Αποδεδειγμένα από επιστημονικές μελέτες, η Tέχνη δεν είναι μόνο μια μορφή ψυχαγωγίας, αλλά και ένα θεραπευτικό εργαλείο για την ψυχική υγεία.
Με τη νέα τροπολογία που ψηφίστηκε το απόγευμα της Τρίτης στη Βουλή, η Ελλάδα κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τη θεσμοθέτηση της «συνταγογράφησης της Tέχνης», επιτρέποντας στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, μουσεία και άλλες πολιτιστικές δράσεις.
Με βάση τη νέα ρύθμιση του υπουργείου Υγείας που εντάχθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Πολιτισμού, οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια θα μπορούν να λαμβάνουν παραπεμπτικό για δωρεάν συμμετοχή σε πολιτιστικές δράσεις.
Πιο συγκεκριμένα, η διαδικασία θα λειτουργεί ως εξής:
- Διάγνωση και παραπομπή: Οι δικαιούχοι θα πρέπει να έχουν διάγνωση ψυχικής ή νευρολογικής διαταραχής από γιατρό του ΕΟΠΥΥ ή ψυχολόγο, ο οποίος θα μπορεί να συνταγογραφεί πολιτιστικές δραστηριότητες ως μέρος της θεραπευτικής αγωγής.
- Εκδοση παραπεμπτικού: Το παραπεμπτικό θα περιλαμβάνει τον τύπο της δραστηριότητας που συνιστάται, π.χ. επίσκεψη σε μουσείο, συμμετοχή σε θεατρική παράσταση ή μουσικοθεραπευτική συνεδρία.
- Συνεργαζόμενοι πολιτιστικοί φορείς: Τα ιδρύματα Τέχνης και πολιτισμού που συμμετέχουν στο πρόγραμμα θα προσφέρουν δωρεάν ειδικές θέσεις στους δικαιούχους, με χρηματοδότηση από τον ΕΟΠΥΥ.
- Αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας: Οι θεράποντες ιατροί θα παρακολουθούν την εξέλιξη των ασθενών και θα αξιολογούν την αποτελεσματικότητα της πολιτιστικής συνταγογράφησης.
Τι δείχνουν οι μελέτες
Η συμβολή της στην ψυχική υγεία
Πολυάριθμες μελέτες έχουν αποδείξει ότι η έκθεση και η συμμετοχή σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες μπορούν να μειώσουν το άγχος, να βελτιώσουν τη διάθεση και να ενισχύσουν τη συνολική ευεξία.
Πίσω στη δεκαετία του 1940, ειδικοί επιστήμονες διαπίστωσαν για πρώτη φορά πως οι άνθρωποι με ψυχικές ασθένειες κατάφερναν να εκφράσουν πιο εύκολα τα συναισθήματά τους μέσω της Τέχνης. Αυτή ήταν και η αρχή, η οποία ενέπνευσε στη συνέχεια τη χρήση της καλλιτεχνικής θεραπείας (δραματοθεραπεία, μουσικοθεραπεία κ.λπ).
Οι πιο σύγχρονες μελέτες επιβεβαιώνουν τα παραπάνω συμπεράσματα και έχουν προχωρήσει κι ένα βήμα παρακάτω, αποκαλύπτοντας τον μηχανισμό. Σύμφωνα με τη Mayo Clinic, η καλλιτεχνική έκφραση αυξάνει τη σεροτονίνη, βελτιώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο και προάγει νέους τρόπους σκέψης.
Η Αμερικανική Ενωση Καλλιτεχνικής Θεραπείας, από την άλλη, έχει καταλήξει μετά από επιστημονική έρευνα πως η θεραπεία μέσω της Τέχνης μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του άγχους, της κατάθλιψης και πολλών διαταραχών της διάθεσης.
Σήμερα, χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία και οι ΗΠΑ έχουν ήδη εντάξει τη συνταγογράφηση πολιτιστικών δραστηριοτήτων στο εθνικό σύστημα υγείας τους.
Να σημειωθεί, τέλος, πως το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά σε λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ενώ οι επιλέξιμες μορφές τέχνης και τα κριτήρια επιλογής των επαγγελματιών θα καθοριστούν με Κοινή Απόφαση των υπουργών Πολιτισμού και Υγείας.
