Ηρωικοί βοηθοί του τα μουλάρια, τα άλογα και τα γαϊδούρια
Ο υλοτόμος ή ξυλοκόπος, όπως λέγαμε παλιά, κατατάσσεται στα παραδοσιακά επαγγέλματα, που όχι μόνο άντεξαν στο χρόνο αλλά είναι και πιο περιζήτητα από ποτέ.
Η οικονομική κρίση και η επιστροφή του κόσμου στην ξυλόσομπα, ως μέσο θέρμανσης, αύξησε σαφώς τις ανάγκες της ξυλείας, αξίζει ωστόσο να αναφέρουμε πως οι δασικές εκτάσεις συνεχώς μειώνονται και η εκμετάλλευση όσων υπάρχουν στην Ελλάδα δεν είναι αρκετά αποδοτική.
Παρότι η τεχνολογία έχει προχωρήσει, κάποιες εργασίες εκτελούνται ακόμη με παραδοσιακά μέσα.
Τα άλογα, τα μουλάρια και τα γαϊδούρια παραμένουν οι αναντικατάστατοι βοηθοί και φίλοι των υλοτόμων, που υπομονετικά περιμένουν να φορτωθούν τα καυσόξυλα και να τα μεταφέρουν από το δάσος μέχρι τους δασικούς δρόμους. Μία εικόνα «κρυμμένη» στις αναμνήσεις πολλών ανθρώπων, κυρίως της υπαίθρου, όταν έβλεπαν τους ξυλοκόπους να κατηφορίζουν από το δάσος με τα ζώα τους φορτωμένα με τα ξύλα της χρονιάς.
Η σχέση υλοτόμου και ζώου είναι στενή, είναι σχέση αγάπης και φροντίδας, όπως παραδέχονται και οι ίδιοι, καθώς τα μουλάρια, τα γαϊδουράκια και τα άλογά τους, είναι οι μόνοι πιστοί τους σύμμαχοι σ’ αυτήν τους την προσπάθεια.
Το επάγγελμα του υλοτόμου εκτός από ιδιαίτερα δύσκολο και επίπονο είναι και αρκετά επικίνδυνο. Οι κύριες εργασίες είναι η κοπή των δέντρων, η μετατόπιση και μεταφορά τους από το σημείο κοπής στο δρόμο, για τη μεταφορά τους προς το χώρο επεξεργασίας, καθώς επίσης η μεταφορά των κορμών στους χώρους επεξεργασίας με τη βοήθεια αγροτικών μηχανημάτων και φορτηγών και η διαλογή των κομματιών των ξύλων.
Μία εργασία βαριά και χειρωνακτική, με τον υλοτόμο να χρειάζεται συχνά να διανύσει μεγάλες αποστάσεις και φυσικά όχι σε σταθερό τόπο αφού πρέπει να μετακινείται σε δάση. Εκτός των άλλων, είναι εκτεθειμένος σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, αρκετές φορές σε απομονωμένες περιοχές και με διαρκή απειλή την πτώση δέντρων ή κλαδιών.
Επίσης, ορισμένες φορές, το γλιστερό και λασπώδες έδαφος του δάσους, όχι μόνο μπορεί να μειώσει την αποδοτικότητα στην εργασία του, αλλά αποτελεί και έναν επιπρόσθετο κίνδυνο ατυχήματος, κατά τη διάρκεια λειτουργίας των γερανών και άλλων μηχανημάτων.
Παράλληλα, η συνεχής έκθεσή του στον υψηλό θόρυβο των μηχανημάτων που χρησιμοποιεί είναι δυνατό να επιβαρύνει τη λειτουργία της ακοής του. Για να κόψει τα δέντρα ο υλοτόμος χρησιμοποιεί αλυσοπρίονο ή τσεκούρι. Ακόμα, χειρίζεται γερανούς και άλλα μηχανικά μέσα, για να σηκώσει και να μεταφέρει τα κομμένα δέντρα σε σημείο που έχουν πρόσβαση αγροτικά μηχανήματα, ή φορτηγά.
Για το λόγο αυτό, για να ασκήσει κάποιος το επάγγελμα του υλοτόμου χρειάζεται μεταξύ άλλων φυσική αντοχή και μυϊκή δύναμη, αγάπη για τη φύση, υπομονετικότητα, ψυχραιμία, επιδεξιότητα καθώς επίσης υπολογιστική και μηχανική ικανότητα και καλή κρίση.
Πρέπει να τονίσουμε πως οι δασεργάτες είναι άνθρωποι που σέβονται το περιβάλλον και το δάσος και ο τρόπος που υλοτομούν συμβάλλει στην αναγέννησή του.
Δεν έχουν καμία σχέση με τους λαθροϋλοτόμους, οι οποίοι δρουν παράνομα και ανεξέλεγκτα, «πληγώνοντας» και καταστρέφοντας το δασικό πλούτο.
Ορισμένα δασαρχεία διοργανώνουν σεμινάρια Διαχείρισης και Εκμετάλλευσης Δασών, που περιλαμβάνουν και κατάρτιση στις υλοτομικές εργασίες, ενώ το υπουργείο Γεωργίας επιδοτεί σεμινάρια κατάρτισης δασεργατών.
