Όλα όσα πρέπει να προσέξουμε για να μην επιβαρύνεται η πολύτιμη άρθρωση του γόνατος, αλλα και οι απαραίτητες κινήσεις που ανακουφίζουν όταν το γόνατο πονάει από τον φυσικοθεραπευτή κ. Χαράλαμπο Ζαχαριάδη
Γράφει ο Χαράλαμπος Ζαχαριάδης φυσικοθεραπευτής
Η άρθρωση του γόνατος είναι μια ταλαιπωρημένη περιοχή του σώματος. Οι απαιτήσεις μας από αυτήν όμως παραμένουν υψηλές.
Δραστηριότητες όπως η ορθοστασία, η πολύωρη καθιστική θέση με το γόνατο λυγισμένο, τα πολλά λυγίσματα σε συνδυασμό με βάρη καταπονούν την άρθρωση.
Οι βλάβες στην άρθρωση συναντιόνται σε πολλές ηλικίες. Κατά την εφηβεία και την πρώτη ενήλικη ζωή το γόνατο καταπονείται στο έπακρο. Τα βάρη, τα δυναμικά αθλήματα και τα αθλήματα επαφής (ποδόσφαιρο, μπάσκετ), καθώς και η υπερβολική ή η λανθασμένη προπόνηση οδηγούν σε τραυματισμούς, οι οποίοι τις περισσότερες φορές μένουν αθεράπευτοι.
Κατά την ενήλικη και τη μέση ηλικία, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία, οι παλαιές κακώσεις (π.χ. μη χειρουργημένος κομμένος χιαστός) και τα ατυχήματα εμφανίζουν πλέον την αρχόμενη ή και ενίοτε προχωρημένη οστεοαρθρίτιδα. Η οστεοαρθρίτιδα είναι μία τοπική (αφορά μόνο μια άρθρωση κάθε φορά) φθορά των εσωτερικών δομών του γόνατος.
Ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή
Ποιος είναι ο ρόλος του φυσικοθεραπευτή σε ότι αφορά στην πρόληψη ή στην αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης;
Ξεκινώντας από τα αυτονόητα, η άσκηση πρέπει να καθοδηγείται με γνώση για την κάθε ηλικία και τη δυναμική του ατόμου, ενώ στην εργασία απαιτείται να υπάρχει εργονομία. Σε κάθε περίπτωση, ο ορθοπαιδικός ή ο παιδορθοπαιδικός είναι αυτός που θα απευθυνθεί αρχικά το άτομο σε περίπτωση ενοχλήσεων.
Η διάγνωση είναι η αρχή της αντιμετώπισης. Σε αυτήν περιλαμβάνονται διαγνωστικές εξετάσεις ακτινογραφίες, μαγνητική τομογραφία και ενδεχομένως κάποιες αιματολογικές για τον αποκλεισμό της ρευματοπάθειας.
Φαρμακευτικά η παρακεταμόλη είναι ένα φάρμακο ασφαλές, σε πιο επίμονες καταστάσεις η φαρμακευτική θεραπεία κλιμακώνεται με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και τέλος με κορτιζόνη.
Τι κάνουμε όταν πονάει το γόνατο, μέχρι να πάμε στο γιατρό
Προσπαθούμε να έχουμε το πόδι τεντωμένο, να αποφεύγουμε το πολύωρο κάθισμα και τα σκαλοπάτια ή τη μεγάλης διάρκειας οδήγηση. Εφαρμόζουμε πάγο για 10΄ δυο με τρείς φορές την ημέρα. Παίρνουμε παρακεταμόλη.
Τρεις ασκήσεις που ανακουφίζουν
1. Από καθιστή θέση κατά προτίμηση σε ένα καναπέ ή στρωματάκι γυμναστικής, τεντώνω το πονεμένο πόδι και σφίγγω το μηρό, σαν να θέλω να τεντώσω το γόνατο όσο πιο πολύ μπορώ. Χρησιμοποιώ ένα μαλακό μαξιλαράκι ή μια πετσέτα κάτω από το γόνατο – είναι μια ελαφριά αντίσταση. Κάνουμε 3 σετ των 10 επαναλήψεων.
2. Στη συνέχεια, καθώς έχω τεντωμένο το γόνατο προσπαθώ να φέρω τα δάκτυλα του ποδιού προς το πρόσωπο έτσι ώστε να νιώσω την γάμπα μου να τεντώνει. Κάνουμε 3 σετ των 10 επαναλήψεων.
3. Κατόπιν προσπαθώ να σηκώσω το τεντωμένο γόνατο σε ύψος 30-40 μοιρών. Κάνουμε 3 σετ των 10 επαναλήψεων.
Μετά το πέρας των ασκήσεων εφαρμόζουμε πάγο στην πάσχουσα περιοχή για 10 λεπτά.