Κωνσταντινούπολη, Βασιλεύουσα ή Πόλη όπως και αν την αποκαλέσουμε, αποτελεί πόλο έλξης εκατομμυρίων τουριστών απ’ όλο τον πλανήτη. Μεταξύ αυτών κι εμείς, μία ομάδα 50 ατόμων φίλοι και μέλη του Συλλόγου Γονέων παιδιών και ενηλίκων με νεοπλασματική ασθένεια και φίλων αυτών “Μαζί σου” που αποδέχτηκαν το κάλεσμα του συλλόγου για την τετραήμερη αυτή εκδρομή, με αφορμή την πρόσκληση της σοπράνο κυρίας ΣΟΝΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ προς το Σύλλογο, ώστε να παραστεί στους εορτασμούς του Οικουμενικού Πατριαρχείου για την Κυριακή της Ορθοδοξίας . Το οδοιπορικό μας ξεκινά με το ολονύκτιο ταξίδι μας. Διασχίζουμε ολόκληρο το τμήμα της Βόρειας Ελλάδας, σε γνώριμες οδούς για όλους μας, φτάνοντας σχεδόν ξημερώματα στα σύνορα όπου με πρωτόγνωρες συνοπτικές διαδικασίες τ αφήνουμε πίσω μας εντός 30 λεπτών. Με πολύ κουβέντα, καλή διάθεση και πλούσια εδέσματα από τις κυρίες του Συλλόγου η ώρα περνά ευχάριστα.
Ο ήλιος έχει ανέβει ήδη ψηλά καθώς φτάνουμε στην Κωνσταντινούπολη, την πόλη των δύο Ηπείρων, Ευρώπης και Ασίας. Απλωμένη νωχελικά και στις δύο πλευρές του Βοσπόρου, στον ορίζοντα της ξεχωρίζουν όλες οι αντιθέσεις : γυάλινοι ουρανοξύστες και μιναρέδες, χαοτική κίνηση και πέτρινα καλντερίμια , ιστορικό παρελθόν και σύγχρονο παρόν. Αυτή η αντίθεση Δύσης και Ανατολής είναι που τη μεταμορφώνει σε κάθε σημείο από χαώδη και αποπνικτική σε μαγική και παραμυθένια.
Η ξενάγηση της ημέρας ξεκινά στο Μπαλουκλή όπου βρίσκεται και η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, της οποίας το νερό θεωρείται θαυματουργό. Έθιμο ήταν ο αυτοκράτορας να γνωρίζει τη μέλλουσα βασίλισσα στο χώρο αυτό. Εκεί βρίσκονται και οι τάφοι των Πατριαρχών. Συνεχίζουμε την περιήγηση μας με την καταπληκτική μονή Βλαχερνών όπου για πρώτη φορά εψάλη ο Ακάθιστος Ύμνος το 626 μ.Χ.. Μέσα στο ναό συναντά κανείς και την πινακίδα « ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ» , που διαβάζεται και από το τέλος προς την αρχή. Με την παρότρυνση του ξεναγού μας ψέλνουμε όλοι μαζί τον Ακάθιστο Ύμνο. Η ατμόσφαιρα κατανυκτική. Η ξενάγησή μας συνεχίζεται στο εμβληματικό ανάκτορο Ντολμά Μπαχτσέ .Χτισμένο στα μέσα του 19ου αιώνα στην ευρωπαϊκή πλευρά του Βοσπόρου , καλύπτει μία έκταση πάνω από 100.000 τετραγωνικά μέτρα. Πανάκριβα υλικά όπως χρυσός, μάρμαρο , κρύσταλλα αλλά και σπάνια ξύλα καθώς και έργα τέχνης, χαλιά, έπιπλα και υφάσματα προερχόμενα όλα από την εποχή εκείνη συνθέτουν τον παραμυθένιο διάκοσμο του παλατιού. Η μικρή ανάπαυλα στις ακτές του Βοσπόρου μας γαληνεύει. Το βράδυ μας βρίσκει στο επίκεντρο της μοντέρνας πόλης στην πλατεία Ταξίμ ή πλατεία Ανεξαρτησίας, συγκοινωνιακό κόμβο και στην μεγάλη οδό του Πέραν με πολυάριθμα μπαράκια, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία . Επιλέγουμε ένα από τα πολυάρυθμα παραδοσιακά εστιατόρια και το ζαχαροπλαστείο του «Ιντζή» με το καλύτερο προφιτερόλ της πόλης. Όλη η περιοχή σφύζει από ζωή. Μικροί – μεγάλοι, νέοι – ηλικιωμένοι, ντόπιοι και ξένοι συνθέτουν ένα πολύχρωμο και πολύβουο συρφετό που όμοιο ειλικρινά δεν «ξαναμαντάμωσα» όπως θα’ λεγε και η γιαγιά μου η καλή. Αναπολώντας το πλούσιο καλειδοσκόπιο των ασυνάρτητων μα γοητευτικών εικόνων της ημέρας ,παραδιδόμαστε στα χέρια του Μορφέα.
Ξημέρωμα κι ένα ελαφρύ αεράκι μας οδηγεί στο σύμβολο του χριστιανισμού την πασίγνωστη, θρυλική και ιστορική εκκλησία της Αγίας Σοφίας που έχει ξεχωριστή σημασία για εμάς τους ορθόδοξους. Ο θόλος της εκκλησίας εντυπωσιακός. Δικαίως μιλάνε για έναν θόλο που κρέμεται από τον ουρανό. Η μελαγχολία σε μαχαιρώνει σε κάθε βήμα. Η ιστορία ξεδιπλώνεται σε όλο της το μεγαλείο. Τα λόγια περιττά. . Σε απόσταση αναπνοής από την Αγία Σοφία το θρυλικό παλάτι του Τοπ Καπί . Το παλάτι φιλοξενεί πολλές σημαντικές συλλογές, αρχιτεκτονικά θαύματα και περίπου 300,000 αρχειακά έγγραφα, καθιστώντας το έναν ανεκτίμητο προορισμό για τους λάτρεις της ιστορίας. Κάποτε στέγαζε τους πανίσχυρους Οθωμανούς Σουλτάνους. Εξερευνήσαμε τη συναρπαστική ιστορία, την περίπλοκη αρχιτεκτονική και τους ανεκτίμητους θησαυρούς και ζήσαμε μέσα από την ξενάγηση το μεγαλείο του παρελθόντος βυθιζόμενοι στις μαγευτικές ιστορίες που υφαίνονται μέσα στους τοίχους αυτού του υπέροχου παλατιού. Η ξενάγησή μας ολοκληρώνεται στη Βασιλική Κιστέρνα ή Γιερέ Μπατάν Σαράϊ που είναι σίγουρα από τα πιο εντυπωσιακά μνημεία . Είναι η πιο μεγάλη υπόγεια δεξαμενή νερού στην Κωνσταντινούπολη. Κατασκεύασμα των βυζαντινών, με κίονες δωρικού και κορινθιακού ρυθμού και τα περίφημα αναποδογυρισμένα κεφάλια της Μέδουσας. Μοναδική Ιστορία , μυσταγωγία και μαγεία σε ένα χώρο όπου κυριαρχεί το νερό και η μουσική που σε ταξιδεύει σε άλλες εποχές .Η Κινστέρνα είναι επίσης χώρος πραγματοποίησης συναυλιών , λόγω της περίφημης ακουστικής της!
Ολοκληρώνοντας τη ξενάγηση μας στον πρώτο λόφο, στον οποίο ιδρύθηκε η αρχαία πόλη του Βυζαντίου, ακολουθούμε τα βήματα του.. Μαρμαρωμένου Βασιλιά περιπλανώμενοι στην 200.000 τετραγωνικών μέτρων σκεπασμένη αγορά Καπαλί Τσαρσί μία από τις μεγαλύτερες του κόσμου. Λαβύρινθος τα 4.000 μικρομάγαζα με τους πωλητές να διαφημίζουν την πραμάτεια τους με τον χαρακτηριστικό διεθνή όρο «original maimou”. Και μόνο η εμπειρία της συναλλαγής αξίζει . Κλείνουμε τη βραδιά μας με φρέσκο ψάρι και παραδοσιακή μουσική στο Kumkapi, (Πύλη της Άμμου) ή Κοντοσκάλι στα Ελληνικά , συνοικία της Πόλης που υπήρχε ακόμη και πριν την άλωση, όπου κατοικούσαν Ρωμιοί και Αρμένιοι. Το όνομά της το πήρε από την μικρή σκάλα (αποβάθρα ) που ήταν στην παραλία του.
Λησμονώντας τα άγχη και έχοντας ξεπεράσει τους ορίζοντες της καθημερινότητας ξεκινάμε τη τρίτη ημέρα της ξενάγησής μας παίρνοντας το καραβάκι από το Anadolu Kavagi για την κρουαζιέρα στο Βόσπορο, το κανάλι που ενώνει τη θάλασσα του Μαρμαρά με την Μαύρη θάλασσα. Αν και η μέρα μόλις ξεκινά, το ζεστό τσάι στο φλιτζάνι σε σχήμα τουλίπας μας επιτρέπει να απολαύσουμε τη διαδρομή., συντροφιά μας τα γλαροπούλια να λικνίζονται σε νωχελικούς ρυθμούς . Παλάτι Ντολμά Μπαχτσέ, ξενοδοχείο Τσιραγάν Palace, Μπεσίκτας το τζαμί του Ορτάκιου, ο Πύργος του Λεάνδρου, γέφυρα του Βοσπόρου, δεκάδες εστιατόρια και καφέ, πάρκα, βίλες και επαύλεις αποτελούν αξιοθέατα αυτής της ανεπανάληπτης διαδρομής, η οποία διήρκεσε μιάμιση ώρα.
Κυριακή της Ορθοδοξίας και τα βήματα μας οδηγούν για προσκύνημα στο Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριαρχείο στο Φανάρι ,όπου μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα τελείται η Θεία Λειτουργία στην οποία προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης με τους συλλειτουργούντες Αρχιερείς, τέλεσαν το καθιερωμένο Τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών όλων «των υπέρ της Ορθοδόξου ημών πίστεως αγωνισαμένων και τελειωθέντων εν αυτή». Ακολούθησε η λιτανευτική πομπή των Ιερών Εικόνων, στον αυλόγυρο του Πατριαρχείου, κατά την οποία ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας ευλόγησε από τον εξώστη του Πατριαρχικού Οίκου. Αμέσως μετά, στην Αίθουσα του Θρόνου, ο Οικουμενικός Πατριάρχης μας υποδέχθηκε όπου του παραδόθηκε επιστολή από το Μητροπολίτη μας. Το Φανάρι έδρα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ιδρύθηκε το 331 μ.Χ. με την μεταφορά της πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από την Ρώμη στην Νέα Ρώμη –Κωνσταντινούπολη όπου κατοικοεδρεύει ο 270ς στη σειρά Πατριάρχης Κ. Βαρθολομαίος. Η συγκίνηση διάχυτη σε όλους μας. Εγκαταλείπουμε το Φανάρι γαλήνιοι, κατευθυνόμενοι στην Αιγυπτιακή αγορά ή αλλιώς αγορά των μπαχαρικών, η οποία κατασκευάστηκε το 1660. Την ονομασία της την οφείλει στον τόπο προέλευσης των μπαχαρικών, την Αίγυπτο. Σίγουρα λιγότερο τουριστική αλλά πολύ εντυπωσιακή με τους πραματευτάδες που λατρεύουν κάθε λογής παζάρια πριν πουλήσουν την πολύτιμη πραμάτεια τους να δημιουργούν ένα συνονθύλευμα ανθρώπων που μπορεί να φαίνεται διαφορετικό αλλά στην πραγματικότητα έχει πολλά κοινά στοιχεία. Εντυπωσιακά χρώματα και αρώματα παντού. Υφάσματα, χαλιά και ναργιλέδες αλλά και όλων των ειδών τα μπαχαρικά και κάθε λογής λουκούμι συνθέτουν το σκηνικό. Γεύσεις μοναδικές, άνθρωποι ευγενικοί. Η Ανατολή σε όλο της το μεγαλείο μας κάνει να χαθούμε σε αλλοτινούς μικρόκοσμους.
Κύκνειο άσμα και ένας από τους βασικούς λόγος της πραγματοποίησης αυτού του ταξιδιού, η παρακολούθηση του κονσέρτου «Ύμνοι Αγγέλων σε Ρυθμούς Ανθρώπων» , παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και προσωπικοτήτων της ελληνικής κοινότητας της Πόλης στο πλαίσιο των εορτασμών για την Κυριακή της Ορθοδοξίας ,με τη διεθνούς φήμη σοπράνο Σόνια Θεοδωρίδου -άοκνη χορηγό και υποστηρικτή του Συλλόγου μας-η οποία με τη μοναδική, λυρική, εκφραστική φωνή της προκάλεσε έντονα συναισθήματα και σκόρπισε ρίγη συγκίνησης στο κοινό. Την συναυλία τίμησε με την παρουσία Του ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος, μετά το πέρας της συναυλίας, απευθύνοντας ευχές σε όλους μας για την εορτή της Ορθοδοξίας, έδωσε μηνύματα ειρήνης, αγάπης και αλληλεγγύης και έπλεξε το εγκώμιο στην κα Θεοδωρίδου και όλους τους συντελεστές αυτής για την αριστουργηματική εκτέλεση του ορατόριου.
Οι «Ύμνοι Αγγέλων σε Ρυθμούς Ανθρώπων», είναι ένα λαϊκό ορατόριο του σπουδαίου συνθέτη Σταύρου Κουγιουμτζή και ένα από τα κορυφαία έργα της σύγχρονης ελληνικής μουσικής. Χρησιμοποιώντας ως ποιητικό υλικό, ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας, ο Σταύρος Κουγιουμτζής συνέθεσε ένα λυρικό έργο, βασισμένο στη Βυζαντινή μουσική συνδυασμένη με δυτικότροπα και λαϊκά μουσικά όργανα. Συνδυάζοντας αρμονικά το παλιό με το καινούριο, ο συνθέτης δημιουργεί ένα έργο που συγκινεί όχι μόνο θρησκευτικά αλλά και μουσικά.
Η αντίστροφη μέτρηση της επιστροφής έχει αρχίσει. Με τον καιρό σύμμαχό μας φτάσαμε στο τέλος αυτού του μικρού ταξιδιού μας «αρρωστημένοι» κι εμείς από το «μικρόβιο της Πόλης». Λέγεται ότι η μόνη θεραπεία είναι να επιστρέψει κανείς!
Ως Σύλλογος οφείλουμε να ευχαριστήσουμε θερμά τους ανθρώπους που μας εμπιστεύθηκαν και συμμετείχαν στην εκδρομή μας. Στον καθένα ξεχωριστά και σ’ όλους μαζί ένα μεγάλο ευχαριστώ και ευελπιστούμε στην στήριξη όλων και στις επόμενες δράσεις και εξορμήσεις μας.
Ειρήνη Γεωργοσοπούλου-Μισκία
φωτογραφίες:
