Μνημείο σύγχρονης ιστορίας η οικία του Παύλου Μελά μετά την αποκατάσταση

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρουσίασε χθες βράδυ, 13 Οκτωβρίου 2020, την αποκατεστημένη Οικία του Παύλου Μελά στην Κηφισιά, η οποία ανακαινίσθηκε και παραδίδεται στην υπηρεσία του Έθνους και του Λαού ως ένα μνημείο της σύγχρονης Ιστορίας.

Την τελετή τίμησε με την παρουσία της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία δήλωσε διπλά συγκινημένη αφ’ ενός για το έργο που πραγματοποιήθηκε στην ιστορική Οικία, την οποία παρεχώρησε στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας η εγγονή του Ήρωα κ. Ναταλία Ιωαννίδη, και αφ’ ετέρου διότι χθες συμπληρώθηκαν 116 έτη από τις 13 Οκτωβρίου 1904, οπότε σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς στα 34 χρόνια του.

Παρόντες ήταν επίσης ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Τασούλας, ο πρώην Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, ο Μητροπολίτης Κηφισίας – Αμαρουσίου & Ωρωπού κ.κ. Κύριλλος ως εκπρόσωπος του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου Β’, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, η Υπουργός Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, ο Υφυπουργός Φορολογικής Πολιτικής & Δημοσίας Περιουσίας κ. Απόστολος Βεσυρόπουλος, ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδης Στεφανής, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Χαράλαμπος Λαλούσης, ο Γενικός Γραμματέας του ΥΠΕΘΑ κ. Αντώνιος Οικονόμου, η Βουλευτής Δράμας του ΚΙΝ.ΑΛ. κ. Χαρά Κεφαλίδου και εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ:

Η Οικία σχεδιάστηκε από τον Παύλο Μελά, και κτίστηκε το 1894, χρονιά που γεννήθηκε το πρώτο του παιδί, ο Μίκης. Αποτελεί ιδιαίτερο και μοναδικό δείγμα εξοχικής κατοικίας του 19ου αιώνα των αθηναϊκών προαστίων. Το σπίτι αυτό υπήρξε καταφύγιο για τον Παύλο τη Ναταλία, και τα παιδιά τους Μίκη και Ζωή, κατά τα τελευταία εννέα χρόνια της ζωής του. Είχε έναν «οικογενειακό» χαρακτήρα, αυτόν που οι ίδιοι, ο Παύλος και η Ναταλία, επέλεξαν να έχει το σπίτι τους.

Στην πορεία του χρόνου, κατοικήθηκε από τη σύζυγό του Ναταλία, και έπειτα από την κόρη τους Ζωή Μελά – Ιωαννίδη, για να περάσει αργότερα στην εγγονή τους Ναταλία Ιωαννίδη.

Η Οικία διένυσε μια μακρά περίοδο «σιωπής» από τη δεκαετία του 1980, δεχόμενη επιθέσεις και βανδαλισμούς που επιδείνωσαν την ήδη κακή κατάστασή της. Το κτίσμα κατέρρεε και η εικόνα του αλλοιώθηκε.

Το 2009 με ενέργειες του τότε Υπουργού Πολιτισμού κ. Αντώνη Σαμαρά, κηρύχθηκε  «διατηρητέο νεότερο μνημείο». Οι πρώτες «ασπίδες» προστασίας είχαν πλέον τοποθετηθεί. Το 2012, επί κυβερνήσεως κ. Σαμαρά, το Υπουργείο Πολιτισμού έδωσε άλλη μια μικρή ανάσα ζωής. Προχώρησε σε εργασίες στερέωσης και προστασίας και διέσωσε από την κατάρρευση τον ξύλινο εξωτερικό διάκοσμο.

Η κ. Ιωαννίδη, τηρώντας την παράδοση της οικογένειας, διακατεχόμενη από αγάπη για την Πατρίδα και τις Ένοπλες Δυνάμεις υπέγραψε τη δωρεά στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας τον Φεβρουάριο του 2020 δηλώνοντας: «Η Οικία, είναι εθνικό μνημείο, και τα εθνικά μνημεία φυλάσσονται από τις Ένοπλες Δυνάμεις».

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανέλαβε την άμεση αποκατάστασή της με την ευγενική δωρεά της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Δράμας, «ΚΥΚΛΩΨ», η οποία επέλεξε ομάδα ειδικών και επιστημόνων, με στόχο την επαναφορά της στην πρότερη μορφή.

Σε όλη την πορεία αποκατάστασης και αποπεράτωσης διαδικασιών,  συμπαραστάτες υπήρξαν το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το Υπουργείο Οικονομικών, δημόσιες και δημοτικές υπηρεσίες, αλλά και απλοί πολίτες. Σήμερα, η Οικία του Ήρωα Ανθυπολοχαγού Παύλου Μελά είναι και πάλι όπως τη φαντάστηκε και την πρωτοσχεδίασε εκείνος.

Κατά την ομιλία του, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Νικόλαος Παναγιωτόπουλος επισήμανε τα εξής:

«Κυρίες και κύριοι,

Είχα βρεθεί εδώ όταν ξεκινούσαν οι εργασίες και κάναμε μια συμβολική θεμελίωση. Όντας εδώ σήμερα, με το έργο μπροστά μας ολοκληρωμένο, ομολογώ ότι είμαι πολύ εντυπωσιασμένος. Το αποτέλεσμα είναι καταπληκτικό. Πρόκειται για ένα έργο αγάπης. Κι είναι έργο αγάπης διότι εκατό και πλέον χρόνια μετά τον ηρωικό θάνατο του Παύλου Μελά, στην ποτισμένη με αίμα και ιδρώτα Μακεδονική γη, η μνήμη του παραμένει άσβεστη, ένα σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας και άδολου πατριωτισμού. Διότι ο Παύλος Μελάς ανήκει στο Πάνθεον των Ηρώων της Ελληνικής Ιστορίας.

Από το παράδειγμά του, από τη θυσία του, αντλούν δύναμη αυτοί που σήμερα δίνουν καθημερινά τον αγώνα τους σε γη, θάλασσα και αέρα, προασπίζοντας τα εθνικά ιδεώδη και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας. Η συμμετοχή και η επιρροή του Παύλου Μελά στον Μακεδονικό Αγώνα υπήρξε καταλυτική.

Οι υπηρεσίες του προς το Έθνος και την Πατρίδα είναι ανεκτίμητες. Η προσωπική του αλλά και οικογενειακή συνεισφορά στην υπόθεση του Μακεδονικού Αγώνα, τον καθιστούν πρωτεργάτη αυτού, αλλά και πρότυπο Έλληνα πατριώτη. Κι είναι πρότυπο γιατί προκειμένου να στρατευθεί στον αγώνα, απαρνήθηκε.

Απαρνήθηκε την άνετη ζωή του γόνου της μεγαλοαστικής οικογένειας των Αθηνών όπως ήταν.

Απαρνήθηκε μια εξασφαλισμένη στρατιωτική, ίσως και πολιτική καριέρα και στρατεύθηκε στον αγώνα και σ’ αυτόν τον αγώνα έδωσε την ζωή του.

Η αποκατάσταση λοιπόν της Οικίας του και η απόδοσή της στις νέες γενιές Ελλήνων, πέρα από τον πολύ ισχυρό συμβολισμό,  αποτελεί και εφαλτήριο για μελλοντικές πολιτιστικές δραστηριότητες που θα τιμούν τον Μακεδονικό Αγώνα και την αφύπνιση του Έθνους, καθώς με τον Παύλο Μελά συνδέεται άρρηκτα η απελευθέρωση της Μακεδονίας και η συνεπακόλουθη επέκταση της Ελλάδας στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα.

Σήμερα, 116 χρόνια από τον θάνατο του στα Στάτιστα της Κοζάνης από πυρά οθωμανικού αποσπάσματος, ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση της Οικίας την οποία σχεδίασε ο ίδιος προκειμένου να ζήσει με την οικογένεια του τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Με την αποκατάσταση αυτή αποτίουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής στον Ήρωα Παύλο Μελά και στην οικογένεια του.

Οφείλω όμως να αποδώσω και κάποια εύσημα γι’ αυτό το εξαιρετικό έργο. Θα ήθελα να αποδώσω ιδιαίτερες ευχαριστίες στους χορηγούς των εργασιών αποκατάστασης αφού χωρίς την συνδρομή τους δεν θα ήταν δυνατή η τόσο άμεση απόδοση της οικίας του Παύλου Μελά στο κοινό.

Εξοχοτάτη Κυρία Πρόεδρε, εκλεκτές και εκλεκτοί προσκεκλημένοι, κύριε Πρόεδρε της Βουλής των Ελλήνων, εδώ είναι άλλο ένα παράδειγμα όπου η ταχύτατη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα σε ένα τέτοιο έργο επιτυγχάνει αποτελεσματικότητα και ταχύτητα, κι όπως βλέπετε αυτή την θαυμάσια εικόνα.

Επίσης οφείλω να αποδώσω τα εύσημα, δεν μπορώ να μην το κάνω, στον Υφυπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Αλκιβιάδη Στεφανή. Εξέλαβε την υπόθεση ολοκλήρωσης αυτού του έργου ως προσωπική του υπόθεση. Εργάστηκε γι’ αυτό με το ζήλο και την αποδοτικότητα που τον χαρακτηρίζει σε ό,τι κάνει. Οφείλουμε να τού αποδώσουμε αυτά τα εύσημα. Δεν είχα παρά να υποστηρίξω αυτή την πρωτοβουλία, αυτή την προσπάθεια και το έκανα με μεγάλη μου χαρά.

Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω εκ βαθέων την κ. Ναταλία Ιωαννίδη για τη δωρεά της προς το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και να τη διαβεβαιώσω ότι θα διαφυλάξουμε με κάθε τρόπο την κληρονομιά που μας εμπιστεύτηκε. Στους κόλπους των Ενόπλων Δυνάμεων, η κληρονομιά αυτή φρονώ ότι είναι σε πάρα πολύ καλά χέρια.

Σας ευχαριστώ».

Στο σύντομο χαιρετισμό της, η εγγονή του Παύλου Μελά κ. Ναταλία Ιωαννίδη αναφέρθηκε στην ιστορία της Οικίας, την οποία χαρακτήρισε ως «κιβωτό της στεριάς, σοφά δομημένη», καθώς και στο χρονικό των προσπαθειών για την αποκατάστασή της. Η αποκατάσταση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική δωρεά της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Οργάνωσης «Κύκλωψ» Δράμας και στο σύντομο χαιρετισμό του, ο Πρόεδρός της κ. Άρης Θεοδωρίδης υπογράμμισε ότι αποτελεί τιμή για τον ίδιο η συμβολή του στη διάσωση ενός εθνικού μνημείου.

Η τελετή ολοκληρώθηκε με την προβολή ταινίας τρισδιάστατης απεικονίσεως και την πρώτη ξενάγηση εντός της Οικίας του Παύλου Μελά, η οποία έγινε καθ’ ομάδας στο πλαίσιο των μέτρων του ΕΟΔΥ για την προφύλαξη από το στέλεχος κορωνοϊού “Covid-19”.

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Πρόεδρος της Βουλής, ο πρώην Πρωθυπουργός, οι Υπουργοί και οι Βουλευτές είδαν προσωπικά αντικείμενα του Παύλου Μελά, πιστό αντίγραφο της στολής του, ολόγραμμα του Ήρωα να συντάσσει την επιστολή προς τους Ευέλπιδες και ντοκουμέντα από φωτογραφίες, δημοσιεύματα και επιστολές μετά τον θάνατό του.