Αν τυχόν έχεις την αίσθηση των “τσιμπημάτων” ή άλλων ενοχλήσεων στην καρδιά σου, ακόμα και αν δεν είναι συχνό το φαινόμενο που νιώθεις, μην το αμελήσεις.
Η συχνότερη αιτία επίσκεψης στο τμήμα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων, αλλά και στο καρδιολογικό ιατρείο, είναι ο πόνος στο θώρακα. Μεγάλη σημασία στην αξιολόγηση αυτού του πόνου έχει ο χαρακτήρας του, καθώς συχνά χαρακτηρίζεται ως σφίξιμο, κάψιμο και τσίμπημα.
Ειδικά για τα “τσιμπήματα” στην καρδιά, στα οποία θα αναφερθούμε, παρουσιάζονται αρκετά συχνά σε νέα άτομα. Πάμε, όμως, να δούμε τις βασικές αιτίες αυτού του συμπτώματος και τι μπορούμε να κάνουμε σε περίπτωση που τα αισθανθούμε.
Αρχικά, καλό είναι να αναφέρουμε κάποια στοιχεία για τα χαρακτηριστικά του θωρακικού πόνου, γιατί ανάλογα με τους χαρακτήρες του άλγους προσανατολιζόμαστε σε διαφορετικές διαγνώσεις.
Γενικά, στην περιοχή του θώρακα ή και κοντά σε αυτόν βρίσκονται αρκετά όργανα, επομένως ένας πόνος στο θώρακα μπορεί να είναι αποτέλεσμα δυσλειτουργίας κι άλλων οργάνων, εκτός της καρδιάς (όπως είναι ο οισοφάγος, η χοληδόχος κύστη, οι πνεύμονες, το μυοσκελετικό σύστημα του θώρακα).
Πότε να ανησυχήσω;
Σχετικά με την καρδιά, ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το σύμπτωμα που χαρακτηρίζεται ως στηθάγχη. Συγκεκριμένα ο πόνος συχνά περιγράφεται σαν “πίεση”, “σφίξιμο”, “βάρος” ή και “κάψιμο”, η διάρκεια είναι συνήθως κάτω από 10 λεπτά και προκαλείται από την άσκηση, τη συναισθηματική φόρτιση, ένα βαρύ γεύμα ή το κρύο ρεύμα αέρα.
Επίσης, εντοπίζεται διάχυτα στο θώρακα και είναι πιθανό ο πόνος να αντανακλά στα άνω άκρα και συνηθέστερα στο αριστερό, στην κάτω γνάθο ή να προκαλεί εφίδρωση και τάση προς έμετο. Αυτά τα χαρακτηριστικά του πόνου είναι αρκετά πιθανό να οφείλονται σε πάθηση των αγγείων της καρδιάς και “κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου”.
Σχετικά με τα “τσιμπήματα στην καρδιά”, συχνά χαρακτηριστικά είναι ότι πρόκειται για στιγμιαίο, διαξιφιστικό ενόχλημα (ορισμένοι το περιγράφουν και ως “ηλεκτρισμό” ή “μαχαιριά” πέρα από τσίμπημα) με διάρκεια συνήθως κάτω από 15 δευτερόλεπτα ή 1 – 2 αναπνοές, ενώ συνήθως εντοπίζεται με 1 – 2 δάχτυλα (σαφής εντόπιση).
Συνήθη αίτια αισθήματος τσιμπημάτων στην καρδιά
- Μυοσκελετικά σύνδρομα, όπως μυική θλάση, νοσήματα των αρθρώσεων (αυχενικής και θωρακικής μοίρας σπονδυλικής στήλης / πλευρών)
- Ψυχολογικοί λόγοι (πρόσφατο επεισόδιο συναισθηματικής φόρτισης, όπως είναι η απώλεια συγγενικού προσώπου, άγχος, κατάθλιψη)
- Υπερβολική κόπωση, διαταραχές ύπνου
- Ορμονικές διαταραχές (διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, εμμηνόπαυση)
- Παθήσεις του στομάχου και του οισοφάγου (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σπασμός οισοφάγου)
- Έρπης ζωστήρας
- Νοσήματα του πνεύμονα και των αγγείων του πνεύμονα, όπως η πλευρίτιδα, η πνευμονική εμβολή, η πνευμονική υπέρταση
- Διάφορες καρδιακές παθήσεις
Τι κάνουμε στην περίπτωση που τα νιώσουμε
Όπως είδαμε παραπάνω, πολλές είναι οι αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν “τσιμπήματα στην καρδιά”, τόσο καλοήθεις, όσο και πιο σοβαρές. Στην πλειοψηφία, το συγκεκριμένο ενόχλημα παρουσιάζεται σε νεαρά άτομα, χωρίς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου (κάπνισμα, αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, υπερλιπιδαιμία).
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι αρκετά πιθανό το “τσίμπημα” να οφείλεται σε καλοήθη πάθηση.
Σε κάθε περίπτωση, όταν νιώσεις αυτό το αίσθημα του τσιμπήματος στην καρδιά, το πρώτο και σημαντικότερο είναι να παραμείνεις ήρεμος/η και να μην πανικοβληθείς, να ξαπλώσεις και να παρατηρήσεις τη διάρκεια του ενοχλήματος.
Έπειτα, επικοινωνείς με τον ιατρό σου για μία αρχική αξιολόγηση του ενοχλήματος και για επίσκεψη είτε σε τακτικό ιατρείο, είτε σε τμήμα επειγόντων περιστατικών. Το σημαντικότερο είναι η εκτίμηση του ενοχλήματος από τον ιατρό με λήψη ιστορικού (όπου θα αναλυθούν τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν προηγουμένως) και την κλινική εξέταση.
Αυτά τα δύο κατευθύνουν σε συγκεκριμένες διαγνώσεις και μπορούν να αποκλείσουν άλλες, ώστε να διευκολύνουν τον περαιτέρω έλεγχο. Ακολουθεί η διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ) για την ανάδειξη / αποκλεισμό καρδιακών αιτίων, όπως είναι οι αρρυθμίες (συχνό αίτιο τσιμπήματος στην καρδιά) ή το έμφραγμα του μυοκαρδίου και πιθανόν, να πραγματοποιηθεί εργαστηριακός έλεγχος με εξετάσεις αίματος.
Αναλόγως των ευρημάτων μπορεί να απαιτηθεί περαιτέρω έλεγχος, όπως είναι η τοποθέτηση Holter ρυθμού για τον έλεγχο παρουσίας αρρυθμιών.
Να θυμόμαστε πως, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, τα “τσιμπήματα” οφείλονται σε καλοήθεις παθήσεις (μη απειλητικές για τη ζωή), ειδικά εφόσον πρόκειται για νέα άτομα χωρίς παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου. Η ηλικία, το φύλο, το ιατρικό ιστορικό του ατόμου είναι σημαντικά στοιχεία για μία αρχική αξιολόγηση.
Τέλος, ανεξαρτήτως των αποτελεσμάτων της διερεύνησης, να θυμόμαστε πως είναι σημαντικό να φροντίζουμε για την υγεία της καρδιάς μας, με άσκηση, σωστή διατροφή και τις συστάσεις του ιατρού μας.
Γράφει ο Παπαδογιάννης Αθανάσιος, Ιατρός – Καρδιολόγος
fmh