Την ανησυχία που υπάρχει για την ασφάλεια της κατανάλωσης του πόσιμου νερού, ειδικά για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, έρχονται να αναζωπυρώσουν νέες μετρήσεις στο δίκτυο ύδρευσης της Ελλάδας.
Σύμφωνα με επικαιροποιημένα στοιχεία, σε αρκετές αστικές και περιαστικές περιοχές της χώρας, τα επίπεδα των νιτρικών καθιστούν το νερό της βρύσης από προβληματικό έως και εντελώς ακατάλληλο.
Τα καινούργια δεδομένα αφορούν το διάστημα από τον Φεβρουάριο έως και τον Μάιο του 2021 και προέρχονται από αναλύσεις, οι οποίες έχουν δημοσιευτεί από την Eνωση Δημοτικών Επιχειρήσεων Yδρευσης και Αποχέτευσης (ΕΔΕΥΑ), αλλά και από μετρήσεις που έχουν γίνει από πιστοποιημένο ιδιωτικό εργαστήριο στο νερό της βρύσης.
Σύμφωνα με τη Realnews σε δειγματοληψία στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης, τα νιτρικά εντοπίστηκαν σε επίπεδο 58 mg ανά λίτρο νερού.
Πρόκειται, δηλαδή, για ποσότητα που ξεπερνά το όριο ασφαλούς κατανάλωσης για τον ανθρώπινο οργανισμό, των 50 mg/l το οποίο προβλέπει η ελληνική νομοθεσία. Εκτός αυτού, όμως, σε μια σειρά άλλων μετρήσεων, τα επίπεδα νιτρικών φαίνεται να ξεπερνούν και το άτυπο όριο των 10 mg/l, το οποίο περιλαμβάνεται ως σύσταση στη νομοθεσία αρκετών άλλων ευρωπαϊκών χωρών (όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Τσεχία), για την ασφαλή κατανάλωση από βρέφη και μικρά παιδιά.
Στην Εκάλη της Αττικής, περιοχή που δεν καλύπτεται εξ ολοκλήρου από το δίκτυο της ΕΥΔΑΠ, το επίπεδο νιτρικών μετρήθηκε στα 37 mg/l. Στην Κατερίνη εντοπίστηκαν 23 mg νιτρικών ανά λίτρο, ενώ άνω του άτυπου ορίου ήταν και τα νιτρικά που μετρήθηκαν στο κέντρο δύο εκ των μεγαλύτερων ελληνικών πόλεων, της Πάτρας (14 mg/l), αλλά και της Λάρισας (18 mg/l).
Τον προβληματισμό για τις συνέπειες των νιτρικών στην υγεία των βρεφών προκαλούν και τα ευρήματα σε ακόμα τέσσερις πόλεις.
Πολύ κοντά στο άτυπο όριο των 10 mg/l είναι και τα επίπεδα των νιτρικών που εντοπίστηκαν στο κέντρο του Βόλου (9,7 mg/l), της Θεσσαλονίκης (9 mg/l), των Γιαννιτσών (8,9 mg/l) και των Σερρών (8,5 mg/l).
«Μεγάλη καθυστέρηση» Ο κίνδυνος που μπορεί να προκαλέσει στον οργανισμό των βρεφών και των μικρών παιδιών η κατανάλωση νερού με υψηλή περιεκτικότητα σε νιτρικά έχει επισημανθεί ιδιαίτερα από τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. «Περίσσεια νιτρικών σε πόσιμα ύδατα μπορεί να έχει επιπτώσεις στην υγεία, συγκεκριμένα την πρόκληση μεθαιμοσφαιριναιμίας, η οποία εμποδίζει την κανονική μεταφορά οξυγόνου από το αίμα στους ιστούς, με αποτέλεσμα να προκαλεί κυάνωση και, σε υψηλότερες συγκεντρώσεις, ασφυξία που μπορεί να αποδειχθεί θανάσιμη για τα βρέφη», αναφέρεται χαρακτηριστικά σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα νιτρικά, που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2018.
«Πρόκειται για επικίνδυνες ενώσεις, οι οποίες μπορούν να γίνουν καρκινογόνες. Αλλες έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί ακόμα και να προκαλέσουν τερατογενέσεις», δηλώνει ο Γαβριήλ Δημητρίου, καθηγητής Παιδιατρικής και Νεογνολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών και διευθυντής της Παιδιατρικής Κλινικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών.
Σχολιάζοντας τις μετρήσεις σε πολλές ελληνικές περιοχές, που δείχνουν επίπεδα νιτρικών εντός των νόμιμων ορίων αλλά άνω των 10 mg/l, ο καθηγητής τονίζει ότι κάποια στιγμή αυτό το όριο θα υιοθετηθεί αναπόφευκτα και από τη χώρα μας. «Είναι αλήθεια ότι αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν συμπεριλάβει αυτό το όριο στη νομοθεσία τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όμως, έχει διατηρήσει μέχρι στιγμής το όριο των 50 mg/l. Στην Ελλάδα, σε τέτοια ζητήματα υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις, κάποια στιγμή, όμως, πιστεύω ότι το πιο αυστηρό όριο θα κατοχυρωθεί και στη χώρα μας», δηλώνει ο κ. Δημητρίου.
Την ίδια στιγμή, σε 15 πόλεις της χώρας, οι οικίες ΔΕΥΑ δεν δημοσιοποιούν τα στοιχεία που αφορούν τις αναλύσεις του νερού. Αυτό πρόκειται να αλλάξει μέχρι τις αρχές του 2022, όταν η Ελλάδα αναμένεται να ενσωματώσει πλήρως τη νέα Κοινοτική Οδηγία για το Νερό, η οποία επιβάλει την ανοιχτή και πλήρη δημοσιοποίηση των μετρήσεων για το νερό που διοχετεύεται στις βρύσες των Ελλήνων καταναλωτών.
Σήμερα, δεν αναρτούν στο διαδίκτυο στοιχεία αναλύσεων που αφορούν τα νιτρικά στο νερό οι ΔΕΥΑ Αγρινίου, Αλεξάνδρειας Ημαθίας, Αργους, δήμου Δέλτα (Θεσσαλονίκης), Εορδαίας, Ζακύνθου, Καστοριάς, Καρδίτσας, Κομοτηνής, Κορίνθου, Λέσβου, Μουζακίου, Νέστου, Τρίπολης και Σερρών.