Αυτές τις μέρες δυο αρχοντικά της Καστοριάς, του Βέργου και του Μπασάρα, κτήρια με μνήμες και διαδρομές στο χρόνο φιλοξενούν ποίηση και εικαστικές εκθέσεις νέων Καστοριανών δημιουργών.
Στου Μπασάρα εκθέτει η Ελένη Τσίρη τα χαρακτικά της, Καστοριανή εικαστικός. Στους πέτρινους τοίχους του απλώνονται οι ασπρόμαυρες και χαμηλόχρωμες συνθέσεις της, λιθογραφίες και οξυγραφίες που αποδίδουν τον κόσμο της τέχνης της από το 2000 ως το 2019. Χαρακτηριστικά τα σχέδια που με περιγράμματα αβέβαια αποδίδουν την αγωνιώδη αναζήτηση της ύπαρξης. Κι όπως αναφέρει το φυλλάδιο της έκθεσης «Οι εικόνες της…ίχνη και γραφές που επαναπροσδιορίζονται και επιδρούν συμβολικά ως τόποι πολύπλοκων σημασιών όπου τα νοήματα των εικόνων της εκδηλώνονται και κρύβονται ταυτόχρονα». Μια έκθεση με «καθαρές αισθητικές αξίες » της σύγχρονης τέχνης, πλούτος ανεκτίμητος για μια πόλη που συχνά προσφεύγει στο παρελθόν της για ανατροφοδότηση πολιτισμική.
Συγχρόνως, μια άλλη έκθεση στο αρχοντικό του Βέργου προτείνει στους πολίτες τη διαπεραστική της ματιά για τη σύγχρονη τέχνη: τη συνύπαρξη της ποιητικής συλλογής της Μαρίας Σέκιου «Το Σύνορο Βλέμμα» με εικαστικές προτάσεις από το Μάρκο Ντέμκα και τη δημιουργική ομάδα της Αθηνάς Κιορπελίδου και της Λίλης Αμανατίδου. Ο λόγος, η εικόνα (video, εικαστικά) και ο ήχος διαμορφώνουν στο υπόγειο του αρχοντικού έναν τολμηρό συνδυασμό πολυεπίπεδης πρόσληψης της ποίησης.
Οι λέξεις στην ποιητική συλλογή της Μαρίας πολύσημες, πυκνές σε νοήματα παίζουν με το βάρος τους. Με την εξαιρετική τους εικονοποιία πυροδοτούν τη σκέψη και διεγείρουν τις αισθήσεις έτσι ώστε η ευχέρεια που δίνει ο χώρος του αρχοντικού να κινείσαι ελεύθερα εντός και εκτός, στην αυλή, να συζητάς και να ξαναμπαίνεις στους χώρους φαίνεται ότι λειτουργεί και για τον επισκέπτη δημιουργικά και συμμετοχικά. Και το πιο σπουδαίο είναι ότι οι εικαστικές προσεγγίσεις που εκτίθενται παράλληλα με τα κείμενα δεν σου επιβάλλονται ως μοναδικές. Με αφετηρία το στίχο η σκέψη και η φαντασία σου ακηδεμόνευτη, αδέσμευτη ταξιδεύει. Με το πρώτο πρόσωπο ως ποιητική έκφραση της συλλογής ταυτίζεσαι και αναζητάς το δικό σου Σύνορο (η λέξη ως επίθετο) Βλέμμα. Ο χώρος σου υποβάλλει αισθήματα που διαπερνούν τους γυμνούς πέτρινους τοίχους του αρχοντικού κι απ’ την αυλή εκτείνονται ως τα ήρεμα νερά της λίμνης τα βράδια του Σεπτέμβρη. Και η πόλη οσμίζεται πως κάτι καινούργιο μέσα της γεννιέται…
Μαρία, Μάρκο, Αθηνά, Λίλη και Ελένη είστε για μας ο ήχος της αφύπνισής μας, είστε το τσίμπημα του οίστρου στο δέρμα μας. Σας ευχαριστούμε.
Σεπτέμβρης του 2019