H 9η Μαΐου, μέρα-ορόσημο για την εισβολή στην Ουκρανία, αναμένεται να ρίξει φως στις προθέσεις του Ρώσου προέδρου – Κινητοποιείται η Δύση μπροστά στον φόβο γενικευμένου πολέμου
Η μέρα-ορόσημο για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η 9η Μαΐου, έφτασε και αναμένεται να αποκαλύψει πολλές από τις προθέσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν για τη συνέχεια των στρατιωτικών επιχειρήσεων, την κλιμάκωση των απειλών κατά της Δύσης, ακόμα και με πυρηνικά όπλα, αλλά και για το κλίμα που επικρατεί στη Μόσχα μετά από 75 εφιαλτικές ημέρες που έχουν βυθίσει τον ουκρανικό λαό στην τραγωδία του πολέμου και ολόκληρο τον κόσμο σε μια αδιανόητη μέχρι πρόσφατα κατάσταση, γεμάτη φόβο, αβεβαιότητα και δραματικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά του.
Μέσα σε ένα κλίμα, που βαραίνει από τις ανησυχίες ότι πυρηνικών απειλών από τη Μόσχα για επερχόμενη «συντέλεια του κόσμου», ο Πούτιν ετοιμάζεται για τη φαντασμαγορική στρατιωτική παρέλαση που έχει καθιερώσει κάθε χρόνο στην επέτειο της νίκης επί του ναζισμού στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αλλά οι εικόνες από την Κόκκινη Πλατεία αναμένεται φέτος να προκαλέσουν μόνο αποτροπιασμό, ανατριχίλα και δυσάρεστους συνειρμούς, καθώς ο ρωσικός στρατός συνεχίζει τις αγριότητες στην Ουκρανία, ισοπεδώνοντας ολόκληρες περιοχές και σκορπώντας τον θάνατο και την απόγνωση.
Σε μία επίδειξη δύναμης, που προκαλεί μόνο τρόμο αναμένεται ότι στη σκιά του καθεδρικού ναού του Αγίου Βασιλείου, δίπλα από το επιβλητικό κτίριο του Κρεμλίνου, θα παρελάσουν 11.000 στρατιώτες, ανάμεσά τους και αλεξιπτωτιστές που πήραν μέρος στην εισβολή στην Ουκρανία, 131 προηγμένα όπλα κάθε είδους, 77 αεροπλάνα και ελικόπτερα, με 8 από τα μαχητικά αεροσκάφη να σχηματίζουν το γράμμα «Z», το σύμβολο για τη «στρατιωτική ειδική επιχείρηση». Ακόμα, σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, θα παρουσιαστούν οι πύραυλοι Ισκαντέρ που χρησιμοποιούνται εναντίον της Ουκρανίας, άρματα μάχης, αντιαεροπορικά συστήματα, μαχητικά ρομπότ, διηπειρωτικοί πύραυλοι με πυρηνικές κεφαλές, αλλά και το θηριώδες Ιλιούσιν Il-80, το οποίο έχει ειδικά σχεδιαστεί για να επιτρέψει στον Ρώσο πρόεδρο να συνεχίσει να διοικεί τη χώρα από τον αέρα, στην περίπτωση ενός πυρηνικού πολέμου!
Στη Δύση εντείνονται οι εκτιμήσεις, αλλά και οι φόβοι ότι ο Πούτιν, υπό την πίεση των αδιεξόδων και των μεγάλων απωλειών που καταγράφει στα μέτωπα της Ουκρανίας, μπορεί να θέσει το πυρηνικό οπλοστάσιο της χώρας του σε αυξημένο συναγερμό, να απευθύνει απειλές κατά των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, αλλά και να κηρύξει επισήμως τον πόλεμο στη γειτονική χώρα, αναβαθμίζοντας έτσι την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», όπως έχει χαρακτηρίσει την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου. Αυτό θα του δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρώσει περισσότερους εφέδρους και όπως εξηγούν δυτικοί αναλυτές «εάν δεν το κάνει σημαίνει ότι ξέρει πως δεν μπορεί να κερδίσει. Αν το κάνει, πλησιάζουν τα χειρότερα» – τη βεβαιότητα ότι θα κηρύξει τον πόλεμο εκφράζει πάντως το βρετανικό υπουργείο Άμυνας,
Πάντως το ίδιο το Κρεμλίνο διέψευσε κατηγορηματικά, από την περασμένη Παρασκευή ότι θα κηρύξει επισήμως κήρυξη του πολέμου στην Ουκρανία – και μαζί γενική επιστράτευση. Ακόμα, πάντως, και μέχρι την τελευταία ώρα ουδείς είναι βέβαιος τι ακριβώς μπορεί να πει ή να διαμηνύσει ο Πούτιν με αφορμή την παρέλαση.
Μία γεύση για τις προθέσεις του έδωσε ο Πούτιν στις ευχές του για την 8η Μαΐου, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «όπως το 1945, η νίκη θα είναι δική μας… σήμερα, οι στρατιωτικοί μας, όπως οι πρόγονοί τους, μάχονται στήθος με στήθος για την απελευθέρωση των πάτριων εδαφών τους από τη ναζιστική βρωμιά». Πρόσθεσε δε ότι «δυστυχώς, σήμερα, ο ναζισμός σήκωσε ξανά κεφάλι. Ιερό καθήκον μας είναι να εμποδίσουμε τους ιδεολογικούς κληρονόμους εκείνων που έχουν ηττηθεί».
Η περίφημη ρωσική στρατιωτική υπεροχή δοκιμάζεται στην πράξη και ο Πούτιν έχει ανάγκη να εμφανιστεί στον ρωσικό λαό τη Δευτέρα ως «νικητής», στέλνοντας παράλληλα μήνυμα στο ΝΑΤΟ ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει από κάποιους βασικούς στόχους που έχει θέσει από την αρχή της εισβολής στην Ουκρανία. Ακόμα και αν χρειαστεί να εμφανίσει μια ωραιοποιημένη εικόνα, οι τεράστιες απώλειες του στρατού του στο πεδίο, η διεθνής απομόνωση της χώρας του και οι επιπτώσεις στη ρωσική οικονομία αμαυρώνουν την όποια προσπάθεια να δικαιολογήσει την καταφυγή στον πόλεμο. Γι’ αυτό και η κλιμάκωση μοιάζει να είναι για τον Πούτιν ένας δρόμος χωρίς επιστροφή.
Το μήνυμα Ζελένσκι και η κινητοποίηση της Δύσης
Απαντώντας εμμέσως στο κρεσέντο της Μόσχας περί αντιμετώπισης του ναζισμού και δικαιολόγησης της εισβολής ο Ουκρανός πρέοδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι, σε νυχτερινό του διάγγελμα είπε ότι «η Ρωσία ξέχασε όλα όσα ήταν σημαντικά για τους νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου». Κατηγόρησε δε το Κρεμλίνο για τους «σφοδρούς βομβαρδισμούς» σε πολλές περιοχές της Ουκρανίας, ανάμεσά τους αυτόν που προκάλεσε όπως είπε τον θάνατο 60 αμάχων σε σχολείο που είχε μετατραπεί σε καταφύγιο ανατολικά της χώρας.
«Η Ουκρανία έδειξε πως είναι μέρος του ελεύθερου κόσμου και της ενωμένης Ευρώπης απέναντι στην απομονωμένη Μόσχα, που επιλέγει το κακό και το μίσος και όλος ο κόσμος θα το δει αύριο», τόνισε ο Ζελένσκι εννοώντας τα όσα αναμένεται να φανούν σήμερα στην παρέλαση.
Με τις σκέψεις στα σημερινά «μηνύματα» από τη Μόσχα, εκείνο που κυριάρχησε χθες στη σύνοδο των ηγετών της G7, ήταν η αντιμετώπιση των ακραίων απειλών από τον Πούτιν. Όπως ανακοίνωσε η Ντάουνινγκ Στριτ, οι ηγέτες συμφώνησαν ότι ο κόσμος πρέπει να εντείνει τις οικονομικές πιέσεις στη Ρωσία, με τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον να δηλώνει ότι ο κόσμος «πρέπει να κάνει περισσότερα και να κινηθεί γρηγορότερα» για να στηρίξει την Ουκρανία, η οποία χρειάζεται στρατιωτικό εξοπλισμό που «θα της επιτρέψει όχι μόνο να κρατήσει τις θέσεις της αλλά και να ανακαταλάβει εδάφη».
Αλλά και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι τάχθηκε υπέρ της συνεχούς στήριξης προς την Ουκρανία, ώστε «να επιτευχθεί το γρηγορότερο δυνατό κατάπαυση του πυρός, και για να δοθεί νέα ώθηση στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις».
Νωρίτερα ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είχε δηλώσει ότι «ο κόσμος δεν πρέπει να υποτιμήσει τον κίνδυνο μίας κλιμάκωσης, ήτοι ενός γενικευμένου πολέμου, ή ακόμη και την καταστροφική για την ανθρωπότητα χρήση πυρηνικών όπλων… ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και όποιος προσπαθεί να τον αγνοήσει, διαπράττει ιστορικό και κρίσιμο λάθος».
Διχοτόμηση της Ουκρανίας ζητά η Μόσχα
Αυτό που είναι για πολλούς πιθανό να ανακοινώσει σήμερα ο Πούτιν, αφορά στην, κατά κάποιο τρόπο, «προσάρτηση εδαφών» της Ουκρανίας. Η Μόσχα μιλά πλέον ευθέως για «εδαφικά κεκτημένα» (σε Ντονμπάς, Χερσώνα, πέρα από Κριμαία) που προέκυψαν στο πεδίο του πολέμου και ζητά να αναγνωριστούν από την κυβέρνηση Ζελένσκι και τη διεθνή κοινότητα. Και έτσι ο Ρώσος πρόεδρος να ισχυριστεί και για εσωτερική κατανάλωση, ότι η εισβολή στην Ουκρανία έχει «κέρδη». Το Κρεμλίνο έκανε τις τελευταίες ημέρες, εν όψει της σημερινής ημέρας, εξαιρετικά σαφείς τις απαιτήσεις που έχει από το Κίεβο, αλλά και τη Δύση. Απαιτήσεις όμως που δεν έχει καμία διάθεση ούτε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ούτε οι ηγέτες της Ευρώπης, πόσο μάλλον οι Ηνωμένες Πολιτείες, να κάνουν δεκτές, αφού οδηγούν στη διχοτόμηση της χώρας. Κι αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επιβεβαιωθούν οι φόβοι για έναν πόλεμο που θα διαρκέσει πολλούς μήνες ακόμα, ίσως και χρόνια.
Ρώσοι αξιωματούχοι -οσονούπω προφανώς και ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν- με πρώτη τη Μαρία Ζαχάροβα, την εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών, μιλούν για μια νέα «εδαφικά πραγματικότητα» που προέκυψε τους τελευταίους 2,5 μήνες, καθιστώντας ξεκάθαρο ότι θέλει στην πράξη αλλαγή των συνόρων και διχοτόμηση της Ουκρανίας. Μάλιστα την Παρασκευή ο γενικός γραμματέας του κόμματος «Ενωμένη Ρωσία» του προέδρου Πούτιν, Αντρέι Τουρτσάκ, δήλωσε από τη Χερσώνα, ότι «η Ρωσία θα παραμείνει για πάντα στη νότια Ουκρανία»!
Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι «η επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία και η ανεξαρτησία των Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ είναι εδραιωμένες εδαφικές πραγματικότητες που το Κίεβο και οι αρχές άλλων χωρών πρέπει να αναγνωρίσουν».
Επιρρίπτει, δε, την ευθύνη γι’ αυτή την εξέλιξη στην πολιτική που ακολούθησε το Κίεβο από το 2014 και μετά -όταν έπεσε η φιλορωσική κυβέρνηση Γιανουκόβιτς- και αφήνει να εννοηθεί ότι οι λαοί σε αυτές τις περιοχές θα αποφασίσουν μέσω δημοψηφισμάτων για την τύχη τους. «Πρέπει να σεβαστούμε τη νόμιμη και τεκμηριωμένη επιλογή των λαών και το δικαίωμα των εθνών στην αυτοδιάθεση, όπως κατοχυρώνεται στον Χάρτη του ΟΗΕ», είπε η Ζαχάροβα ξεδιπλώνοντας το σχέδιο του Κρεμλίνου για την επόμενη μέρα του πολέμου. Τα δημοψηφίσματα θα γίνουν, σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν για τα ρωσικά σχέδια στο Ντονέτσκ, το Λουχάνσκ και τη Χερσώνα, στα πρότυπα εκείνου που έγινε πριν από οκτώ χρόνια στην Κριμαία.
Εδώ και λίγες μέρες κυκλοφορούν έγγραφα και χάρτες στη Ρωσία, με κάποια από αυτά να κάνουν λόγο για την ίδρυση του κράτους της «Νότιας Ρωσίας», αλλά χωρίς να υπάρχει η παραμικρή επίσημη επιβεβαίωση για τούτο. Το γεγονός, ωστόσο, ότι ορισμένα από αυτά που αναφέρονται στα έγγραφα, εκφωνούνται τελευταία και από επίσημα χείλη στη Μόσχα, οδηγούν στην εκτίμηση ότι το Κρεμλίνο διατηρεί ένα είδος «Μεγάλης Ιδέας», που τροφοδοτεί την ρωσική επεκτατικότητα. Ακόμα και αν δεν περιέχουν πάντως υπερβολές αυτά τα σχέδια, είναι επίσης ενδεικτικά των διαθέσεων που έχουν κάποιοι ακραίοι κύκλοι στη Μόσχα.
Χάρτης που κυκλοφόρησε προ ημερών δείχνει, εφόσον όντως φανερώνει πραγματικές βλέψεις της Μόσχας, ότι η Ρωσία θέλει υπό τον έλεγχό της όχι μόνο το Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουχάνσκ), αλλά και περιοχές πιο βόρεια και κεντρικά στη χώρα, όπως το Χάρκοβο, η Ζαπορίζια και το Ντνιπροπετρόφσκ, καθώς και όλη την παραθαλάσσια Ουκρανία.
Οι επιθέσεις των τελευταίων ημερών σε ένα ευρύ μέτωπο στα νότια της Ουκρανίας, από τη Μαριούπολη μέχρι την Χερσώνα, το Μικολάιβ, την Οδησσό κι ακόμα δυτικότερα, σχεδόν μέχρι τα σύνορα με τη Μολδαβία φανερώνουν ότι η Μόσχα επιδιώκει πλήρη θαλάσσιο αποκλεισμό της χώρας αυτής.
