Πανάρχαια έθιμα με ιδιαίτερη συμβολική σημασία αναβιώνουν το Πάσχα στην Καστοριά.
Τη Μεγάλη Πέμπτη, από το πρωί οι νοικοκυρές ξεκινούν τις προετοιμασίες για τον εορτασμό της Ανάστασης. Οι γυναίκες ζυμώνουν τις κουλούρες της Λαμπρής με διάφορα μυρωδικά και τις στολίζουν με ξηρούς καρπούς, σουσάμι και στολίδια από ζυμάρι.
Απλώνουν στα παράθυρα ή στο μπαλκόνι τους, κόκκινες βελέντζες και κόκκινα μαντίλια που συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού.
Όσο το κόκκινο πανί είναι κρεμασμένο στο μπαλκόνι ή το παράθυρο, οι γυναίκες δεν πλένουν, ούτε απλώνουν ρούχα, γιατί το θεωρούν κακό σημάδι. Βάφουν κόκκινα αυγά και ψήνουν τσουρέκια. Τα κόκκινα αυγά έχουν ιδιαίτερη σημασία. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που ήταν ερμητικά κλειστός- όπως το περίβλημα του αυγού- αλλά έκρυβε μέσα του τη «ζωή» αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε.
Το κόκκινο έχει τις ρίζες του στην ιστορία που θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης του Ιησού και να λέει: «Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα αναστηθεί και ο Χριστός. Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα».
Αυτό το έθιμο καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη βυζαντινή Αυλή από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο και τη μητέρα του Αγία Ελένη, με επίσημη τελετή που γινόταν το πρωί της Κυριακής του Πάσχα. Οι καλεσμένοι τσούγκριζαν με τον αυτοκράτορα και τη βασιλομήτορα τα αυγά και στη συνέχεια ακολουθούσε γεύμα στο πασχαλινό τραπέζι.
Το πρώτο κόκκινο αυγό η νοικοκυρά το βάζει στο εικονοστάσι, το χρησιμοποιεί για να ξορκίσει το κακό και τη γλωσσοφαγιά. Αυτό το αυγό θα χαλάσει, θα μείνει κούφιο, αλλά δεν θα μυρίσει ποτέ… είναι το ευλογημένο.
φωτογραφία Βασίλη Παπάζογλου