Σε ανεξέλεγκτες διαστάσεις έχει εξελιχθεί το φαινόμενο της μαζικής εμφάνισης αγριόχοιρων σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και ιδιαίτερα στην Π.Ε. Κοζάνης. Αγέλες αγριογούρουνων κινούνται ανεμπόδιστα μέσα σε κατοικημένες περιοχές, καταστρέφουν καλλιέργειες και δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων.
Οι εικόνες είναι πλέον συνηθισμένες: ζώα να κυκλοφορούν σε δρόμους, πλατείες και αυλές σπιτιών, να ψάχνουν τροφή σε κάδους απορριμμάτων και να προκαλούν εκτεταμένες ζημιές σε γεωργικές εκτάσεις. Αγρότες καταγγέλλουν συνεχείς επιδρομές στα χωράφια τους και αναγκάζονται να καταφεύγουν σε «κανονάκια ήχου», που όμως δεν αποδεικνύονται πλέον αποτελεσματικά, αφού τα ζώα έχουν εξοικειωθεί.
Από τη βιολογική κτηνοτροφία… στα υβριδικά γουρούνια
Η έκρηξη του πληθυσμού αποδίδεται, μεταξύ άλλων, και σε προηγούμενες πολιτικές που ευνοούσαν την ελεύθερη βόσκηση στο πλαίσιο ενισχύσεων για τη βιολογική κτηνοτροφία. Έτσι, σε αρκετές περιπτώσεις σε περιοχές της Ηπείρου και Μακεδονίας, ήμερα γουρούνια ήρθαν σε επαφή με αγριόχοιρους, δημιουργώντας υβρίδια – ζώα με χαρακτηριστικά και από τα δύο είδη.
Τα υβριδικά αυτά αγριογούρουνα είναι πιο ανθεκτικά, πιο προσαρμοστικά στο ανθρώπινο περιβάλλον και συχνά πιο επιθετικά. Κυνηγοί αναφέρουν ότι πρόκειται για ζώα που δεν θυμίζουν σε τίποτα τα αγριογούρουνα του παρελθόντος: έχουν λευκά σημάδια, περίεργο τρίχωμα, στριφογυριστές ουρές και αλλοιωμένα φυσικά χαρακτηριστικά.
Η κατάσταση αποτελεί πλήγμα για τη φυσική βιοποικιλότητα, καθώς το υβριδικό «μπέρδεμα» αλλοιώνει τη μορφή της άγριας πανίδας. Παράλληλα, δημιουργεί πολλαπλά προβλήματα:
- Καταστροφές σε αγροτικές καλλιέργειες, κυρίως σε καλαμπόκι, πατάτες και σιτηρά.
- Τροχαία ατυχήματα, καθώς τα ζώα εμφανίζονται ξαφνικά σε δρόμους, ακόμα και σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.
- Αναστάτωση σε οικισμούς, με παρουσία σε πλατείες, αυλές και κοινόχρηστους χώρους.
Οι ειδικοί συνιστούν οργανωμένες θηρεύσεις ως τον πιο άμεσο τρόπο μείωσης του πληθυσμού, ενώ επισημαίνουν την ανάγκη χρήσης ηλεκτροφόρων συρμάτων στα χωράφια. Ο νόμος του 2022 προβλέπει τη συγκρότηση συνεργείων δίωξης στις Περιφέρειες Ηπείρου, Δυτικής Μακεδονίας και Μακεδονίας-Θράκης, με τη συμμετοχή Δασαρχείων και Κυνηγετικών Συλλόγων.
Ωστόσο, στην πράξη, η συγκρότηση και λειτουργία αυτών των συνεργείων παρουσιάζει καθυστερήσεις και αδυναμίες, με αποτέλεσμα τα προβλήματα να διαιωνίζονται και να επιτείνονται.
Η πολιτεία καλείται πλέον να πάρει πιο αποφασιστικά μέτρα, προτού η κατάσταση γίνει μη αναστρέψιμη.