Οι περισσότεροι από μας κάποια στιγμή στη ζωή μας έχουμε δοκιμάσει μια πολύ καυτερή πιπεριά. Η αίσθηση του καψίματος δεν ξεχνιέται εύκολα, μερικές είναι τόσο καυτερές, που μπορούν να σου προκαλέσουν ακόμη και τοπικό έγκαυμα. Σε πολλά σπίτια βλέπεις να υπάρχει μια γλάστρα με μικρές κόκκινες πιπεριές στο μπαλκόνι και ένα μικρό ματσάκι κρεμασμένες στην εξώπορτα. Οι νοικοκυρές τις κρεμούν εκεί για να τις ξεράνουν και να τις χρησιμοποιήσουν στη μαγειρική τους, αλλά και για να κρατούν μακριά τα έντομα.
Η καυτερή κόκκινη πιπεριά, γνωστή και ως πιπέρι καγιέν, δόθηκε αρχικά από τους ιθαγενείς της Καραϊβικής στον Χριστόφορο Κολόμβο κι έτσι έγινε γνωστή στον υπόλοιπο κόσμο. Από τότε η δημοτικότητά της συνεχώς αυξάνεται και έχει εξελιχθεί σε ένα πολύ σημαντικό μπαχαρικό παγκοσμίως. Το πιο σημαντικό συστατικό της καυτερής πιπεριάς είναι η καψαϊκίνη, που της δίνει την πικάντικη γεύση. Αν και η πικάντικη γεύση συνδέεται με την αίσθηση του καψίματος, η καψαϊκίνη διεγείρει ένα τμήμα του υποθαλάμου στον εγκέφαλο που μειώνει αποτελεσματικά τη θερμοκρασία του σώματος. Οι ιθαγενείς στα υποτροπικά και τροπικά κλίματα καταναλώνουν τακτικά κόκκινες καυτερές πιπεριές διότι τους βοηθούν να αντέξουν τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Η καψαϊκίνη παράγεται από το φυτό της πιπεριάς ως μια φυσική άμυνα ενάντια στα φυτοφάγα ζώα και τους μύκητες. Τα αποτελέσματα της καψαϊκίνης στο ανθρώπινο σώμα έχουν μελετηθεί για περισσότερο από έναν αιώνα. Η κόκκινη πιπεριά έχει αρκετά υψηλά επίπεδα βιταμινών C και Α και παρουσιάζει σημαντική αντιοξειδωτική δραστηριότητα.
Η καψαϊκίνη, όμως, έχει και σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Οι ιθαγενείς της Ταϊλάνδης, οι οποίοι καταναλώνουν καθημερινά αρκετή ποσότητα πιπεριού καγιέν, έχουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά καρδιαγγειακών παθήσεων από τους δυτικούς. Μια σημαντική δράση της ουσίας αυτής είναι η μείωση των επιπέδων του σακχάρου, καθώς και των τριγλυκεριδίων του αίματος. Στις δίαιτες απώλειας βάρους μπορεί να δράσει βοηθητικά, καθώς μειώνει την όρεξη και αυξάνει τη θερμογένεση που οφείλεται στις τροφές.
Η προστατευτική δράση της καψαϊκίνης δεν σταματά εδώ, αρκετή έρευνα έχει γίνει κατά τις τελευταίες δεκαετίες για την προστασία που μπορεί να προσφέρει έναντι αρκετών μορφών καρκίνου. Η καψαϊκίνη δείχνει να δρα προστατευτικά έναντι του καρκίνου του στομάχου, του παχέος εντέρου, του μαστού, του πνεύμονα, της λευχαιμίας και του ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Η καψαϊκίνη προστατεύει το ενδοθήλιο των αγγείων, διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος, καθώς και τη λειτουργία της καρδιάς.
Θετική επίδραση επίσης έχει στη λειτουργία του γαστρεντερικού στο επίπεδο του λεπτού εντέρου, καθώς αυξάνει την απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών των τροφών. Τις κόκκινες πιπεριές, όπως και όλα τα καυτερά, πρέπει να αποφεύγουν όσοι υποφέρουν από αιμορροΐδες, γιατί θα επιβαρύνουν την κατάστασή τους. Προσέξτε οι πιπεριές να μην έρθουν σε επαφή με τα μάτια σας και πλύντε καλά τα χέρια σας όταν τις ακουμπήσετε. Αν φάτε μια πολύ καυτερή πιπεριά και καείτε αναλόγως, μην τρέξετε να πιείτε νερό, δεν θα σταματήσει το κάψιμο, αντιθέτως θα το απλώσει σε όλη την επιφάνεια του στόματος και της γλώσσας. Πιείτε γάλα ή φάτε λίγο παγωτό και θα ανακουφιστείτε.
Οι λάτρεις των πικάντικων γεύσεων και της καυτερής κουζίνας έχουν πολλά να ωφεληθούν από τις καυτερές κόκκινες πιπεριές, αρκεί να έχουν μέτρο και να επιδείξουν προσοχή στην κατανάλωσή τους.