Τέσσερα εκτροφεία των μικρών γουνοφόρων ζώων πήραν άδεια κατασκευής σε απόσταση αναπνοής από τον παραδοσιακό οικισμό των Κορεστείων Καστοριάς και οι κάτοικοι της περιοχής οργανώνονται για να αποτρέψουν την πολυεπίπεδη καταστροφή της ορνιθοπανίδας, του υπεδάφους και του υδροφόρου ορίζοντα – Τα μινκ, μάλιστα, έχουν συνδεθεί με τη μετάδοση του κορονοϊού και θανατώνονται μαζικά σε άλλες χώρες
του Μιχαήλ Άγγελου Κωνσταντόπουλου
Tον ξεσηκωμό των κατοίκων στα Κορέστεια Καστοριάς προκαλεί η αδειοδότηση κατασκευής τεσσάρων εκτροφείων γουνοφόρων ζώων (μινκ) σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από τον παραδοσιακό οικισμό. Οι κάτοικοι έχουν συστήσει συντονιστική επιτροπή που κινείται δικαστικά και ενημερώνοντας τους αρμόδιους φορείς, όπως τον Δήμο Καστοριάς, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τοπικούς βουλευτές, για τα όσα παράτυπα εκτιμούν ότι έχουν εντοπίσει σε σχέση με τη συγκεκριμένη επένδυση. Από την πλευρά τους, οι Ελληνες και Δανοί επενδυτές δηλώνουν ότι τάσσονται απόλυτα με τη νομιμότητα και επιφυλάσσονται για δικές τους νομικές κινήσεις, απαντώντας με εξώδικο στη συντονιστική επιτροπή Κορεστείων.
Όπως καταγγέλλει η επιτροπή «SOSτε τα Κορέστεια», οι επενδυτές έχουν πάρει τη σχετική αδειοδότηση παρακάμπτοντας την ανάγκη διεξαγωγής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων μέσω της κατάτμησης της επένδυσης σε τέσσερις μικρότερες μονάδες που θα λειτουργούν σε δύο όμορες εκτάσεις. Στο σημείο υπάρχουν και αρχαιολογικά ευρήματα που χρήζουν περαιτέρω μελέτης.
Επίσης, αυτή τη στιγμή εκκρεμεί προσφυγή της επιτροπής των κατοίκων στο τμήμα αναστολών του ΣτΕ. Οι επενδυτές, πάντως, με επιστολή σε τοπικό μέσο της Δυτικής Μακεδονίας, απαντούν ότι η κατάτμηση γίνεται καθαρά για οικονομοτεχνικούς λόγους και για λόγους διασποράς κινδύνου και ότι έχουν λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας. Υπέρμαχοι της επένδυσης μιλούν ακόμη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε ανθρώπους από την τοπική κοινωνία.
Στα Κορέστεια καταγράφεται έντονη ανησυχία για το ενδεχόμενο μόλυνσης των παρακείμενων ποταμών καθώς ο τοπικός Λαδοπόταμος (παραπόταμος του Αλιάκμονα) συναντάται με τις πηγές της Κορομηλιάς απ’ όπου υδροδοτούνται η πόλη της Καστοριάς και άλλοι οικισμοί. Εκφράζονται όμως και εύλογες απορίες για το πώς μπορεί να κατασκευαστεί κτηνοτροφική μονάδα πάνω από πηγές, όπως και για το πόσο στεγανές μπορούν να γίνουν οι εγκαταστάσεις με τα λύματα των ζώων, όταν θα έρχονται σε επαφή με νερό που θα αναβλύζει από τη γη. Φόβοι υπάρχουν και για την έντονη δυσοσμία που πιθανότατα θα φτάνει στον γραφικό οικισμό.
Ο σύλλογος «SOSτε τα Κορέστεια» υπέβαλε στο δημοτικό συμβούλιο της Καστοριάς ψήφισμα διαμαρτυρίας το οποίο εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία, ενώ την ανάγκη επανεξέτασης των όρων αδειοδότησης της επένδυσης επισήμανε και η Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ). Στην επιστολή της ΕΠΠ προς την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και το υπουργείο Περιβάλλοντος επισημαίνεται ο κίνδυνος για την ορνιθοπανίδα των γειτονικών περιοχών ενταγμένων στο δίκτυο Natura 2000 εξαιτίας της διαφυγής των «ξενικών» στο προστατευόμενο οικοσύστημα σαρκοβόρων μινκ, όπως και το ότι η διαδικασία αδειοδότησης που ακολουθήθηκε, παρότι τυπικά νόμιμη, πάσχει από πλευράς ουσιαστικής νομιμότητας.
Μινκ, κορονοϊός και γουνεμπόριο
Απορίες όμως στους κατοίκους προξενεί και το γεγονός ότι σε περίοδο πανδημίας κι ενώ τα εκτροφεία των μινκ έχουν κατηγορηθεί ως εστίες υπερμετάδοσης του κορονοϊού πανευρωπαϊκά και φάρμες οδηγούνται σε κλείσιμο, προκρίνεται στη χώρα μας μια τέτοιου είδους επένδυση. Χαρακτηριστικό ότι στη Δανία θανατώθηκαν 17 εκατομμύρια ζώα που εκτρέφονταν κυρίως για τη γούνα τους, με τη δραστηριότητα να οδηγείται προς απαγόρευση από το νέο έτος (2022). Εκατομμύρια μινκ θανατώθηκαν και στην Ολλανδία.
Προς την απαγόρευση της εκτροφής των μινκ προσανατολίζεται και η Σουηδία, ενώ στη Φινλανδία εγκρίθηκε πειραματικό εμβόλιο για τα μινκ! Ακόμα και στην Καστοριά, η οποία για δεκαετίες στηρίζεται οικονομικά σε παρόμοιες δραστηριότητες, υπάρχουν φωνές αμφισβήτησης για τη βιωσιμότητα της εκτροφής γουνοφόρων και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι πρέπει να υπάρξει στροφή σε ένα διαφορετικό αναπτυξιακό μοντέλο.
Πέρυσι, και στη χώρα μας θανατώθηκαν τουλάχιστον 2.500 μινκ στην Κοζάνη υπό τον φόβο εξάπλωσης του κορονοϊού, με κρούσματα να εντοπίζονται σε τρεις μονάδες της Βόρειας Ελλάδας. Μάλιστα, τον Δεκέμβριο του 2020 πηγές του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ανέφεραν στο ΑΠΕ ότι «η ψύχραιμη αντιμετώπιση στη διαχείριση του ζητήματος από τη στιγμή που εντοπίστηκαν τα πρώτα κρούσματα κορονοϊού σε τρεις μονάδες εκτροφής μινκ στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς και η τεχνογνωσία των αρμόδιων υπηρεσιών του υπουργείου φαίνεται ότι δεν πέρασαν απαρατήρητες από τους Δανούς εκτροφείς, καθιστώντας την Ελλάδα πόλο έλξης για την επανέναρξη της επαγγελματικής τους δραστηριότητας».
Στα τέλη του 2020, απαντώντας σε ερώτηση του Κρίτωνα Αρσένη από το ΜέΡΑ25, ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκης Βορίδης, ανέφερε ότι δεν υπάρχει καμία σκέψη να κλείσουν τα εκτροφεία γουνοφόρων ζώων στη χώρα μας.
