Τα επόμενα βήματα για την στήριξη της αγοράς σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Με δεδομένο ότι όσο παρατείνεται το lockdown τα δημοσιονομικά περιθώρια στενεύουν, στο υπουργείο οικονομικών αναζητούν το σωστό μείγμα προκείμενο να στηρίξουν τις επιχειρήσεις χωρίς να υπάρξει ζήτημα στα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους. Με λίγα λόγια, αναζητούν το νέο σχέδιο στοχευμένης στήριξης των επιχειρήσεων οι οποίες έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη πίεση, αλλά η στήριξη τους θα φέρει πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη.
Με αυτά τα δεδομένα, η στόχευση των παρεμβάσεων ύψους 2,5 δις ευρώ θα είναι να ενισχυθούν επιχειρήσεις οι οποίες είναι βιώσιμες και μπορούν να εισφέρουν στην αύξηση του ΑΕΠ. Το σχέδιο αυτό θα υλοποιηθεί με τη δημιουργία ειδικής κλίμακας αξιολόγησης των επιχειρήσεων, προκειμένου οι ενισχύσεις να είναι από τη μια στοχευμένες και από την άλλη να παρουσιάζουν διαφοροποίηση στο ύψος, το χρόνο και τη μορφή τους.
Το στίγμα έδωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης επισημαίνοντας ότι «τα επόμενα μέτρα θα στοχεύουν περισσότερο στις περιπτώσεις που υπάρχει σημαντικότερη μείωση τζίρου. Σε όλη τη διάρκεια της πανδημίας αλλά και τώρα έχουμε παρατηρήσει ότι μπορεί στην ίδια περιοχή να έχουμε επιχειρήσεις που πάνε καλά για οποιονδήποτε λόγο και ανεξαρτήτως του ΚΑΔ και επιχειρήσεις που πάνε άσχημα. Γι’ αυτό έχουμε επιλέξει την ατομική προσέγγιση».
Στα κριτήρια για την επιλογή δεν θα παίζει ρόλο μόνο η μείωση του τζίρου, όπως γίνεται μέχρι σήμερα στις επιστρεπτές, αλλά και το είδος της επιχείρησης. Με αυτό τον τρόπο θεωρούν ότι θα στηριχθούν περισσότερο κλάδοι οι οποίοι έχουν υποστεί σημαντική ζημια από την υγειονομική κρίση, αλλά η ενίσχυση τους θα βοηθήσει την αύξηση του ΑΕΠ. Άλλωστε τα στοιχεία δείχνουν ότι οι 15 μέρες που παραμένει κλειστό το λιανεμπόριο στις «κόκκινες» περιοχές ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας επιβραδύνεται κατά 0,8% με 0,9%, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα αυξάνεται κατά 0,7% του ΑΕΠ.
Σημαντικός παράγοντας για την πορεία του ΑΕΠ θα είναι και φέτος ο τουρισμός. Ωστόσο, με την πανδημία σε εξέλιξη και κανένα να μην μπορεί να γνωρίζει τι θα γίνει το καλοκαίρι το καινούργιο δυσμενές σενάριο αναφέρει ότι τα έσοδα από τον τουρισμό θα είναι μόλις 7- 8 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στο 40% των εισπράξεων του 2019, από 60% που προέβλεπε η αμέσως προηγούμενη αισιόδοξη εκδοχή. Αυτό το σενάριο κόβει 1,5% από την ανάπτυξη και οδηγεί τον προϋπολογισμό σε έλλειμμα μεγαλύτερο κατά 1,2% του ΑΕΠ.
Νέο μοντέλο
Οι αλλαγές στη στόχευση αναμένεται να γίνουν αισθητές το επόμενο διάστημα από την επιστρεπτέα προκαταβολή 7, την επιδότηση των παγίων δαπανών και την αύξηση του ποσού που θα διαγραφεί από δάνεια των τριών πρώτων κύκλων της επιστρεπτέας προκαταβολής.
Σε αυτό το πλαίσιο, το μεγαλύτερο μέρος της επιστρεπτέας προκαταβολή 7, ύψους 1 δις ευρώ, αναμένεται να χορηγηθεί σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις του τουρισμού, της εστίασης και των μεταφορών. Για το λιανεμπόριο και την παροχή υπηρεσιών προτεραιότητα θα δοθεί σε όσους εμφάνισαν συγκριτικά τη μεγαλύτερη μείωση τζίρου. Στο τραπέζι υπάρχει και σενάριο αύξησης για συγκεκριμένες κατηγορίες του μη επιστρεπτέου ποσού πάνω από το 50%.
Στοχευμένα κριτήρια θα εφαρμοστούν και για την επιδότηση των παγίων δαπανών ύψους 500 εκ. ευρώ στη βάση του ευέλικτου κοινοτικού προγράμματος για τις κρατικές ενισχύσεις. Αν και δεν υπάρχουν ακόμα οριστικές αποφάσεις για το χρονοδιάγραμμα, το είδος και το ύψος της επιδότησης και το χρονοδιάγραμμα εφαρμογής του μέτρου το βέβαιο είναι ότι τα ποσοστά κάλυψης και οι επιλέξιμες δαπάνες (μισθολογικό κόστος, φόροι και τέλη λειτουργικά έξοδα κ.α ) θα διαφοροποιούνται ανάλογα με το μέγεθος και την προστιθέμενη αξία της επιχείρησης, τη πορεία του τζίρου και τον αριθμό των εργαζομένων. Αρμόδια πηγή τόνιζε ότι δεν μπορεί να ικανοποιηθούν αιτήματα για γενικευμένη επιδότηση έως και 100% των παγίων δαπανών καθώς το κονδύλι είναι συγκεκριμένο.
Το επικρατέστερο σενάριο προβλέπει ότι η ενίσχυση θα δοθεί με τη μορφή φοροαπαλλαγών και τη χορήγηση voucher για την κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών και φόρων. Επίσης εξετάζεται αύξηση των αποσβέσεων καθώς και ειδικές εκπτώσεις και απαλλαγές για εξωστρεφείς, καινοτόμες, και με υψηλή προστιθέμενη αξία επιχειρήσεις για την υλοποίηση επενδύσεων και προγραμμάτων τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και αναδιάρθρωσης.