Το δίλημμα του φυλακισμένου είναι το πιο γνωστό παράδειγμα της θεωρίας των παιγνίων. Δείτε ένα νέο animation βίντεο που το εξηγεί παραστατικά για όλους και αποτυπώνει τη σημασία που έχει στην καθημερινές μας αποφάσεις.
Η Θεωρία Παιγνίων είναι ένα διεπιστημονικός κλάδος των μαθηματικών, των οικονομικών, της πολιτικής επιστήμης, της βιολογίας και της ψυχολογίας. Εν συντομία, είναι η μελέτη της λήψης αποφάσεων σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Το παρακάτω βίντεο που έχει επιμεληθεί η Καθημερινή Φυσική, επεξηγεί ένα από τα θέματα που συνήθως χρησιμοποιούνται ως εισαγωγικά στη Θεωρία Παιγνίων.
Η Μαρίκα και ο Κωστίκας ενεργώντας για το ατομικό τους συμφέρον, καρφώνουν ο ένας τον άλλο και περνούν 10 δύσκολα χρόνια στη φυλακή. Οι επιλογές τους από μαθηματικής άποψης ήταν ολόσωστες αλλά το αποτέλεσμα τελικά της μη συνεργασίας τους είναι πολύ χειρότερο από το αποτέλεσμα που θα είχαν αν συνεργάζονταν:
“Αν κανείς σας δε μιλήσει θα καταδικαστείτε για παράνομη κατοχή όπλου και θα μείνετε στη φυλακή για 1 χρόνο. Αν όμως καταδώσεις τον Κωστίκα θα τον θεωρήσουμε αποκλειστικό υπεύθυνο της ληστείας. Εσύ θα αφεθείς ελεύθερη ενώ αυτός θα εκτίσει ποινή 20 ετών. Εκτός βέβαια αν κι αυτός κάνει το ίδιο πράγμα και καταδώσει εσένα, οπότε θα μοιραστείτε την ποινή και θα φυλακιστείτε για 10 χρόνια έκαστος”.
Το δίλημμα του φυλακισμένου επινοήθηκε και αναλύθηκε από τους Merill Flood και Melvin Dresher, την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, στην Καλιφόρνια του 1950, όταν δούλευαν για λογαριασμό της Rand Corporation ( του ερευνητικού κέντρου που ήθελε μελέτες στη θεωρία των παιγνίων για να τις χρησιμοποιήσει σε ενδεχόμενο πυρηνικό πόλεμο). Οι δυο μαθηματικοί ανακάλυψαν ένα απλό μαθηματικό μοντέλο σε μορφή παιγνίου στο οποίο οι παίκτες μπορούν είτε να συνεργαστούν μεταξύ τους, είτε να προδώσουν ο ένας τον άλλον.
Το δίλημμα του φυλακισμένου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πρότυπο σε πολλές καταστάσεις του πραγματικού κόσμου που αφορούν συμπεριφορές συνεργασίας. Μπορεί να εφαρμοστεί σε καταστάσεις που δεν ταιριάζουν απόλυτα τα κριτήρια των κλασικών ή επαναληπτικών παιχνιδιών. Για παράδειγμα σε αυτά που θα μπορούσαν και οι δύο οντότητες να κερδίσουν σημαντικά οφέλη από τη συνεργασία ή να υποστούν την αποτυχία αν το πράξουν, αλλά θεωρούν αδύνατο ή δαπανηρό να συντονίσουν τις δραστηριότητες τους για την επίτευξη της συνεργασίας.
Εξετάζει τις στρατηγικές επιλογές λογικά σκεπτόμενων παικτών που εμπλέκονται σε ανταγωνιστικές καταστάσεις.
News 24/7
