Κάνεις καθιστική εργασία; Το σώμα σου δεν περνά καθόλου ωραία και αυτό μάλλον το έχεις αντιληφθεί. Τι μπορείς να κάνεις;
H καθιστική ζωή μας σκοτώνει. Και μέρος της καθιστικής αυτής ζωής είναι πιθανότατα και η δουλειά, η οποία καταλαμβάνει μεγάλο μέρος της ημέρας μας.
Ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι ακόμα κι αν είσαι σωματικά δραστήριος όλη την εβδομάδα, η καθιστική ζωή για το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας εξακολουθεί να αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας.
Και αν κάθεσαι περισσότερες από οκτώ ώρες την ημέρα χωρίς να κινείσαι, οι μελέτες λένε ότι ο κίνδυνος να πεθάνεις είναι παρόμοιος με εκείνον των ανθρώπων που ήταν παχύσαρκοι ή καπνιστές.
Εκτός βέβαια από τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου, το να κάθεσαι για αρκετή ώρα μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση και σχετίζεται με υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα, επιπλέον λίπος στην κοιλιά και μη υγιή επίπεδα χοληστερόλης.
Πέντε ημέρες περίπου καθιστικής ζωής (παραπάνω από έξι ώρες καθισμένοι την ημέρα) είναι αρκετές για το σώμα μας έτσι ώστε να αρχίσει να αυξάνει τον αριθμό των τριγλυκεριδίων στο αίμα, την «κακή» χοληστερόλη και την αντίσταση στην ινσουλίνη. Δηλαδή ενώ παράγουμε ινσουλίνη, τα κύτταρά μας δεν την χρησιμοποιούν αποτελεσματικά και δεν την αφομοιώνουν. Η «αντίσταση» αυτή σε συνδυασμό με την κακή διατροφή και την έλλειψη άσκησης, μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη τύπου ΙΙ.
Μετά από δύο εβδομάδες καθιστικής ζωής, οι μύες ατροφούν και η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου μειώνεται δραματικά. Πρόκειται για έναν δείκτη ο οποίος ουσιαστικά είναι συνώνυμος με την αντοχή μας.
Αυτό που αξίζει να αναφέρουμε εδώ είναι πως οι παραπάνω αλλαγές στον οργανισμό μας γίνονται τόσο σε αυτούς που δεν έχουν ασκηθεί ποτέ τους, όσο και σε αυτούς οι οποίοι κάνουν κάποια μορφή άσκησης σε καθημερινή βάση. Μάλιστα, οι αλλαγές στους τελευταίους ιδιαίτερα όσον αφορά την μείωση της μυϊκής μάζας και κατ’ επέκταση του μεταβολισμού είναι ακόμα μεγαλύτερες. Ο οργανισμός μειώνει το ποσοστό του λίπους το οποίο χρησιμοποιεί σε κατάσταση ηρεμίας και αυξάνει το ποσοστό των υδατανθράκων. Δηλαδή ενώ κάποιος καταναλώνει την ποσότητα φαγητού που έχει συνηθίσει, αντί να κάψει το περίσσιο λίπος, καίει τον υδατάνθρακα. Αποτέλεσμα, το λίπος κατακάθεται και η λιπώδης μάζα αυξάνεται.
Τι μπορείς να κάνεις για να γλιτώσεις από τα παραπάνω; Η απάντηση είναι πολύ απλή: προσπάθησε με κάθε αφορμή και όσο το δυνατόν περισσότερο μπορείς να κινείσαι και να κάνεις μέτριας έντασης άσκηση – ιδανικά τρεις φορές την εβδομάδα. Δε χρειάζεται κάτι τρομερό, μια βόλτα στο πάρκο, ή μια βόλτα στη γειτονιά. Έστω και μερικά βήματα παραπάνω – ιδανικά 8-10.000 την ημέρα- αρκούν για να κάνουν τη διαφορά.
Πέρα από τα παραπάνω βέβαια, οι επιπτώσεις της καθιστικής ζωής στο μυοσκελετικό σύστημα είναι εξίσου σημαντικές.
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Όταν δεν κινείς το σώμα σου και δεν αλλάζεις στάσεις σε τακτική βάση, οι αρθρώσεις σου καταπονούνται και εμφανίζονται σύνδρομα υπέρχρησης. Ένα από αυτά που εμφανίζεται συχνά σε όσους δουλεύουν με ποντίκι και πληκτρολόγιό που δεν έχουν ρυθμιστεί σωστά, είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, στο οποίο ένα νεύρο του καρπού συμπιέζεται με αποτέλεσμα να εμφανίζεται έντονος πόνος στο χέρι.
Απευθύνσου σε κάποιον ειδικό για να σου προτείνει το ιδανικό ανατομικό πληκτρολόγιο ή ποντίκι ή κάποιο μαξιλαράκι καρπού και φρόντισε οι καρποί σου να είναι ίσιοι και τα χέρια και οι αγκώνες κοντά στο σώμα.
Πόνος στη μέση
Εάν κάθεσαι σε ένα γραφείο για πολύ ώρα – ειδικά σε ένα γραφείο που δεν είχε στηθεί σωστά – η μέση και η πλάτη σου είναι πολύ πιθανό κάποια στιγμή να σε πονέσουν. Μετά από δύο ή τρεις ώρες καθίσματος, οι μύες στο κάτω μέρος της πλάτης τείνουν να επιμηκύνονται και να τεντώνουν τους συνδέσμους και τους μύες της περιοχής. Η λεκάνη γέρνει προς τα πίσω, και αυτό το φαινόμενο καταλήγει να ασκεί πίεση σε όλους εκείνους τους μύες που βρίσκονται κατά μήκος των σπονδύλων και της σπονδυλικής στήλης.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε δυσλειτουργία, ριζοπάθεια, ή ακόμα και πόνους στα πόδια και ισχιαλγία. Ταυτόχρονα, μπορεί να προκληθούν ενοχλήσεις στην άνω πλάτη και τον αυχένα, προκαλώντας μια αλυσιδωτή αντίδραση: οι μύες της πλάτης γίνονται πολύ σφιγμένοι και άκαμπτοι, ο αυχένας πονάει και οι πονοκέφαλοι είναι συχνοί.
Ακόμα κι αν κάθεσαι σε ένα εργονομικά τέλειο περιβάλλον, θα έχεις πρόβλημα αν το μόνο που κάνεις όλη μέρα είναι να κάθεσαι στη δουλειά και ύστερα να γυρίζεις σπίτι και να κάθεσαι σε μια τηλεόραση πριν ξαπλώσεις για ύπνο.
Ιδανικά λοιπόν, κάνε ένα διάλειμμα από το να κάθεσαι ή να στέκεσαι κάθε 30 λεπτά. Αν είσαι όρθιος, κάνε μια βόλτα. Αν κάθεσαι, σήκω, τεντώσου και κάντε μια βόλτα μέχρι την τουαλέτα ή τον ψύκτη.
