥΑ προστατεύεται και το περιβάλλον, σε μια χώρα που τα προβλήματα του περιβάλλοντος ολοένα και οξύνονται, με την κλιματική κρίση που πλήττει σφοδρά την Μεσόγειο. Πρόσφατο είναι το παράδειγμα της Θεσσαλίας και του ‘Έβρου.
Το αντικείμενο των Δ.Ε.Υ.Α., όμως, περιλαμβάνει και μια καθημερινή διαχείριση, που αφορά σε παρεμβάσεις δίπλα και κοντά στον πολίτη και στα διάφορα ζητήματα που προκύπτουν από τη διαχείριση του πόσιμου νερού, και όχι απρόσωπους και συγκεντρωτικούς οργανισμούς, που αγνοούν τις τοπικές συνθήκες και δεν μπορούν να δράσουν ευέλικτα και αποτελεσματικά και σύμφωνα με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Με λίγα λόγια η διαχείριση του αντικειμένου των ΔΕΥΑ μόνο στο πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης μπορεί να είναι αποδοτική και ωφέλιμη για τις τοπικές κοινωνίες.
Βεβαίως, οι ΔΕΥΑ σήμερα έχουν πολλά προβλήματα και δυσκολίες όπως η υποστελέχωση κι ένα υψηλό χρέος στους παρόχους ενέργειας και κυρίως στη ΔΕΗ, για το οποίο, όμως, δεν ευθύνονται, αφού δεν επιδοτήθηκαν σύμφωνα με το ενεργειακό τους προφίλ, ενώ δεν υφίστανται οι συνθήκες και λείπουν οι προϋποθέσεις για την ενεργειακή τους αυτάρκεια, όπως ο «χώρος» στο ηλεκτρικό δίκτυο και οι απαιτούμενες χρηματοδοτήσεις.
Γενικά οι ΔΕΥΑ και ιδίως οι μικρές ΔΕΥΑ από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και μετά, και αφού εφαρμόσθηκε το σχέδιο «Καλλικράτης» χωρίς προσωπικό, πόρους και εξοπλισμό πλαγιοκοπήθηκαν και αφυδατώθηκαν, χωρίς, ωστόσο, να πάψουν να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών. Φαίνεται, ωστόσο, ότι η πολιτεία σχεδιάζοντας το μέλλον αγνοεί το παρελθόν κι αυτό θα κάνει την επιχειρούμενη μεταρρύθμιση όχι μόνο ατελέσφορη, αλλά και καταστροφική.
Ταυτόχρονα, θα πληγούν και οι τοπικές οικονομίες, αφού οι μικρές τοπικές επιχειρήσεις, που συνεργάζονται με τις ΔΕΥΑ θα χάσουν σημαντικό μερίδιο της συνεργασίας τους και άρα θα πληγεί και η τοπική απασχόληση και οικονομία.
Με νόμο πλέον και με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ουσιαστικά δημιουργεί τις προϋποθέσεις ιδιωτικοποίησης και ξεπουλήματος των νερών και μάλιστα σε λίγους εκλεκτούς της. Όπως ακριβώς έκανε και με την ενέργεια στη χώρα μας, την οποία παρέδωσε σε πέντε παρόχους οι οποίοι κερδοσκοπούν ασύστολα σε βάρος του λαού και μάλιστα με τις ευλογίες της.
Το ελεγχόμενο διοικητικό συμβούλιο της εταιρίας που θα συσταθεί, θα κατευθύνει όλα τα έργα ύδρευσης αποχέτευσης βιολογικών καθαρισμών αξίας πολλών δις ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, στις γνωστές μεγάλες εταιρίες με ΣΔΙΤ (συμπράξεις ιδιωτικού και δημόσιου τομέα)με συμβόλαια διαχείρισης των δικτύων από τις εταιρίες για τουλάχιστον τριάντα χρόνια.
Μόλις μερικοί μήνες πέρασαν από τις μεγάλες κινητοποιήσεις των εργαζομένων τον περασμένο Μάρτιο, ενάντια στο νομοσχέδιο για την ρυθμιστική αρχή υδάτων, το οποίο θεωρούσαμε ότι ήταν προάγγελος της ιδιωτικοποίησης και του ξεπουλήματος των νερών. Η Κυβέρνηση και οι υπουργοί της διαρρήγνυαν τα ιμάτια τους, ότι αυτό δεν πρόκειται να γίνει και διαβεβαίωναν όλοι μαζί Κυβέρνηση και βουλευτές της πλειοψηφίας, ότι τα νερά δεν πωλούνται. Το σχέδιο νόμου που πέρασε πριν λίγες ημέρες από το υπουργικό συμβούλιο είναι η συνέχεια της προηγούμενης νομοθετικής ρύθμισης.
Οι εργαζόμενοι των Δ.Ε.Υ.Α. θα αγωνιστούν με κάθε μέσο να παραμείνει το νερό στην τοπική αυτοδιοίκηση, στις τοπικές κοινωνίες, γιατί εκεί ανήκει. Θα αγωνιστούμε με κάθε μέσο για τις θέσεις εργασίας και τα εργασιακά μας δικαιώματα.
ΨΗΦΙΣΜΑ
Την Πέμπτη 30 Νοεμβρίου 2023 παρουσιάσθηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σκυλακάκη στο πλαίσιο νομοσχεδίου του Υπουργείου ρυθμίσεις που αφορούν σε συγχωνεύσεις των Δ.Ε.Υ.Α. και των υπηρεσιών ύδρευσης των Δήμων. Με τις συγχωνεύσεις θα δημιουργηθούν 15 Περιφερειακοί φορείς σε επίπεδο διευρυμένων χωρικών ενοτήτων που θα παρέχουν υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης στην περιφέρεια της χώρας πλην Αθήνας και Θεσσαλονίκης.
Ο σχεδιασμός αυτός που εξελίσσεται χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή και διαβούλευση των θεσμικών εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δηλαδή της ΚΕΔΕ και της Ε.Δ.Ε.Υ.Α. αφαιρεί από την Τοπική Αυτοδιοίκηση με το πρόσχημα της επίτευξης οικονομιών κλίμακος την συνταγματικά κατοχυρωμένη διαχείριση του νερού που ως τοπική υπόθεση ανήκει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και κατ΄επέκταση και στις τοπικές κοινωνίες.
Πέρα όμως από αυτό, η σχεδιαζόμενη ρύθμιση για συγχωνεύσεις θα δημιουργήσει και πλήθοςδυσεπίλυτων πρακτικών προβλημάτων, αφού η διαχείριση του αστικού νερού δεν μπορεί να γίνει από απρόσωπους και συγκεντρωτικούς οργανισμούς που αγνοούν τις τοπικές συνθήκες και δυσκολίες.
Υπάρχει, ακόμα, και ο κίνδυνος να μην έχουν πρόσβαση στο νερό περιοχές της ενδοχώρας που μπορεί να μετατραπούν σε ένα είδος «άγονων» γραμμών. Είναι βέβαιο ότι οι σχεδιαζόμενες συγχωνεύσεις περισσότερα προβλήματα θα δημιουργήσουν παρά θα λύσουν.
Με τις συγχωνεύσεις θα πληγεί σοβαρά και η τοπική οικονομία και απασχόληση. Είναι γεγονός ότι οι Δ.Ε.Υ.Α. αντιμετωπίζουν ειδικά το τελευταίο διάστημα οικονομικά προβλήματα που κυρίως οφείλονται στην ενεργειακή κρίση για τη διαχείριση της οποίας όμως δεν ενισχύθηκαν οικονομικά από την Πολιτεία όπως όφειλε. Τα οικονομικά, όμως, αυτά προβλήματα, είναι πολύ αμφίβολο αν θα επιλυθούν με τις σχεδιαζόμενες συγχωνεύσεις, αφού δεν διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις για την επίλυσή τους, ενώ το δάνειο που σχεδιάζεται να δοθεί για την αποπληρωμή του ενεργειακού χρέους των Δ.Ε.Υ.Α. θα επιβαρύνει σημαντικά τους πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Με βάση όλα τα παραπάνω το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου…ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ…ζητά:
- Να αποσυρθούν άμεσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις για τις συγχωνεύσεις των Δ.Ε.Υ.Α. και των υπηρεσιών ύδρευσης των Δήμων.
- Να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία το Υπουργείο Εσωτερικών ως καθ΄ ύλην αρμόδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση Υπουργείο για να εκκινήσουν συζητήσεις ανάμεσα σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη δηλ. ανάμεσα στα συναρμόδια Υπουργεία και τους θεσμικούς εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με στόχο όχι μόνο να εξευρεθούν βιώσιμες λύσεις στα προβλήματα των Δ.Ε.Υ.Α. και των Δήμων, αλλά και να σχεδιασθεί η ουσιαστική ενδυνάμωσή τους προς όφελος των τοπικών κοινωνιών.
- Να προστατευθούν οι θέσεις εργασίας και να μη θιγούν εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στις ΔΕΥΑ.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗ ΔΕΥΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ
