Θαυματουργή ή επικίνδυνη; Η αλόη βέρα προστέθηκε στην Ομάδα 2Β του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με τη βενζίνη, τον ιό HIV ΙΙ, την… άσφαλτο και προσεχώς τη γλυκαντική ουσία ασπαρτάμη
Η αλόη βέρα, που χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς, κατατάσσεται στη λίστα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με τις ουσίες ως «πιθανά καρκινογόνες για τον άνθρωπο» μετά από έρευνα σε αρουραίους.
Η λίστα παρακολούθησης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (δείτε εδώ) συμπεριλαμβάνει στοιχεία, όπως η αλόη βέρα που θεωρούνται ότι είναι «πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο», γνωστά και ως Ομάδα 2Β. Πολλά από τα 94 στοιχεία της λίστας ίσως δεν προκαλούν ιδιαίτερη έκπληξη, όπως για παράδειγμα η βενζίνη και η άσφαλτος.
Φέτος τον Ιούλιο, ο ΠΟΥ αναμένεται να προσθέσει στη λίστα το τεχνητό γλυκαντικό ασπαρτάμη. Το προϊόν βρίσκεται υπό έλεγχο από την επιστημονική κοινότητα για δεκαετίες, αν και αυτή η εξέλιξη εξακολουθεί να θεωρείται ως μια τολμηρή κίνηση. Η ασπαρτάμη μπορεί να εντοπιστεί σε περίπου 6.000 προϊόντα διατροφής παγκοσμίως – και φορείς της βιομηχανίας έχουν επικρίνει τη νέα κατηγοριοποίηση ως παραπλανητική και μπερδεμένη. Στο παρελθόν, παρόμοιες κινήσεις έχουν οδηγήσει σε μηνύσεις.
Ο κατάλογος των πιθανών καρκινογόνων ουσιών που περιλαμβάνει ο ΠΟΥ συγκεντρώνεται από τον ερευνητικό του βραχίονα για τον καρκίνο, τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC). Συνδυάζοντας επιστημονικά στοιχεία από μελέτες σε ανθρώπους και ζώα με άλλα σχετικά δεδομένα, όπως πιθανούς μηχανισμούς καρκινογένεσης, τα στοιχεία που προκαλούν ανησυχία κατηγοριοποιούνται σε τέσσερις πιθανές ομάδες.
– Ομάδα 1: καρκινογόνο για τον άνθρωπο. Περιλαμβάνει αλκοόλ, ορισμένους τύπους HPV και ιονίζουσα ακτινοβολία.
– Ομάδα 2Α: πιθανώς καρκινογόνος για τον άνθρωπο. Περιλαμβάνει το κόκκινο κρέας, τη νυχτερινή εργασία και την εξωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση.
– Ομάδα 2Β: πιθανώς καρκινογόνος για τον άνθρωπο. Σύντομα θα συμπεριληφθεί η ασπαρτάμη δίπλα στην αλόη βέρα.
– Ομάδα 3: δεν μπορεί να ταξινομηθεί ως προς την καρκινογένειά του στον άνθρωπο (δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία καρκινογένεσης σε ανθρώπους ή ζώα). Περιλαμβάνει ορισμένα είδη αναισθητικών, εμφυτεύματα στήθους σιλικόνης και βαφές μαλλιών.
Για την Ομάδα 2Β, είναι απαραίτητο να υπάρχουν «περιορισμένα στοιχεία καρκινογένεσης στον άνθρωπο και επαρκή στοιχεία καρκινογένεσης σε πειραματόζωα», αν και υπάρχουν προειδοποιήσεις. Τα αντικείμενα θα μπορούσαν επίσης να εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία, ακόμη και αν δεν υπάρχουν άμεσες ενδείξεις για τις καρκινογόνες ιδιότητές τους στον άνθρωπο, εφόσον υπάρχουν επίσης ισχυρές ενδείξεις ότι ο μηχανισμός μέσω του οποίου το κάνει αυτό στα ζώα ισχύει και για τους ανθρώπους.
Γιατί είναι στη λίστα η αλόη βέρα
Για παράδειγμα, η αλόη βέρα προστέθηκε στην Ομάδα 2Β μετά από διετή μελέτη σε αρουραίους, όπως μεταδίδει το BBC. Η έρευνα διαπίστωσε ότι όσοι κατανάλωσαν πόσιμο νερό, όπου υπήρχε ένα εκχύλισμα των φύλλων της αλόης είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνους του παχέος εντέρου. Το σημαντικότερο είναι ότι άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένες χημικές ουσίες της αλόης μετατρέπονται σε εκείνες που μπορεί να βλάψουν το DNA – και επομένως πιθανώς να προκαλέσουν καρκίνο – στο σύστημα τόσο των αρουραίων όσο και των ανθρώπων. Έτσι, υπάρχουν ενδείξεις πιθανής καρκινογένεσης στα ζώα αλλά αποτελούν και έναν λόγο, που αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να συμβεί σε ανθρώπους.
Εκτός από τις φτέρες και τα κινεζικά λάχανα τουρσί, μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα είδη στην Ομάδα 2Β περιλαμβάνουν αντισυλληπτικά μόνο με προγεστερόνη, μαγνητικά πεδία ραδιοσυχνοτήτων – τα οποία εκπέμπονται από πολλές κοινές ηλεκτρονικές συσκευές, συμπεριλαμβανομένων των κινητών τηλεφώνων – και τη ναφθαλίνη – το κύριο συστατικό κατά του σκόρου.
Ο κατάλογος εμπλέκει επίσης μια σειρά άλλων φυτών, όπως το εκχύλισμα kava, που χρησιμοποιείται για αιώνες στα νησιά του Νότιου Ειρηνικού ως τελετουργικό ποτό με μεθυστικές ιδιότητες, καθώς και εκχύλισμα Ginkgo biloba και μία σκόνη ρίζας, που πωλείται ως φυτικό φάρμακο.
Σημειώνεται πως οι κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ δεν ποσοτικοποιούν τον κίνδυνο από οποιαδήποτε ουσία της Ομάδας 2Β, ούτε συνιστούν όρια για την έκθεση των ανθρώπων σε αυτές. Αντ’ αυτού, η κατηγορία δείχνει απλώς πόσο ισχυρές είναι οι ενδείξεις ότι έχουν κάποιες καρκινογόνες επιδράσεις.
