Τα “ακατέργαστα διαμάντια” του τουριστικού προϊόντος της Καστοριάς

φωτογραφία Χρήστος Ούσλης

ΚΟΡΕΣΤΕΙΑ – ΒΙΤΣΙ – ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ

Χρόνια τώρα ακούμε για τα ακαταμάχητα “συγκριτικά πλεονεκτήματα” της “Βυζαντινής Αρχόντισσας” της Δυτικής Μακεδονίας, που την ανέδειξαν σε “top προορισμό” απ΄ όλους τους tour operators της χώρας, χωρίς όμως την ανάλογη αντιστοίχηση και στο εισόδημα των ανθρώπων του κλάδου και της τοπικής οικονομίας.

Διότι επί της ουσίας ουδέποτε η Καστοριά είχε να επιδείξει στον τουρισμό ένα συγκεκριμένο προϊόν με ονομασία προέλευσης και πάντα βολεύονταν με την λογική του “λίγο απ΄ όλα”!

Ήτοι λίγη λίμνη, λίγο βουνό και λίγη πολιτιστική κληρονομιά. Η οποία είτε βρίσκεται θαμμένη πίσω από πολυκατοικίες είτε έχει κατεδαφιστεί στα χρόνια της αντιπαροχής, για να γίνουν πολυκατοικίες…

Κανένας σχεδιασμός, καμία οριοθέτηση του παλιού με το μοντέρνο, της παραδοσιακής με την σύγχρονη τεχνοτροπία, όπως έκαναν όλες οι άλλες ιστορικές πόλεις, βάζοντας το δικό τους στίγμα στον τουριστικό χάρτη της χώρας.

Ακόμα και αυτές που δεν είχαν, φρόντισαν να το εφεύρουν… Ποια περιοχή στον κόσμο θα είχε ανακαλύψει τον αρχαιότερο λιμναίο οικισμό της Ευρώπης, ηλικίας 6.000 ετών και δεν θα τον είχε αναδείξει σε σημείο αναφοράς της πολιτιστικής ταυτότητάς της;
Αντί να τον υποβαθμίσει σε πεδίο… λαθρανασκαφής από επίδοξους χρυσοθήρες!

Η Καστοριά είναι η μοναδική πρωτεύουσα νομού, που στερείται εδώ και είκοσι χρόνια πνευματικού κέντρου! Παρά τις γενναιόδωρες προσφορές επώνυμων συμπολιτών, που ήθελαν να συνδέσουν το όνομά τους με την πνευματική άνθιση της πόλης στους τομείς των γραμμάτων και των τεχνών.

Σήμερα, πέρα από τα συνήθη ευχολόγια του τύπου: “Η Καστοριά μπορεί να ζήσει μόνο από τον τουρισμό” φαίνεται ότι έχει εξαντληθεί αυτό το επιχείρημα, μετά τις πενιχρές επιδόσεις, που έχει να επιδείξει τα τελευταία χρόνια, στην κλίμακα του τουριστικού ρεύματος που μπορεί να προσελκύσει.

Και όπως λέει ο ποιητής: Αυτή η πόλη σου έδωσε ό,τι είχε να σου δώσει κι άλλο μην περιμένεις…

ΤΑ “ΑΚΑΤΕΡΓΑΣΤΑ ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ”

Σε μια εποχή που η θερμοκρασία της γης ανεβαίνει επικίνδυνα και ο κορωνοϊός προσβάλλει κυρίως το αναπνευστικό σύστημα, η αναζήτηση του ανθρώπου για ξηρό κλίμα με καθαρό αέρα, θα γίνεται περισσότερο επιτακτική τα επόμενα χρόνια.

Κάπου εδώ επανέρχεται το αίτημα, για ενίσχυση των υποδομών του εναλλακτικού τουρισμού από Δήμους και Περιφέρεια, αλλα όχι με τις “προδιαγραφές” της δεκαετίας του ΄90, που κατέληξε στα γνωστά “κουφάρια” των δημοτικών ξενώνων, τα οποία ακόμα υπάρχουν διάσπαρτα στην ελληνική περιφέρεια, για να θυμίζουν σε όλους το αποτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο των κρατικών φορέων εκείνης της περιόδου.

Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες οφείλουν να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον, με τις αντίστοιχες υποδομές, για να προσελκύσουν ιδιώτες επενδυτές που θα αναδείξουν τα πλεονεκτήματα του τόπου, θα φέρουν κόσμο στην περιοχή και θα προσφέρουν θέσεις εργασίας ακόμα και στον πρωτογενή τομέα, με την παραγωγή τοπικών βιολογικών προϊόντων.

Ο Δήμος της Καστοριάς, μετά την διεύρυνσή του από τον Καλλικράτη, μπορεί να ενσωματώσει στο τουριστικό “πακέτο” και αυτού του είδους τον τουρισμό.

Το ορεινό τόξο που ξεκινάει από τα Κορέστεια και καταλήγει μέσω Βιτσίου στην Κλεισούρα, μπορεί να αποτελέσει πεδίο ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού, αρκεί να αξιοποιηθούν τα πλεονεκτήματα και οι ιδιαιτερότητες της περιοχής στην σωστή βάση τους.

Εκεί υπάρχουν τα περίφημα “πλινθόκτιστα”, που αποτελούν από μόνα τους μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική τους και στο παρελθόν έγιναν αντικείμενο επιστημονικής μελέτης από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Τα “πλινθόκτιστα” απέκτησαν φήμη και έγιναν σημείο αναφοράς, μιας άλλης εποχής, στην δεκαετία του ΄90, όταν ο πρώτος δήμαρχος Κορεστείων Χρήστος Γιούτσος, καθιέρωσε την περίφημη συναυλία στον Κρανιώνα, με θεματικές αναφορές στο ποιοτικό ελληνικό τραγούδι.

Εκείνη η συναυλία, θα μπορούσε σήμερα να λειτουργήσει ανταγωνιστικά προς τις Πρέσπες, αν είχε βέβαια έναν αντίστοιχο Λιάνη στα πολιτιστικά δρώμενα της Καστοριάς.

Αργότερα τα “πλινθόκτιστα”, έγιναν το φυσικό ντεκόρ για τις ταινίες του Παντελή Βούλγαρη και απέκτησαν αίγλη και εκτός συνόρων! Η οποία όμως πέρασε ανεκμετάλλευτη ως προς την ανάδειξη και τουριστική αξιοποίηση αυτού του “θησαυρού”!

Ανηφορίζοντας προς το Βίτσι, ο επισκέπτης θα συναντήσει το εγκαταλειμμένο μετά τον εμφύλιο Ποιμενικό (Βαψώρι) και τους παραδοσιακούς οικισμούς Πολυκέρασο και Οξυά.

Ενώ ακριβώς στον αυχένα του λειτουργεί από την δεκαετία του ΄80 Χιονοδρομικό Κέντρο “χαμηλού προφίλ” από τον Χιονοδρομικό Σύλλογο Καστοριάς, που δεν κατάφερε όμως να γίνει ανταγωνιστικό προς τα άλλα χιονοδρομικά κέντρα της Δυτικής Μακεδονίας.

Η συνέχεια του ορεινού τόξου καταλήγει στην ιστορική Κλεισούρα, η οποία διαθέτει και “πιστοποίηση” του υγιεινομικού κλίματος, αφού πριν και μετά τον πόλεμο λειτοιυργούσε εκεί Σανατόρειο, για ασθενείς με λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήμστος, δηλ. κάτι αντίστοιχο με τον σημερινό κορωνοϊό.

kastorianiEstia