Συναρπαστικός, πολύπλοκος, με διάσημα μεγάλα κρασιά και κρυμμένους θησαυρούς, ο γαλλικός αμπελώνας είναι σημείο αναφοράς για τους απανταχού οινόφιλους. Μια ζωή δεν φτάνει για να τον εξερευνήσεις, αλλά από κάπου πρέπει να αρχίσει κανείς.
Πιστεύω πως το γαλλικό κρασί είναι το καλύτερο στον κόσμο. Δεν υπάρχει κατηγορία κρασιού από την οποία να λείπει μία σπουδαία γαλλική πρόταση, και μάλιστα σε όλο το εύρος των τιμών. Στην ίδια τη Γαλλία, το κρασί είναι ένα προϊόν-βασιλιάς, ένα πολιτιστικό αγαθό που γεμίζει υπερηφάνεια όλους τους Γάλλους και για το οποίο έχουν γραφτεί άπειρα άρθρα και βιβλία.
Το γαλλικό τοπίο, η εξοχή της Γαλλίας, είναι διαμορφωμένη από το αμπέλι σε βαθμό εντυπωσιακό, και όταν στη χώρα αυτή μιλάνε για «Δρόμους του Κρασιού», εννοούν περιοχές με χιλιάδες στρέμματα αμπελώνα, μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι, περιοχές με ιστορία εκατοντάδων χρόνων και παραδόσεις που παραμένουν ζωντανές. Χωρίς υπερβολή, αν δεν έχεις ταξιδέψει στην οινική Γαλλία –ακόμα καλύτερα να έχεις ζήσει εκεί–, δεν μπορείς να καταλάβεις τι πραγματικά θα πει κρασί.
Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει πως όποια φιάλη κρασιού λέει στην ετικέτα Μade in France είναι και καλή. Ακόμα λιγότερο, αν η φιάλη αυτή προέρχεται από το σούπερ μάρκετ της γειτονιάς και κόστισε €2,99. Ωστόσο, με λίγη προσπάθεια μπορεί κάποιος να προμηθευτεί, ακόμα και στην Ελλάδα, ωραιότατα γαλλικά κρασιά από τους εισαγωγείς εκείνους που κάνουν σοβαρά τη δουλειά τους.
Το γαλλικό κρασί είναι συναρπαστικό αλλά πολύπλοκο και θέλει… διάβασμα! Ωστόσο, πέντε σημαντικές πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζετε είναι οι εξής:
1. Ο γαλλικός αμπελώνας είναι απέραντος
Κάποτε είχα γράψει πως θα μπορούσες να δοκιμάζεις κάθε μέρα ένα διαφορετικό γαλλικό κρασί και να πεθάνεις χωρίς να έχεις δοκιμάσει ούτε τα μισά απ’ όσα υπάρχουν. Μόνο το Μπορντό, που είναι ένας από τους 16 μεγάλους αμπελώνες της Γαλλίας, είναι μεγαλύτερος απ’ όλο τον αμπελώνα της Ελλάδας και φιλοξενεί τουλάχιστον 5.000 αμπελοοινικές εκμεταλλεύσεις (στην Ελλάδα είναι ζήτημα αν υπάρχουν 1.000). Η Γαλλία παράγει 3.240 διαφορετικά κρασιά από τουλάχιστον 30.000 οινοποιεία, ενώ διαθέτει σχεδόν 400 προστατευόμενες ονομασίες προέλευσης. Με άλλα λόγια, μiα ζωή δεν φτάνει για να εξερευνήσει κάποιος όλο τον γαλλικό αμπελώνα και να τον μάθει απέξω κι ανακατωτά. Γι’ αυτό και ο καλύτερος τρόπος για να τον προσεγγίσει κανείς είναι να καταλήξει στην περιοχή εκείνη που του αρέσει καλύτερα και να την μάθει σε βάθος, μέσα από συνεχείς δοκιμές και επισκέψεις. Φυσικά, κάθε περιοχή έχει και τη δική της κουζίνα που ταιριάζει παραδοσιακά και με τα κρασιά που παράγει.
2. Η γεωγραφική προέλευση μετρά πιο πολύ από τον παραγωγό
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου επιλέγουμε το κρασί μας με πρωταρχικό κριτήριο τη μάρκα του και το ποιος το έφτιαξε, στη Γαλλία μετρά περισσότερο η περιοχή. Δηλαδή, ο μέσος Γάλλος πρώτα θα αναρωτηθεί ποιας περιοχής κρασί τραβά η όρεξή του (π.χ. Βουργουνδία; Μπορντό; Λίγηρα;) και στη συνέχεια θα επιλέξει συγκεκριμένο κρασί. Αυτό συμβαίνει επειδή οι οινοπαραγωγικές περιοχές της Γαλλίας παράγουν κρασιά με συγκεκριμένη προσωπικότητα και γεύση που είναι εύκολα αναγνωρίσιμη. Αφού μάθει κανείς τα βασικά κάθε περιοχής και τη γεύση των κρασιών της. είναι σχετικά εύκολο να επιλέξει κρασιά ακόμα και σε εστιατόριο!
3. Oι 7 βασικές οινοπαραγωγικές περιοχές
Από τις 16 μεγάλες οινοπαραγωγικές περιοχές της Γαλλίας, επτά είναι εκείνες που ξεχωρίζουν ως οι πιο γνωστές. Τι πρέπει να γνωρίζετε γι’ αυτές:
Αλσατία
Παράγει σχεδόν μόνο λευκά κρασιά, με εξαιρετική σχέση ποιότητας – τιμής, που για κάποιον περίεργο λόγο δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στη Γαλλία. Πωλούνται με αφετηρία το όνομα της ποικιλίας τους, π.χ. riesling, geuwrztraminer, sylvaner, pinot gris…
Αξίζει να δοκιμάσετε: ένα ημίξηρο γκεβίρτστραμινερ και ένα πολύ καλό ρίσλινγκ.
Η αναπάντεχη επιλογή: ένα ξηρό μοσχάτο Αλσατίας.
Καμπανία
Η γνωστή σε όλους πατρίδα της σαμπάνιας κρύβει πολλούς θησαυρούς πίσω από τις γνωστές μάρκες, ωστόσο στην Ελλάδα ελάχιστες εισάγονται. Η τάση είναι προς τις σαμπάνιες των μικρών παραγωγών, με αρκετά μεγάλο ρίσκο αν αγοράζετε τυφλά και φθηνά.
Αξίζει να δοκιμάσετε: τις «millesime» σαμπάνιες, δηλαδή με ένδειξη εσοδείας, και τις ροζέ.
Η αναπάντεχη επιλογή: μία σαμπάνια από τη λιγότερο γνωστή ποικιλία pinot meunier.
Λίγηρας
Η κοιλάδα του Λίγηρα (ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω είναι ο μεγαλύτερος ποταμός της Γαλλίας) φιλοξενεί μία σειρά από άγνωστα στην Ελλάδα κρασιά, με αναπάντεχη φρεσκάδα και λεπτεπίλεπτα αρώματα. Αν σας αρέσουν τα «ελαφριά» κρασιά, ο Λίγηρας είναι για εσάς.
Αξίζει να δοκιμάσετε: τα σοβινιόν της περιοχής Σανσέρ (Sancerre) και τα φρουτώδη κόκκινα της Τουρέν (Touraine).
Η αναπάντεχη επιλογή: τα φτηνά και ευκολόπιοτα κόκκινα από το Σεντ Νίκολας ντε Μπουργκέιγ (Saint Nicolas de Bourgueil).
Βουργουνδία
Η Βουργουνδία ναι μεν δεν χρειάζεται συστάσεις γιατί είναι παγκοσμίως ταυτισμένη με το κρασί, αλλά είναι ο πιο πολύπλοκος και δυσνόητος αμπελώνας της Γαλλίας, κι ας έχει ουσιαστικά δύο μόνο ποικιλίες, το σαρντονέ και το πινό νουάρ.
Αξίζει να δοκιμάσετε: μία σπουδαία λευκή Βουργουνδία από το Μερσό (Meursault) ή το Κορτόν Σαρλεμάνιε (Corton-Charlemagne).
Η αναπάντεχη επιλογή: κρασιά με καλή σχέση ποιότητας – τιμής από τις υποπεριοχές Μαράνζ (Maranges), Ρουγί (Rully), Ζιβρί (Givry) και Σεντ Ρομέν (Saint-Romain).
Μπορντό
Η περιοχή που οι σνομπ του κρασιού αγαπούν να μισούν έχει να προτείνει καταπληκτικά κρασιά που επιδέχονται βαθιά παλαίωση. Η σχέση ποιότητας – τιμής του Μπορντό είναι πολύ καλύτερη από εκείνη της Βουργουνδίας και επιπλέον μπορείτε να βρείτε σχετικά εύκολα παλιά και ωριμασμένα κρασιά.
Αξίζει να δοκιμάσετε: ένα από τα κορυφαία (premier grand cru classe) του Σεντ Εμιλιόν (Saint Emilion).
Η αναπάντεχη επιλογή: ένα γλυκό κρασί από την υποπεριοχή του Σοτέρν (Sauternes).
Ροδανός
Πρόκειται για μία τεράστια περιοχή που χωρίζεται σε βόρειο και νότιο Ροδανό, με τα πρώτα να είναι σαφώς πιο ακριβά από τα δεύτερα. Βασικά είναι τα πιο ανερχόμενα κρασιά της Γαλλίας… Στον Νότο θα βρείτε πάρα πολλές ευκαιρίες σε εξαιρετικά, μεσογειακού στιλ κρασιά.
Αξίζει να δοκιμάσετε: Ένα κόκκινο Κοτ Ροτί (Côte Rôtie) ή ένα Ερμιτάζ (Hermitage).
Η αναπάντεχη επιλογή: ένα αρωματικό Κοντριέ (Condrieu) ή ένα πανέμορφο γλυκό Μοσχάτο από την Μπομ ντε Βενίζ (Muscat-de-Beaumes-de-Venise).
Νότια Γαλλία
Εδώ πια μιλάμε για μία περιοχή-γίγα που περικλείει εκατοντάδες υποπεριοχές με πάρα πολλά διαφορετικά στιλ. Η ευρύτερη περιοχή του Λανγκεντόκ (Languedoc) παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, με πολλά νέα οινοποιεία και καινοτόμα στη σύλληψή τους κρασιά. Εξερευνήστε και περιπλανηθείτε γευστικά, αναζητήστε για παράδειγμα κόκκινα κρασιά από γέρικα πρέμνα καρινιάν (carignan) που είναι πανέμορφα. Επίσης, η περιοχή αυτή είναι πρωτοπόρος στην παραγωγή οίνων ήπιας οινοποίησης.
Αξίζει να δοκιμάσετε: τα κόκκινα κρασιά του Φιτού (Fitou) και τα λευκά από το Πικπούλ ντε Πινέ (Picpoul-de-Pinet).
Η αναπάντεχη επιλογή: ένα παλαιωμένο γλυκό κρασί από το Μπανιούλς (Banuyls).
4. Οι κρυμμένοι θησαυροί
Πέρα από τα πιο γνωστά της κρασιά, η πραγματική δύναμη της Γαλλίας είναι οι χιλιάδες κρυμμένοι θησαυροί της, άγνωστα στο ευρύ κοινό κρασιά, συχνά από πολύ μικρούς παραγωγούς και σε αναπάντεχα χαμηλές τιμές. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι το κρασί Macvin από την Ιούρα (Jura), το οποίο είναι μούστος σταφυλιού στον οποίο έχει προστεθεί παλαιωμένο απόσταγμα από την ίδια περιοχή για ένα αποτέλεσμα τόσο περίεργο όσο και συγκλονιστικό (γενικά όλη η περιοχή της Ιούρας έχει φανταστικά κρασιά). Άλλα παραδείγματα είναι τα πανέμορφα κόκκινα κρασιά Bandol (κοντά στην Τουλόν) από την ποικιλία μουρβέντρ (mourverdre) ή τα κρασιά από τις περιοχές Ζιρανσόν (Jurançon) και Πασερένκ ντι Βικ-Μπιλ (Pacherenc du Vic-Bilh,) με αφετηρία τη σπάνια ποικιλία πετί μασένγκ (petit maseng). Αξίζει, πράγματι, να γίνει κανείς λαγωνικό για χάρη του γαλλικού κρασιού.
5. Οι πηγές
Γαλλικά κρασιά στην Ελλάδα μπορείτε να βρείτε στα καταστήματα και στις ιστοσελίδες των εξής σοβαρών εισαγωγέων: aioloswines.gr, cellier.gr, deals.com, kylix.gr, lesconnaisseurs.gr, mrvertigo.gr, galitel.gr, trinitywines.gr, vinifera.gr, wine-box.gr.
Ντίνος Στεργίδης
