Γεννιέσαι, ζεις και εργάζεσαι στην Ελλάδα. Φτάνεις σε μια ηλικία που η ζωή σου σταθεροποιείται και επιθυμείς να κάνεις οικογένεια. Είσαι γυναίκα γύρω στα 30, εργαζόμενη, δραστήρια και έτοιμη να γυρίσεις τη σελίδα της ζωής σου. Συνήθως προηγείται ο γάμος ή η συγκατοίκηση κι έπειτα η εγκυμοσύνη. Ο ενθουσιασμός σου είναι τεράστιος, μέχρι που αρχίζεις να συνειδητοποιείς τι σημαίνει να είσαι μητέρα στη χώρα σου.
Ο σκοπός του άρθρου δεν είναι η γκρίνια. Δεν θα μιλήσουμε για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει μια μητέρα στην Ελλάδα – και ειδικά μία μητέρα διαζευγμένη! Αντίθετα, θα προσπαθήσουμε να εστιάσουμε σε μοντέλα κοινωνικής πρόνοιας για μητέρες που ζουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αφήνοντας τα συμπεράσματα σε εσάς.
Εάν, ωστόσο, κάναμε ένα σχόλιο για το ελληνικό κράτος πρόνοιας, θα ήταν ένα και καυστικό: είναι σχεδόν ανύπαρκτο! Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως το 2018 οι γεννήσεις στη χώρα μας ανήλθαν στις 87.074, δηλαδή 33.812 λιγότερες από τους θανάτους.
Να πούμε καταρχάς πως η Σουηδία, η Γερμανία, ο Καναδάς και η Αυστραλία, είναι οι χώρες με τα καλύτερα προνόμια για την μητέρα και τον πατέρα, ενώ τις χειρότερες επιδόσεις έχουν οι ΗΠΑ, όπου 1 στις 4 νέες μητέρες γυρνάει στη δουλειά σε 2 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Κάποια χαρακτηριστικά των πρώτων χωρών που μάλλον δεν απολαμβάνουμε στην Ελλάδα είναι τα εξής:
Είναι κοντά στα παιδιά χωρίς να ρισκάρουν τη δουλειά τους
Σημαντικό γι’ αυτές τις χώρες, όμως, δεν είναι μόνο η άδεια τοκετού και μητρότητας αλλά ολόκληρο το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που επιτρέπει στις μαμάδες να είναι με τα παιδιά τους χωρίς να ρισκάρουν τη δουλειά ή το μισθό τους.Το δικαίωμα στην εργασία δεν αντιτίθεται με αυτό της μητρότητας. Αντίθετα, μπορούν να συμβαδίσουν και οι γονείς να νιώθουν ασφάλεια και ισορροπία.
Οι γονείς βασίζονται στο κράτος και όχι στις γιαγιάδες
Μία μητέρα, παντρεμένη ή μη, αντιμετωπίζεται με απόλυτο σεβασμό και στήριξη από αυτά τα ευρωπαϊκά κράτη, χωρίς να νιώθει πως είναι παρατημένη ή πως πρέπει να βασίζεται σε γονείς και φίλους για να τα βγάλει πέρα. Είναι δίπλα της ακόμα κι αν βρεθεί άνεργη, βοηθώντας την να μεγαλώσει το παιδί της με αξιοπρέπεια και χωρίς να του λείπει τίποτα!
Έχουν άλλη ποιότητα ζωής
Δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε, επίσης, πως οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες με κοινωνική πρόνοια, είναι χώρες με υψηλή ποιότητα ζωής. Η καθαριότητα, οι ποδηλατόδρομοι ή τα πάρκα υποδηλώνουν από την πρώτη στιγμή που τις αντικρίζεις πως τα παιδιά θα μεγαλώσουν με διαφορετικές περιβαλλοντολογικές αρχές και σε μία χώρα περιποιημένη που σέβεται τον πολίτη της. Αναλυτικότερα:
Σουηδία
Η καλύτερη χώρα για να αποκτήσει κανείς παιδί θεωρείται η Σουηδία. Καταρχάς, η νέα μητέρα μπορεί να μείνει με το παιδί της σχεδόν έναν χρόνο (όπως και στην Ελλάδα πλέον), παίρνοντας για τις πρώτες 390 μέρες το 80% του μισθού της, και τον βασικό μισθό για τις υπόλοιπες. Επίσης, από τις 480 ημέρες οι 90 προσφέρονται αποκλειστικά στον πατέρα. Εάν, μάλιστα, η άδεια μοιραστεί μεταξύ μητέρας και πατέρα, το σουηδικό κράτος προσφέρει ένα χρηματικό «μπόνους φυλετικής ισότητας».
Η άδεια των 480 ημερών μπορεί να δοθεί στους γονείς οποιαδήποτε στιγμή μέχρι το παιδί να γίνει 8 ετών, ενώ εάν η οικογένεια έχει περισσότερα από ένα παιδιά, οι ημέρες άδειας αθροίζονται (εάν έχει δύο παιδιά, για παράδειγμα, η άδεια φτάνει τις 960 ημέρες). Εάν, λοιπόν, δείτε Σουηδούς γονείς να κάνουν διακοπές με τα παιδιά τους για πολλούς μήνες, μην αναρωτηθείτε αν δουλεύουν: δουλεύουν και απλά απολαμβάνουν την άδειά τους!
Σημαντικό, επίσης, είναι πως οι γονείς στη Σουηδία έχουν δικαίωμα να εργάζονται στο 75% του ωραρίου τους, μέχρι το παιδί τους να γίνει 8 ετών, ενώ όταν μια μητέρα επιστρέψει στη δουλειά και αποφασίσει πως χρειάζεται μερικές μέρες να μείνει σπίτι με το μωρό της, έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει χωρίς ο εργοδότης να φέρει αντιρρήσεις.
Σε ποιο πρακτικό επίπεδο, αξίζει να σημειωθεί πως ο πατέρας, εκτός από την γονική άδεια που δικαιούται, μπορεί να φύγει πιο νωρίς από τη δουλειά για να δει το παιδί του χωρίς να υπάρξει επίκριση ή επίπτωση στη δουλειά του. Εντυπωσιακό για τα δικά μας δεδομένα, επίσης, είναι το γεγονός πως όλες οι δημόσιες τουαλέτες, αντρικές και γυναικείες, διαθέτουν αλλαξιέρα για τα μωρά.
Τέλος, κάτι άλλο που μοιάζει ξένο για εμάς είναι πως η Σουηδία είναι γεμάτη με κρατικούς παιδότοπους που μπορούν να απασχολήσουν δημιουργικά τα παιδιά ώστε οι γονείς να μπορούν να κάνουν τα ψώνια τους ή να βρεθούν για λίγο με τους φίλους τους. Ο ρόλος της γιαγιά και του παππού δεν είναι επιβεβλημένος, αφού οι γονείς υποστηρίζονται συνολικά από το κράτος ώστε τα ωράριο και οι οικονομικές και κρατικές παροχές να αναλαμβάνουν τον ρόλο της «δημιουργικής φύλαξης» μέχρι η οικογένεια να επιστρέψει το μεσημέρι στο σπίτι.
Γερμανία
Στην Γερμανία υπάρχει μία εργασιακή ρήτρα για τις τελευταίες 6 εβδομάδες της εγκυμοσύνης και 8 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα, οι μητέρες μπορούν να αποφασίσουν αν θα επιστρέψουν στην δουλειά ή αν θα κάνουν αίτηση για άδεια μητρότητας. Οι γονείς (τόσο οι γυναίκες, όσο και οι άντρες) δικαιούνται έως και τρία χρόνια άδεια μητρότητας. Μετά από αυτό το χρονικό διάστημα μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία τους, στην ίδια ακριβώς θέση που είχαν. Και οι δύο γονείς μπορούν να πάρουν ταυτόχρονα άδεια, ή να χωρίσουν τα τρία αυτά χρόνια σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Αυστραλία
Στην Αυστραλία έχει κανείς δυο επιλογές. Υπάρχει η δυνατότητα της άδειας μετ’ αποδοχών που προέρχεται από τους εργοδότες και η δυνατότητα κάλυψης από την κυβέρνηση σε περίπτωση που ένας γονιός είναι άνεργος, ελεύθερος επαγγελματίας ή δεν εργάζεται αρκετό καιρό ώστε να καλυφθούν από τον εργοδότη τους (μίνιμουμ 12 μήνες). Όσον αφορά την κάλυψη από τον εργοδότη, δίνεται 12 μήνες άδεια άνευ αποδοχών για κάθε γονέα και το δικαίωμα να επιστρέψει κανείς στη δουλειά στην ίδια θέση. Οι κοινωνικές υπηρεσίες προσφέρουν γενικά 12 με 16 εβδομάδες άδεια με πληρωμή όλου του μισθού.
Εν κατακλείδι…
Εν κατακλείδι, υπάρχουν χώρες στην Ευρώπη που υποστηρίζουν στο 100% τους νέους ανθρώπους που θέλουν να κάνουν οικογένεια. Το ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι να αρχίσουμε να μεταναστεύουμε μαζικά (εξάλλου αγαπάμε πολύ τη χώρα μας για να ζήσουμε μακριά της), αλλά να αρχίσει η Ελλάδα να υποστηρίζει το θεσμό της οικογένειας. Διαφορετικά, η υπογεννητικότητα θα αυξηθεί κι άλλο και το πρόβλημα αυτό θα επηρεάσει όλες τις κοινωνικές και οικονομικές δομές της χώρας μας.
– mama365.gr
