Πέρα από τις συνήθεις ερωτήσεις, όπως «τι θα κερδίσω αν μάθω ένα χορό» ή «πώς θα με βοηθήσει ο χορός να παραμείνω σε καλή φυσική κατάσταση» ή «ποιος είναι ο χορός που καίει τις περισσότερες θερμίδες;», υπάρχουν και οι πιο βαθιές, υπαρξιακές ερωτήσεις, όπως «γιατί οι άνθρωποι χορεύουμε», «πώς ο χορός θα με κάνει να ξεπεράσω φόβους, πώς θα με κάνει να νιώσω καλύτερα;».
Έχοντας ήδη μιλήσει για τα αμέτρητα οφέλη του χορού στη σωματική μας κυρίως υγεία, εδώ θα εστιάσουμε στην επίδραση που έχει στη ψυχική και πνευματική μας υγεία και πώς ακριβώς τελικά λειτουργεί θεραπευτικά. Γι’ αυτό, άλλωστε, ο χορός είναι μέρος μια ολιστικής φιλοσοφίας ζωής, μιας ολιστικής προσέγγισης του ευ ζην· λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα και χρησιμοποιεί όλη τη δυναμική της ανθρώπινης υπόστασής μας.
Γιατί, λοιπόν, οι άνθρωποι χορεύουμε; Ένα πρώτο βήμα για να πλησιάσουμε στην απάντηση είναι να σκεφτούμε τι είναι ο χορός. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι συνιστά ένα φαινόμενο, της οποίας η ρίζα βρίσκεται στην κίνηση του σώματός μας. Και οι άνθρωποι είμαστε κίνηση. Είναι η κίνηση που μας κάνει να μπορούμε να σκεφτόμαστε, να νιώθουμε και να πράττουμε. Και είναι η δυνατότητα της κίνησης που ανοίγει δρόμους για ανάπτυξη νέων μοτίβων.
Η έμφυτη ανάγκη μας να κινούμαστε και να χορεύουμε είναι τόσο έντονη, που το σώμα μας μπαίνει σε ρυθμό χορού, χωρίς απαραίτητα την ύπαρξη μουσικής. Μπορεί να περπατάμε στην παραλία και ο ρυθμός που το κύμα σκάει να μας κάνει να θέλουμε να χορέψουμε. Μπορεί να περπατάμε στο δρόμο και η θύμηση ενός τραγουδιού και μόνο με την παρέα μας, να μας κάνει να χορέψουμε. Είναι μια παρόρμηση που απελευθερώνει και παράλληλα συντονίζει. Ως εκ τούτου, ξεφεύγει από μια αυστηρή επιχειρηματολογία για τα οφέλη στο σώμα και στην υγεία μας.
Αν δεν ωφελεί, όμως, μόνο τη σωματική μας υγεία, ποιοι είναι οι λόγοι που θα μας πείσουν να τον συμπεριλάβουμε στην καθημερινότητά μας. στα χόμπι μας;
1. Εξερευνούμε τον κόσμο των συναισθημάτων μας
Ο χορός είναι κάτι παραπάνω από κινήσεις και ρυθμό. Είναι έκφραση. Και ο κάθε χορός εκφράζει με τον δικό του τρόπο τα συναισθήματά μας. Ο χορός δεν κρίνει. Αν νιώθουμε θυμό, μας αφήνει να τον βιώσουμε, να τον εξωτερικεύσουμε. Αν νιώθουμε πόνο, θα μας δώσει το χώρο να τον ξεδιπλώσουμε με μη λεκτικές μορφές επικοινωνίας. Το ίδιο, βεβαίως, ισχύει και για τη χαρά, τον ενθουσιασμό, τον έρωτα. Μέσα από τον κόσμο που μας ανοίγει, μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε τα ίδια μας τα συναισθήματα.
2. Χορεύουμε στην πορεία για την αυτοανακάλυψη και αυτοβελτίωσή μας
Ο χορός μπορεί να αποτελεί τις περισσότερες φορές μια ομαδική προσπάθεια, αλλά την ίδια στιγμή, η προσωπική εξερεύνηση είναι ύψιστης σημασίας, καθώς όλοι εξελισσόμαστε σε διαφορετικό ρυθμό. Οι χορευτές, ερασιτέχνες και επαγγελματίες, ξεδιπλώνουν την προσωπικότητά τους μέσα από την ανάπτυξη συγκέντρωσης, αποφασιστικότητας, επιμονής, αυτοπειθαρχίας, προγραμματισμού, επιθυμίας για επίτευξη, αυτοπεποίθησης και ανάπτυξη αυτοεκτίμησης. Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα ταξίδι, στο οποίο ανακαλύπτουμε τα προσωπικά μας όρια, τα αναθεωρούμε και αυτοβελτιωνόμαστε.
3. Απελευθερώνουμε τις εντάσεις της ημέρας.
Κάθε φορά που γυμναζόμαστε, χημικές ουσίες που ονομάζονται ενδορφίνες, απελευθερώνονται στην κυκλοφορία μας και μας προκαλούν θετικά συναισθήματα. Φυσικά, το ίδιο συμβαίνει και με το χορό. Χορεύοντας κατά τη διάρκεια ή μετά από μια κακή ή στρεσογόνα μέρα, μας αποσπά από τα προβλήματά μας, τα οποία δεν μας φαίνονται πια και τόσο σοβαρά. Επίσης, σχεδόν πάντα, όταν χορεύουμε, χανόμαστε στο ρυθμό και στη μουσική και δεν ανησυχούμε καθόλου για το πώς φαινόμαστε στους άλλους. Μάλιστα, σύμφωνα με την επιστήμη, η μουσική φαίνεται να ενεργοποιεί στον εγκέφαλό μας δομές που είναι υπεύθυνες για την απόλαυση και την ανταμοιβή, όπως τον κογχομετωπιαίο φλοιό.
4. Αναπτυσσόμαστε δημιουργικά και καλλιτεχνικά.
Χορός σημαίνει ελευθερία δημιουργικότητας. Και όλα ξεκινούν και πάλι από την αναγνώριση και τη βίωση των συναισθημάτων μας. Εκφράζουμε κομμάτια του εαυτού μας που δεν πρέπει να καταπιέζονται και που αν καταπιέζονται, μόνο στασιμότητα μπορούν να δημιουργήσουν. Τα μαθήματα χορού, αλλά και ο απλός χορός οπουδήποτε αποτελεί διέξοδο έκφρασης για όλους. Η δημιουργικότητα και η τέχνη είναι το ίδιο σημαντικά για τα παιδιά, όσο και η ακαδημαϊκή επίδοση. Είναι αυτή που στο μέλλον θα αποτελέσει τη βάση για καινοτομίες και ανακαλύψεις στους τομείς της ιατρικής, της τεχνολογίας, της τέχνης. Όταν χορεύουμε, πολύ συχνά αυτοσχεδιάζουμε, φτιάχνουμε τη δική μας χορογραφία και αυτό είναι σημάδι φαντασίας.
5. Αυξάνουμε την πνευματική μας οξυδέρκεια.
Μελέτες από πολλά πανεπιστήμια του κόσμου, αλλά και πιο συγκεκριμένα από το Πανεπιστήμιο του Stanford δείχνουν ότι ο συχνός χορός «τελικά μας κάνει εξυπνότερους». Αυτές οι μελέτες αποδεικνύουν ότι ο χορός αυξάνει τη γνωστική οξύνοια σε όλες τις ηλικίες και ένα απλό παράδειγμα είναι ότι μέσω μιας χορογραφίας, μαθαίνουμε να εντοπίζουμε τα αδύναμα σημεία μας και μέσω της αντίληψης, της μνήμης και της προσοχής επιχειρούμε να διορθώσουμε τις κινήσεις ή να συγχρονιστούμε περισσότερο με τη μουσική. Επιπλέον, σε πολλές έρευνες έχει παρατηρηθεί ότι ο χορός (μαζί και άλλα είδη σωματικών δραστηριοτήτων) ενισχύει την προστασία κατά της νόσου Alzheimer και άνοιας. Αυτά τα στοιχεία μαρτυρούν την βαθιά σύνδεση που επιτυγχάνεται ανάμεσα στο σώμα και το νου μέσω του χορού.
6. Χτίζουμε αυτοπεποίθηση.
Εδώ ο χορός έχει έναν μαγικό πραγματικά τρόπο να μας κάνει να γνωριστούμε καλύτερα με το σώμα μας, να το αποδεχτούμε έτσι όπως είναι, να το αγαπήσουμε και να το ελέγξουμε. Όταν δεν έχουμε καλές σχέσεις με τον πραγματικό μας εαυτό, είτε αυτό είναι ο χαρακτήρας, είτε η εξωτερική μας εικόνα, συνήθως νιώθουμε ντροπή, ανασφάλεια και «κρυβόμαστε» από τον κόσμο. Ο χορός, όμως, απαιτεί συντονισμό, επίγνωση, συγχρονισμό, μάθηση και σύνδεση ψυχής και σώματος. Μας εξαναγκάζει να είμαστε γενναίοι, να ρισκάρουμε με νέα πράγματα, να βγαίνουμε από τη ζώνη άνεσής μας.
Ο Patrick Swayne του γνωστού σε όλους μας Dirty Dancing συμπυκνώνει στη δήλωσή του την απάντηση στην ερώτηση του γιατί να χορεύουμε:
«Ανακάλυψα ότι ο χορός ήταν το κλειδί που κρατούσε την κατάθλιψη μακριά από τη ζωή μου. Όταν χορεύεις, όλα τα άσχημα ξεθωριάζουν, δεν φαίνονται πια τόσο άσχημα. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να φροντίσεις την υγεία σου, παρά μέσα από κάτι τόσο διασκεδαστικό και όμορφο, όπως ο χορός».
