Φοβόσαστε να μείνετε ολομόναχοι με τις σκέψεις σας; Οι ψυχολόγοι μας προτείνουν να κλείσουμε τις οθόνες και και να αφεθούμε στις σκέψεις μας, μια πρακτική που μπορεί να μας οδηγήσει ακόμη και στην ανακάλυψη του νοήματος της ζωής
Στην εποχή της αέναης ροής της πληροφορίας, πολλοί διστάζουν να μείνουν μόνοι με τις σκέψεις τους. Νεότερη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Experimental Psychology: General προτείνει να το δοκιμάσουμε και θα βγούμε κερδισμένοι, αφού θα περάσουμε ευχάριστα χρόνο μόνο με τον εαυτό μας, δίνοντας διαφορετικό νόημα στο διάσημο ρητό «σκέφτομαι άρα υπάρχω».
«Το ανθρώπινο είδος έχει μια εντυπωσιακή ικανότητα να βυθίζεται στη σκέψη του. Η έρευνά μας υποδηλώνει ότι τα άτομα δυσκολεύονται να εκτιμήσουν πόσο συναρπαστική μπορεί να είναι αυτή η διαδικασία. Αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί οι άνθρωποι προτιμούν να κρατούν τον εαυτό τους απασχολημένο με συσκευές και άλλους περισπασμούς, αντί να αφιερώνουν μια στιγμή για προβληματισμό και φαντασία στην καθημερινή ζωή» δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Aya Hatano από το Πανεπιστήμιο του Κιότο στην Ιαπωνία.
Η επιστημονική ομάδα διενέργησε έξι πειράματα με συνολικά 259 συμμετέχοντες, για να εκτιμηθούν οι προβλέψεις των ανθρώπων για το πόσο θα απολάμβαναν να κάθονται απλώς και να σκέφτονται σε σύγκριση με την πραγματική τους εμπειρία. Στο πρώτο πείραμα, ζήτησαν από τους ανθρώπους να κάνουν μια εκτίμηση σχετικά με το πόσο θα τους άρεσε να κάθονται μόνοι τους για 20 λεπτά, χωρίς να τους επιτρέπεται να κάνουν κάτι που θα τους αποσπούσε την προσοχή, όπως να διαβάζουν, να περπατούν ή να χρησιμοποιούν ένα smartphone. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες ανέφεραν πόσο το είχαν απολαύσει.
Οι επιστήμονες συμπέραναν ότι οι άνθρωποι απολάμβαναν τον χρόνο που περνούσαν με τις σκέψεις τους σημαντικά περισσότερο από ό,τι είχαν προβλέψει. Μάλιστα, η συνθήκη αυτή ίσχυε για όλες τις εκδοχές του πειράματος στις οποίες οι συμμετέχοντες κάθονταν σε μια άδεια αίθουσα συνεδριάσεων ή σε έναν μικρό, σκοτεινό χώρο χωρίς οπτικά ερεθίσματα -περιβάλλοντα στα οποία η περίοδος «απομόνωσης» διαρκούσε τρία λεπτά ή 20 λεπτά- και σε μια εκδοχή στην οποία οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αναφέρουν την ευχαρίστησή τους στα μέσα του πειράματος αντί για το τέλος της. Σε κάθε περίπτωση, οι συμμετέχοντες απόλαυσαν το χρόνο που πέρασαν μόνοι με τη σκέψη τους περισσότερο από ό,τι υπολόγιζαν αρχικά.
Σε μια άλλη παραλλαγή του πειράματος, οι ερευνητές έκαναν μια σύγκριση μεταξύ των προβλέψεων μιας ομάδας συμμετεχόντων σχετικά με το πόσο θα τους άρεσε να σκέφτονται με τις προβλέψεις μιας άλλης ομάδας σχετικά με το πόσο θα τους άρεσε να ελέγχουν τις ειδήσεις στο διαδίκτυο. Και σε αυτή την περίπτωση, διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι υποτιμούσαν την απόλαυση της σκέψης.
«Είναι πλέον εξαιρετικά εύκολο να ‘σκοτώσουμε τον χρόνο μας’. Για παράδειγμα, στο λεωφορείο καθ’ οδόν προς τη δουλειά, ελέγχουμε το κινητό αντί να βυθιζόμαστε στην εσωτερική ελεύθερη σκέψη, επειδή θεωρούμε ότι η σκέψη μας θα είναι βαρετή. Ωστόσο, αν αυτή η πρόβλεψη είναι ανακριβής, χάνουμε μια ευκαιρία να ασχοληθούμε θετικά με τον εαυτό μας χωρίς κάποια ερεθίσματα» συμπληρώνει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Kou Murayama από το Πανεπιστήμιο του Tübingen στη Γερμανία.
Υπάρχουν και παλαιότερες μελέτες που έχουν επιβεβαιώσει ότι ο χρόνος που περνάμε με τις σκέψεις μας μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση προβλημάτων, στην ενίσχυση της δημιουργικότητας, ακόμα και στον εντοπισμό του νοήματος της ζωής.
ygeiamou