Τα φασόλια Πρεσπών, τόσο τα μεγαλόσπερμα πλακέ όσο και οι γίγαντες ελέφαντες, έχουν από το 2009 χαρακτηριστεί προϊόντα Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ), ενώ ήδη από το 1995 είχαν κατοχυρωθεί ως προϊόντα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Μεγάλες ποσότητες αυτών των πιστοποιημένων φασολιών διακινούνται στην αγορά από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φασολοπαραγωγών Εθνικού Δρυμού Πρεσπών «Πελεκάνος», στις πολύ σύγχρονες εγκαταστάσεις του οποίου γίνονται η διαλογή, η συσκευασία και η αποθήκευση της παραγωγής των αγροτών-μελών του Συνεταιρισμού. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο σπόρος που χρησιμοποιείται είναι γηγενής.
Η καλλιέργεια αυτών των δύο ποικιλιών φασολιών, όμως, δεν περιορίζεται μόνο στην περιοχή των Πρεσπών. Καλλιεργούνται στην ευρύτερη Δυτική Μακεδονία, με περισσότερο γνωστά αυτά της Καστοριάς. Μια άλλη ποικιλία που παράγεται στην Καστοριά, αλλά και στη λίμνη Βεγορίτιδα, στο Αμύνταιο, είναι τα φασόλια παπούδα. Πολύ μικρά σε μέγεθος, με οβάλ σχήμα και λευκό χρώμα, είναι νόστιμα, μαλακά, με βουτυρώδη υφή, λεπτόφλουδα και ευκολόβραστα.
Οι έγχρωμοι γίγαντες, με το ιδιαίτερο μοβ-μαύρο χρώμα τους, είναι μία νέα σχετικά ποικιλία, που όμως φαίνεται ότι εγκλιματίστηκε πολύ καλά στην περιοχή των Πρεσπών. Καθώς η ζήτησή τους αυξάνεται, επειδή θεωρούνται πιο θρεπτικοί, με αυξημένες αντιοξειδωτικές ιδιότητες –λόγω των φλαβονοειδών που περιέχουν–, η καλλιέργειά τους έχει εξαπλωθεί. Η γήινη γεύση τους είναι πιο γλυκιά από των υπόλοιπων φασολιών και θυμίζει κάστανο. Είναι ιδανικοί για σαλάτες, για μαγειρευτά με κρέας και για φασουλοκεφτέδες.
Εκτός από τον συνεταιρισμό, που αναφέρθηκε προηγουμένως, σήμερα στην περιοχή δραστηριοποιούνται πολλές εταιρείες που συλλέγουν, συσκευάζουν και διακινούν τα όσπρια της μακεδονικής γης. Πολύ γνωστή είναι η τρίτης γενιάς επιχείρηση Άροσις, που καλύπτει όλη την γκάμα οσπρίων και ρυζιών, τα οποία συγκεντρώνει από τους πολύ προσεκτικά επιλεγμένους ντόπιους παραγωγούς με τους οποίους συνεργάζεται. Η παρουσία της στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είναι πολύ σημαντική ενώ έχει λανσάρει και μια πολύ πετυχημένη σειρά βιολογικής καλλιέργειας, καθώς και έτοιμα γεύματα σε γυάλινη συσκευασία.
Άξια αναφοράς είναι και η Αμάλθεια στην Καστοριά που, εκτός από ζυμαρικά, μανιτάρια, μαρμελάδες, βότανα κ.ά., προτείνει και όλα τα είδη φασολιών (έγχρωμους γίγαντες, μπαμπούδα, κόκκινα, μαύρα, μπαρμπούνια), αλλά και το μοναδικό γλυκό κουταλιού με γίγαντες Καστοριάς.
Εκτός από την εθνική μας φασολάδα και τους γίγαντες στον φούρνο σε «ταβά», τα φασόλια σήμερα μαγειρεύονται με χίλιους δυο τρόπους. Αξίζει τον κόπο να επισκεφτείτε το site της εταιρείας Πρεσπιώτικη Γη (www.e-ospria.gr), μιας οικογενειακής επιχείρησης παραγωγής φασολιών.
ethnos.gr
