Έχουμε μάθει να το αποφεύγουμε, να κοιτάμε τις ετικέτες και να επιλέγουμε αυτές χωρίς φοινικέλαιο, γνωρίζοντας ότι πρόκειται για ένα όχι και τόσο αθώο λάδι. Τι ακριβώς συμβαίνει, όμως, με το φοινικέλαιο;
Το φοινικέλαιο είναι ένα φθηνό λάδι που χρησιμοποιείται ευρέως σε επεξεργασμένα προϊόντα σούπερ-μάρκετ, το οποίο προέρχεται από τον καρπό του αφρικανικού φοινικόδεντρου. Υπήρξε ένα σημαντικό είδος ελαίου για πολλά χρόνια, τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, αποτελεί ένα από τα λάδια με τη μεγαλύτερη παραγωγή στον κόσμο. Ο λόγος είναι ότι είναι εύκολο και προσαρμόσιμο λάδι, είναι ημι-στερεό σε θερμοκρασία δωματίου κι έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως άλειμμά, παρουσιάζει αντίσταση στην οξείδωση, που σημαίνει ότι μπορεί να διατηρήσει τα προϊόντα περισσότερο και μπορεί να αντέξει υψηλές θερμοκρασίες, δηλαδή μπορεί να θεωρηθεί ιδανικό για τηγάνισμα.
Μία κουταλιά στης σούπας φοινικέλαιο αποδίδει περίπου 120 θερμίδες, 14 γραμμάρια λιπαρά, ενώ αποτελεί και πηγή βιταμίνης Ε και άλλων αντιοξειδωτικών. Και κάπου εδώ τελειώνουν τα θετικά του.
Γιατί είναι επιβλαβές;
Ξεκινώντας από το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, να σας πούμε ότι η παραγωγή φοινικελαίου είναι εξαιρετικά επιζήμια κι έχει οδηγήσει στην αποψίλωση μεγάλων εκτάσεων δασών, αλλά και την καταστροφή του ευρύτερου φυσικού περιβάλλοντος. Λόγω, μάλιστα, του ότι χρησιμοποιείται σε τόσο μεγάλη κλίμακα, από τη διατροφή, μέχρι καλλυντικά και βιοκαύσιμα, αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο για το περιβάλλον, ενώ υπόκειται σε μεγάλη επεξεργασία.
Η σύνθεσή του μοιάζει περισσότερο με ζωικού λίπους παρά με φυτικού ελαίου και φαίνεται ότι έχει αρνητικές επιπτώσεις και στην υγεία μας.
Αυξάνει τη χοληστερίνη
Αν και κάποιες έρευνες αναφέρουν ότι το φοινικέλαιο μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης, ο μεγαλύτερος όγκος αναφέρει ότι αυξάνει τα επίπεδα της κακής LDL χοληστερόλης. Οι μελέτες αυτές συνέκριναν το φοινικέλαιο με άλλα ρευστά έλαια όπως το ελαιόλαδο και γενικότερα φάνηκε ότι έχει χειρότερες επιδόσεις από τα υπόλοιπα λάδια. Μια άλλη μελέτη έδειξε ότι αυξάνει τη χοληστερίνη σε υγιείς ανθρώπους και γενικότερα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται έναντι του ελαιολάδου.
Συνδέεται με την αθηροσκλήρωση
Το φρέσκο φοινικέλαιο φαίνεται να παρουσιάζει σημαντικά διαφορετικά επίπεδα τοκοτριενόλης από αυτό που έχει ξαναχρησιμοποιηθεί και ξαναζεσταθεί. Στην πραγματικότητα, το φοινικέλαιο που έχει ξαναζεσταθεί όχι μόνο χάνει τα όποια οφέλη του, αλλά μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως αθηροσκλήρωσης. Αν έχετε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, αποφύγετέ το, τόσο το ίδιο, όσο και τροφές που το περιέχουν.
Υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα και τρανς λιπαρά
Σε σχέση με άλλα ρευστά λάδια, το φοινικέλαιο έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά. Για την ακρίβεια, αποτελείται κατά 34% από κορεσμένα λιπαρά, την ίδια στιγμή που το ελαιόλαδο έχει λιγότερο από το μισό ποσοστό. Όπως είναι γνωστό, τα κορεσμένα λιπαρά συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και άλλων χρόνιων ασθενειών, που σημαίνει ότι έχετε άλλον ένα λόγο να το αποφύγετε. Όσον αφορά τα τρανς λιπαρά, τα οποία συναντάμε ως μερικώς υδρογονωμένα λίπη και χρησιμοποιούνται συνεχώς στη βιομηχανία τροφίμων, φαίνεται ότι έχουν εξίσου βλαβερή επίδραση στα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και της απολιποπρωτεΐνης Β, ενώ η υψηλή κατανάλωσή τους σχετίζεται με φλεγμονή στον οργανισμό και χρόνιες παθήσεις όπως καρκίνο.
Επειδή το φοινικέλαιο υπάρχει σχεδόν σε όλα τα συσκευασμένα προϊόντα σούπερ μάρκετ, καλό είναι να μειώσετε την κατανάλωσή τους, να προτιμάτε αυτά που δεν το περιλαμβάνουν στα συστατικά τους και φυσικά στη μαγειρική στο σπίτι να προτιμάτε πάντα έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.