Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το νευρικό σύστημα, κάνοντάς μας πιο άδειους από ενέργεια; Μάθε να τους αναγνωρίζεις και βάλε τα όρια που θα σε προστατέψουν.
Όσο οι επιστήμονες και οι ερευνητές της κλασικής ιατρικής προσπαθούν να εντοπίσουν την ακριβή επίδραση που έχει η ψυχολογία στα σωματικά συμπτώματα, διάφοροι ειδικοί της Ψυχοσωματικής και της ευεξίας μιλούν για το νευρικό σύστημα και τη σημασία του στην υγεία μας.
Στο επίκεντρο του νευρικού συστήματος βρίσκεται ο εγκέφαλος σε συνεργασία με τον εγκεφαλονωτιαίο μυελό, που λειτουργούν μαζί σαν ένα διοικητικό κέντρο στο σώμα μας. Το υγιές νευρικό σύστημα συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας, λένε. Αλλά, εφόσον δεν μπορούν να μιλήσουν ακόμη με σαφείς επιστημονικές ενδείξεις, εμείς θα μιλήσουμε για ευεξία.
Διότι είναι εμπειρικά βεβαιωμένο ότι μερικές «κακές» συνήθειες επιβαρύνουν τη διάθεση και την ευεξία μας, μέσω των χημικών αντιδράσεων που συμβαίνουν με τη βοήθεια των νευροδιαβιβαστών στον οργανισμό μας. Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι συνήθειες που επηρεάζουν το νευρικό μας σύστημα; Γνωρίζοντάς τις και περιορίζοντάς τις, μπορούμε να ανακτήσουμε την ευεξία μας.
1. Κακή ισορροπία σακχάρου στο αίμα
Τα σκαμπανεβάσματα του σακχάρου στο αίμα, όταν διαμορφώνουν μια χρόνια κατάσταση, δεν επιβαρύνουν μόνο τον μεταβολισμό, αλλά και το νευρικό σύστημα. Ο εγκέφαλος στηρίζεται στη γλυκόζη ως καύσιμο. Η γλυκόζη είτε προέρχεται άμεσα από τα τρόφιμα και τα ποτά που περιέχουν υδατάνθρακες, είτε παράγεται στον οργανισμό από θρεπτικά συστατικά των υδατανθράκων.
Η διατήρηση των συγκεντρώσεων της γλυκόζης σε ένα βέλτιστο και σταθερό επίπεδο φαίνεται να είναι βοηθητική για τη διατήρηση της καλής γνωσιακής λειτουργίας, ειδικότερα για τις πιο απαιτητικές νοητικές διεργασίες. Η ισορροπημένη διατροφή, χωρίς υπερβολική ζάχαρη, και τα πλήρη γεύματα που περιέχουν όλες τις ομάδες των ωφέλιμων συστατικών (πρωτεΐνες, λίπη, υδατάνθρακες) είναι απαραίτητη, ώστε να μην επιβαρύνεται ο εγκέφαλος στη λειτουργία του και κατ’ επέκταση το νευρικό σύστημα.
2. Κακός ύπνος
Στον βαθύ ύπνο, ο εγκέφαλος ξεκουράζεται και ανανεώνεται και το νευρικό σύστημα ανακτά δυνάμεις. Ο ανεπαρκής ύπνος (λιγότερες από 6 ή 7 ώρες) και για παρατεταμένο διάστημα προκαλεί σύμφωνα με τους επιστήμονες διάφορα προβλήματα, όπως έλλειψη συγκέντρωσης, κακή λειτουργία της μνήμης, χειρότερη διάθεση και συναισθηματική κατάσταση κ.ά. Δεν είναι τυχαίο που πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο ύπνος θα έπρεπε να συνταγογραφείται.
3. Υπερβολική σκέψη
Οι πολλές σκέψεις είναι συνήθως σκέψεις ανησυχίας και η ανησυχία προκαλεί στρες, ενεργοποιώντας το νευρικό σύστημα με μια σειρά ορμονών και κάνοντάς το να πάρει θέση άμυνας. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές για να περιορίσεις την υπερβολική σκέψη, ενώ τελευταία δοκιμάζεται στο εξωτερικό και η Μεταγνωστική ψυχοθεραπεία η οποία έχει θεαματικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
4. Υπερβολικά πολλές υποχρεώσεις
Η σύγχρονη ζωή έχει απαιτητικούς ρυθμούς. Μας ζητάει να κάνουμε τα… πάντα. Μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά είναι μια πραγματικότητα που σίγουρα μας αγχώνει. Αυτή η νοοτροπία του να αντεπεξέλθουμε σε όλες αυτές τις υποχρεώσεις είναι ο λόγος για τον οποίον συναντάμε τόσο πολλούς κουρασμένους και συμβιβασμένους ανθρώπους. Η ποσότητα δεν θα σε κάνει περισσότερο άνθρωπο. Μάθε να λες «όχι».
5. Κακή ποιότητα αναπνοής
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους δεν αναπνέουμε σωστά, αλλά όποιοι και να είναι το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο. Όταν ασυναίσθητα κρατάμε την αναπνοή μας, εκείνη γίνεται ρηχή και το νευρικό σύστημα παίρνει το μήνυμα ότι κινδυνεύουμε. Μπαίνει τότε πάλι σε κατάσταση άμυνας και ενεργοποιείται υπερβολικά. Η σωστή αναπνοή ξεκουράζει το νευρικό σύστημα, που με τη σειρά του βελτιώνει τη διάθεση και τη φυσική μας κατάσταση.
6. Social Media
Έχει βρεθεί ότι ο μέσος άνθρωπος τσεκάρει τα Social Media 75 φορές την ημέρα και ξοδεύει περίπου 3 ώρες στο να σκρολάρει. Οι νευροεπιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι αυτή η συνήθεια τροποποιεί τον εγκέφαλο και έχει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία.
Λένε ότι κάνει τον εγκέφαλό μας να βρίσκεται σε μια κατάσταση υψηλών κυμάτων βήτα (τύπος εγκεφαλικών κυμάτων που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης και σχετίζονται με καταστάσεις πλήρους συνειδητότητας) για παρατεταμένες περιόδους, γεγονός που μακροπρόθεσμα φθείρει το νευρικό σύστημα.
7. Υπερβολική άσκηση
H άσκηση είναι κυριολεκτικά στρες για τον οργανισμό. Η καταπόνηση των μυών ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα να παράξει κορτιζόλη. Αν αυτό συμβαίνει πολλές φορές μέσα στην εβδομάδα ή φτάνει και σε επίπεδα εθισμού, το νευρικό σύστημα παραμένει σε κατάσταση στρες και παίρνει ξανά το μήνυμα του… συναγερμού.
8. Καταπιεσμένα συναισθήματα
Αν και η καταπίεση των συναισθημάτων δεν οδηγεί αποδεδειγμένα σε νόσο, αρκετές μελέτες τη συνδέουν –και ειδικότερα την καταπίεση του θυμού– με διάφορες ενοχλήσεις, όπως πόνοι στον αυχένα, πονοκέφαλοι, ναυτίες και γαστρεντερικά συμπτώματα. Μπορεί η βίωση των συναισθημάτων να είναι θεραπευτική; Ίσως. Σε κάθε περίπτωση, μην φοβάσαι να νιώθεις. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι το κλάμα κάνει καλό. Το ίδιο συμβαίνει και με το γέλιο. Γιατί όχι και με την έκφραση των υπόλοιπων συναισθημάτων;
9. Απουσία ορίων
Ίσως έχεις προσέξει ότι ορισμένοι άνθρωποι σε κάνουν και νιώθεις άβολα. Ή ακόμη και ορισμένες καταστάσεις. Μην αγνοείς το ένστικτό σου αναφορικά με τις τοξικές σχέσεις. Θέσε σαφή όρια σε όλα όσα νιώθεις ότι ρουφούν την ενέργειά σου. Διότι πίσω από αυτή την αίσθηση κρύβεται και πάλι ένα υπερδραστηριοποιημένο νευρικό σύστημα που εισπράττει ότι απειλείται.
