Όταν το σώμα μας είναι κουρασμένο, καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να ξεκουραστούμε. Αλλά όταν ο εγκέφαλος μας κουράζεται, τείνουμε να αγνοούμε και αναβάλλουμε την αποκατάστασή του. Ωστόσο, όσο περισσότερο προσπερνάμε τα σημάδια του «brain fog», τόσο αυτά τείνουν να συσσωρεύονται και τόσο πιο πιθανό είναι να συνεχίσουμε να περνάμε μη παραγωγικές μέρες με κενά μνήμης.
Υπάρχουν απλές στρατηγικές για να ξεκουράσουμε το μυαλό μας και να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πιο καθαρά;
Τι είναι η ομίχλη του εγκεφάλου;
Ίσως νιώθετε την προσοχή σας να αποσπάται τακτικά, τις δυνάμεις σας σε καθημερινές δραστηριότητες να σας εγκαταλείπουν και μια ξαφνική αδυναμία συναναστροφής με φίλους. Μπορεί πάλι να ξεχνάτε περισσότερο απ’ ό,τι συνήθως και να αισθάνεστε νωθρότητα.
Από τους τρισεκατομμύρια νευρώνες που υπάρχουν στον εγκέφαλο, μόλις οι 10.000 με 20.000 εκκρίνουν ένα νευροπεπτίδιο ονόματι ορεξίνη, το οποίο η έρευνα δείχνει ότι είναι ένα από τα πολλά κυκλώματα που μας κρατούν σε εγρήγορση. Η διέγερσή μας ελέγχεται με άλλα λόγια από έναν μικρό αριθμό νευρικών κυττάρων τα οποία είναι εύκολο να επηρεαστούν από τον τρόπο ζωής μας. Βέβαια, και ευτυχώς για εμάς, ο εγκέφαλός μας είναι προγραμματισμένος να βρίσκεται γενικά σε εγρήγορση. Αυτή η λειτουργία του είναι που μας βοηθά να αντιδρούμε γρήγορα σε ποικίλα περιβαλλοντικά ερεθίσματα. Από την άλλη, ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, όταν μειώνεται η διαύγεια, ένα άτομο μπορεί να νιώσει πλήρως αποπροσανατολισμένο και υπέρμετρα αγχωμένο.
Τι προκαλεί «brain fog»;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους η ομίχλη μπορεί να θολώσει το μυαλό.
Ορισμένες λοιμώξεις, συμπεριλαμβανομένου του κορωνοϊού, μπορεί να συνοδεύονται από εγκεφαλική ομίχλη.
Άλλες πιθανές αιτίες είναι:
Άγχος
Το ανθρώπινο σώμα έχει έναν αξιοθαύμαστο μηχανισμό προσαρμογής στην ένταση. Όταν αντιλαμβάνεται ότι βρισκόμαστε σε κίνδυνο, ο εγκέφαλος απελευθερώνει μια πληθώρα νευροχημικών ουσιών και ορμονών για να μας βοηθήσει να κινητοποιηθούμε. Αλλά αυτό το… κοκτέιλ ουσιών τείνει να εξαντλεί τον εγκέφαλό μας όταν η παρουσία του παραμένει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι θα έπρεπε.
Όταν το άγχος γίνεται χρόνιο, ο εγκέφαλος βρίσκεται σε μόνιμη λειτουργία προστασίας και δεν λαμβάνει το μήνυμα να απενεργοποιήσει την ορμόνη του στρες. Το αποτέλεσμα; Κουράζεται και με την πάροδο του χρόνου τα κύτταρά του αρχίζουν να καταστρέφονται και σημαντικές περιοχές του αρχίζουν να συρρικνώνονται.
Έλλειψη ύπνου
Ίσως ένας από τους μεγαλύτερους ένοχους για την εγκεφαλική ομίχλη.
Η στέρηση του ύπνου σημαίνει λιγότερος χρόνος για να «καθαρίσει» το μυαλό.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science», η ροή του αίματος και η ηλεκτρική δραστηριότητα που λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια του ύπνου βοηθά τον εγκέφαλο να εξετάσει και να ενοποιήσει νέες πληροφορίες. Οι περιττές αποβάλλονται και η μακροπρόθεσμη μνήμη σταθεροποιείται. Ο ύπνος «καθαρίζει» επίσης το αμυλοειδές, μια ουσία που συνδέεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Εμμηνόπαυση
Εκτός από τις εναλλαγές της διάθεσης και τις νυχτερινές εφιδρώσεις, η εγκεφαλική ομίχλη μπορεί να είναι ένα ακόμα σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης αφού ο εγκέφαλος προσπαθεί να ανακαλύψει πώς να λειτουργεί χωρίς τόσα οιστρογόνα όσα παλιά.
Φαρμακευτική αγωγή
Κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ομίχλη στον εγκέφαλο, σύμπτωμα που πρέπει να αναφέρετε στο γιατρό σας.
Θέματα υγείας
Ένας τραυματισμός στο κεφάλι ή προβλήματα με τον θυρεοειδή μπορούν επίσης να μπερδέψουν το μυαλό.
Τι να κάνετε για να το αντιμετωπίσετε
Στρες- Πάρτε το πάνω χέρι
Αν ψάξετε σε βάθος τι σας κάνει να αισθάνεστε τόσο ανήσυχοι, θα δείτε πως πολλά από τα πράγματα που σας προκαλούν άγχος δεν είναι δική σας υπόθεση και ούτε στο χέρι σας να τα «διορθώσετε».
Ακόμη και η απλή αναγνώριση αυτού που σας αγχώνει μπορεί να σας βοηθήσει να βελτιώσετε τον τρόπο που αντιμετωπίζετε τις αναπόφευκτες δυσκολίες της ζωής.
Ύπνος- Βάλτε τον προτεραιότητα
Ο εγκέφαλος μοιάζει με ένα φυτό που μεγαλώνει και αλλάζει συνεχώς παρά με μια μηχανή που ανάβει και σβήνει.
Τίποτα δεν είναι πιο δυνατό να τον θρέψει και να τον διατηρήσει υγιή από τον ύπνο. Διατηρήστε μια σταθερή ρουτίνα και μην τον χάνετε με τίποτα…
Άσκηση- Κάντε την τρόπο ζωής
Ό,τι είναι καλό για την καρδιά σας είναι καλό και για τον εγκέφαλό σας. Εάν η καρδιά σας δεν αντλεί το αίμα σωστά, ο εγκέφαλός σας δεν θα πάρει το πλούσιο σε οξυγόνο αίμα που χρειάζεται για να υποστηρίξει τη λειτουργία της μνήμης και την εγρήγορση.
Επιπλέον, η άσκηση βελτιώνει τη διάθεση και μειώνει το άγχος.
Χαλάρωση- Μην την ξεχνάτε
Βάλτε ένα ξυπνητήρι να χτυπά 4-5 φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας και όταν το ακούτε, σταματήστε κάθε εγκεφαλική δραστηριότητα για 5 λεπτά και απλά μείνετε στη στιγμή. Μπορείτε να κλείσετε τα μάτια σας και να ξεκουραστείτε ή να σταθείτε στο παράθυρο και να κοιτάξετε τα δέντρα. Μπορείτε να κάνετε μια μικρή βόλτα και να παρατηρήσετε ό,τι υπάρχει γύρω σας περπατώντας.
Μόλις πέντε λεπτά χωρίς να σκέφτεστε κάτι είναι ο καλύτερος τρόπος για να επανέλθει ο εγκέφαλός σας δυναμικά.
Multitasking- Μην το κάνετε συνήθεια
Το multitasking ερεθίζει τόσο τον εγκέφαλο σε σημείο να τον επιβραδύνει…
Αντί να προσπαθείτε να κάνετε τα πάντα ταυτόχρονα, επικεντρωθείτε σε έναν στόχο τη φορά.
Σκεφτείτε σε βάθος ένα πράγμα την ημέρα
Η βαθιά σκέψη είναι κάτι σαν push-ups για τον εγκέφαλο.
Όταν διαβάζετε ένα ενδιαφέρον άρθρο, αφιερώστε 15 λεπτά για να το σκεφτείτε. Εάν παρακολουθήσετε μια ταινία με φίλους ή με το σύντροφό σας, συζητήστε για το μήνυμά της και για το πώς συνδέεται με τη ζωή σας, αντί να επαναλάβετε απλώς την πλοκή.
Σύμφωνα με έρευνα, τα άτομα που εμπλέκονται σε βαθύτερα επίπεδα σκέψης, αυξάνουν την ταχύτητα της συνδεσιμότητας στο κεντρικό εκτελεστικό δίκτυο του εγκεφάλου, όπου πραγματοποιείται η λήψη αποφάσεων, ο σχεδιασμός, ο καθορισμός των στόχων και η διαυγής σκέψη, κατά 30%.
Εκπλήξτε τον εγκέφαλό σας
Το μυαλό μισεί τις ίδιες και τις ίδιες σκέψεις. Αναζωογονήστε το με απλά πράγματα:
Στη δουλειά, δοκιμάστε μια διαφορετική προσέγγιση σε μια εργασία που έχετε κάνει χιλιάδες φορές. Ακολουθήστε μια νέα διαδρομή για το σούπερ μάρκετ ή ακούστε διαφορετική μουσική ενώ περπατάτε στη γειτονιά σας…
*Επισκεφθείτε το γιατρό σας εάν:
- Έχετε ομίχλη για καιρό και τίποτα δεν φαίνεται να βοηθά.
- Κάνετε σοβαρά λάθη στη δουλειά, στα οικονομικά σας ή σε άλλους σημαντικούς τομείς.
- Έχετε και άλλα συμπτώματα, όπως έλλειψη ισορροπίας.
- Δεν θυμάστε σε βάθος συζητήσεις που είχατε κάνει με την οικογένεια και τους φίλους σας.
