Για τρίτη συνεχή χρονιά στους Μολάους διεξάγεται ένα σημαντικό καλλιτεχνικό γεγονός, το Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Δήμου Μονεμβασίας. Για οκτώ ημέρες οι Μολάοι είναι το επίκεντρο του ελληνικού ερασιτεχνικού θεάτρου.
Δώδεκα θεατρικές ομάδες από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίες επιλέχθηκαν ανάμεσα σε 43 αξιόλογες συμμετοχές, θα διαγωνιστούν ενώπιον κριτικής επιτροπής διεκδικώντας βραβεία και χαρίζοντάς μας μοναδικές στιγμές με το ταλέντο και την αγάπη τους για το θέατρο. Όσοι θεατές παρακολουθήσουν όλες τις παραστάσεις θα έχουν το δικαίωμα συμμετοχής στην ψηφοφορία για την απονομή «Ειδικού Βραβείου Κοινού».
Τη δεύτερη ημέρα του οκταήμερου φεστιβάλ Σάββατο 13 Ιουλίου, η θεατρική ομάδα του πολιτιστικού και περιβαλλοντικού σωματείου «Σπασμένο Ρόδι» παρουσίασε την παράσταση «Η επιστροφή της Κλάρας Βέσερ», του Φρίντριχ Ντύρενματ (Der Besuch der alten Dame), μια παράσταση που είχε ανέβει και στην Καστοριά.
Η θεατρική συγγραφέας και ηθοποιός Ειρήνη Κουτσαύτη έγραψε για την παράσταση:
Διαβάζω το πρόγραμμα: «Η επιστροφή της Κλάρας Βέσερ», παράσταση βασισμένη στο θεατρικό κείμενο του Φρίντριχ Ντύρρενματ «Η επίσκεψη της Γηραιάς Κυρίας». Και ανυπομονώ. Και όσο περνά η ώρα βλέπω μπροστά μου μια ομάδα που ταξίδεψε από την Καστοριά ως τους Μολάους να δημιουργεί μια παράσταση-σταθμό, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση της κ. Μαρίας Μουστάκα.
Η ομάδα «Σπασμένο Ρόδι» έφτιαξε μια παράσταση-βιβλίο. Με κεφάλαια. Τίτλους. Υποσημειώσεις. Με αστερίσκους πολλαπλών νοημάτων, ιδεών και αξιών κάτω από τη σκέπη μιας εγκληματικής ιδέας, μιας εκδίκησης που φυτοζωούσε και ανατρεφόταν επί 25 χρόνια. Τόσα όσα έκανε η Κλάρα Βέσερ για να επιστρέψει στο Γκίλεν. Μια πόλη-φάντασμα, που χρειάζεται τα χρήματα της Γηραιάς Κυρίας για να αναστηλωθεί και να ξαναζήσει την άνθιση. Για να ζήσει όμως η πόλη χρειάζεται κάποιος να θανατωθεί. Ο Άλφρεντ Ιλλ, ο πρώτος αγαπητικός της Κλάρας, ο άνθρωπος που την πρόδωσε.
Και κάπως έτσι ξεκινά να ξετυλίγεται μπροστά στον θεατή ένα γαϊτανάκι ανομίας, παρανομίας, δισταγμών, ξαφνικού πλουτισμού και αλλοτρίωσης των ιδανικών. Η Γηραιά Κυρία (Βέτα Μπλαχάβα), η φαινομενική μορφή-μάσκα του έργου, είναι η μόνη σταθερή. Ως άλλη αράχνη πλέκει τον ιστό της και καταφέρνει να χειρίζεται τους πάντες ως δικές της, αποκλειστικές μαριονέτες στο παιχνίδι που εκείνη αποφασίζει. Με τους δικούς της όρους και ατάραχη. Η μνήμη, η Κλάρα Βέσερ νέα, είναι η τρυφερή μορφή της νιότης (Μαριαλένα Μπλούνα). Η στιγμή που η Κλάρα ξεχνιόταν. Κι όσο ξεχνιόταν τόσο σκλήραινε απέναντι στον Άλφρεντ, απέναντι στο χρέος, απέναντι στον ίδιο τον θάνατο. Η μνήμη δεν την αφήνει να ησυχάσει. Χορεύει τριγύρω της μέσα στο δάσος του πρώτου έρωτα και της αιώνιας πίστης και την «κλειδώνει» στο υπόγειο του Πέτερ, όπου ενισχύει την απόφασή της να πληρώσει αδρά για να λυτρωθεί από το παρελθόν. Η Κλάρα μάχεται μέσα της και στα δευτερόλεπτα της ηθικής κάμψης η μνήμη την ενθαρρύνει να γίνει ξανά η γυναίκα που ζητά δικαιοσύνη με διπλή φωνή, διπλό κουράγιο, διπλή απόφαση κι εκδίκηση.
Ο Δήμαρχος (Κώστας Καπουργάς, υπεύθυνος και για την πολύ δυνατή μετάφραση-διασκευή του έργου) είναι η απόλυτη μορφή του πολιτικάντη. Μέγας υποκριτής που ξεκινά από το βερεσέ και τις υποσχέσεις για να καταλήξει στα πούρα και τις ανέσεις, ένα κοινό λαμόγιο που, ως άλλος Πιλάτος, προτείνει «λύση» χωρίς να θέλει να λερώσει τα χέρια της πολιτικής του καριέρας. Ο εφημέριος (Νίκος Μερτζανίδης) είναι η στεγνή μορφή του «ανθρώπου του Θεού». Αρνούμενος να ακούσει τον προβληματισμό του θύματος παραμένει αγκιστρωμένος στον «θεϊκό νόμο» που ασφαλώς τον ερμηνεύει κατά βούληση. Η διευθύντρια του γυμνασίου της πόλης (Βάσω Ζαρογιάννη) προσπαθεί, ως άλλη τροφός, να βοηθήσει έως και την τελευταία στιγμή το σπλάχνο της πόλης που ξεστράτισε. Με κοστούμι που θα ταίριαζε σε δεσμοφύλακα δένεται στον στενό κλοιό του δεδομένου και των πολλών, ενώ η ίδια χάνει τη μάχη με τις προσωπικές της αλυσίδες. Ο Άλφεντ Ιλλ (Δημήτρης Παπαλαζάρου) αποδομείται αργά και σταθερά. Το αντίπαλον δέος του Δημάρχου, ο επόμενος πολυψηφισμένος άντρας, ο μπακάλης του βερεσέ, του κονιάκ και των τσιγάρων, ο θύτης του εγκλήματος γίνεται τώρα ο στόχος. Και όσο κυνηγιέται τόσο κυνηγά και ο ίδιος τον εαυτό του. Και καταφέρνει να ξεγυμνώσει μπροστά στον θεατή μια προσωπικότητα που έχασε μεν κάθε μεμπτό κι ανθρώπινο, για να μετουσιωθεί όμως τελικά σε συγχώρεση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχαν οι πολλαπλοί ρόλοι των κ.κ. Γεωργίας Τούφα, Νικολέττας Πουρνάρα και Μαρίας Κεραμιδοπούλου, που με άνεση «μπαινόβγαιναν» στους τύπους που υποδύονταν δημιουργώντας την αίσθηση ότι είναι πολλαπλοί ηθοποιοί. Ξεχωρίζω τους συζύγους της βαθύπλουτης ηρωίδας που είναι πάντα ο ίδιος ηθοποιός (Κωνσταντίνος Τσαλαπάτης), καθώς μόνο ο ίδιος άνθρωπος σε αναπαραγόμενη κόπια μπορεί να αντέξει τη σιωπηλή υπομονετική ανάγκη της Κλάρα επί 25 χρόνια για αίμα. Στο ίδιο μοτίβο κινήθηκαν οι κ.κ. Ιωάννα Νικολακάκη, Σάκης Ευαγγέλου, Κώστας Ευαγγέλου, Κώστας Κυριακίδης, Βαγγέλης Ευαγγέλου και Νίκος Παγούνης, που ως άλλα πιόνια έπαιξαν τον δικό τους ρόλο στη δολοφονική σκακιέρα της Γηραιάς Κυρίας.
Δεν θα μπορούσα να μη γράψω και για τα σκηνικά και τις κατασκευές. Ο κ. Χρήστος Ούσλης έχει δημιουργήσει ένα ιδιαιτέρως έξυπνο και ξεχωριστό σκηνικό με κάδρα-πίνακες, που διαχώριζαν τα κεφάλαια του έργου και επέτρεπαν στον θεατή να φτιάξει μόνος την εικόνα που ήθελε χωρίς καμία υποβολή. Με την ίδια λογική λειτούργησε και η πρωτότυπη μουσική των κ.κ. Αντώνη Νίτη και Ιάκωβου Χαριζάνου. Με τη δημιουργία τους ενίσχυσαν το ταξίδι του θεατή χωρίς να «κλέβουν» την προσοχή του από τη δράση.
Η σκηνοθέτης, τέλος, κορφολόγησε με έξυπνες πινελιές δράσης-αντίδρασης τα καλά στοιχεία της ερασιτεχνικής ομάδας και παρέδωσε στον θεατή έναν φρέσκο αγνό καμβά ώστε όλοι οι χαρακτήρες να φορέσουν τις ουσιαστικές τους μάσκες, με μαέστρο το μοναδικό «άμασκο» πρόσωπο της Γηραιάς Κυρίας.
Ειρήνη Φ. Κουτσαύτη, Θεατρική συγγραφέας – ηθοποιός
Πανελλήνιο Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου Δήμου Μονεμβασίας
