Πώς θα ξέρεις αν τα γυαλιά ηλίου σου εξασφαλίζουν προστασία από τον ήλιο; Υπάρχει σήμανση στο σκελετό ή στα συνοδευτικά χαρτιά;
Στα περισσότερα γυαλιά ηλίου αναγράφεται η γνωστή πιστοποίηση της ευρωπαϊκής ένωσης CE. Αυτό όμως από μόνο του δεν αρκεί, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη σήμανση δεν συμβαδίζει πάντα με την ποιότητα και την προστασία. Πέραν αυτού, στην αγορά δυστυχώς υπάρχουν πολλά γυαλιά ηλίου με πλαστή πιστοποίηση, αμφιβόλου ποιότητας.
Το ιδανικό για κάποιον καταναλωτή είναι να προμηθεύεται τα γυαλιά του μόνο από οπτικά καταστήματα, στελεχωμένα από επαγγελματίες-επιστήμονες οπτικούς, ώστε να είναι σίγουρος ότι αγοράζει γυαλιά που πληρούν όλες τις προδιαγραφές.
Ποια είναι μια καλή τιμή-αριθμός στην ηλιοπροστασία;
Το ηλιακό φως αποτελεί μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και είναι ορατό από τον ανθρώπινο οφθαλμό. Εκτείνεται σε ακτινοβολίες με μήκος κύματος από 400nm ως – περίπου – 700nm. Κάτω από το ορατό φάσμα βρίσκεται η υπεριώδης ακτινοβολία, με μήκη κύματος κάτω των 400 nm, η οποία είναι βλαβερή για το ανθρώπινο μάτι (και όχι μόνο). Επομένως, για να πούμε ότι ένας φακός προστατεύει από την υπεριώδη ακτινοβολία, πρέπει να την απορροφά.
Εξ’ ου και η σήμανση UV-400, η οποία μας δείχνει ότι τα γυαλιά που επιλέγουμε πρέπει να απορροφούν την βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία με μήκος κύματος 400 nm.
Το να αγοράζω γυαλιά ηλίου από κατάστημα οπτικών με εξασφαλίζει στην ποιότητα για προστασία από τον ήλιο ή είναι θέμα brand;
Για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, μόνο όταν αγοράζουμε γυαλιά ηλίου από κατάστημα οπτικών μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την ποιότητα και την προστασία των ματιών μας.
Δεν είναι θέμα brand, είναι θέμα πιστοποίησης, ασφάλειας, προστασίας και κάλυψης διαφόρων αναγκών που μπορεί να έχει κάποιος καταναλωτής. Μόνο ο επιστήμονας οπτικός μπορεί να μας ενημερώσει και να μας κατευθύνει κατάλληλα και να μας δώσει τα σωστά γυαλιά για τις ανάγκες μας.
Παράδειγμα αποτελούν τα πολωτικά γυαλιά ηλίου, που είναι ιδανικά για το κλίμα της Ελλάδας. Πρόκειται για φακούς με ειδικό φίλτρο που εξαλείφει αντανακλάσεις και θάμβος από τον ήλιο, ώστε να έχουμε πεντακάθαρη όραση παράλληλα με την προστασία.
Όταν στα γυαλιά οράσεως βάζουμε φακούς με προστασία από τον ήλιο είναι αρκετή αυτή η προστασία;
Από τη στιγμή που οι φακοί που θα τοποθετηθούν πληρούν τις προϋποθέσεις προστασίας (κατάλληλο υλικό που φιλτράρει την βλαβερή ακτινοβολία, χρώμα που παρέχει άνετη όραση στο ορατό φάσμα, διάφορες επιστρώσεις που βοηθούν στην πιο καθαρή όραση, διάφορες τεχνολογίες ενσωματωμένες στους φακούς), τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι τα μάτια μας προστατεύονται 100%.
Τι συμβαίνει στα μάτια μας αν δεν έχουν αρκετή προστασία οι φακοί;
Ένα μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας (UVA και UVB) φτάνει στο έδαφος, επομένως και στα μάτια μας. Σε περίπτωση που οι φακοί των γυαλιών μας δεν έχουν τη μέγιστη προστασία, τότε η βλαβερή αυτή ακτινοβολία διαπερνά όλα τα διαφανή διαθλαστικά μέσα του ματιού (κερατοειδής χιτώνας και κρυσταλοειδής φακός) και προσπίπτει πάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα, ο οποίος αποτελεί τον φωτοευαίσθητο νευρικό χιτώνα του ματιού.
Όπως και στο δέρμα μας, η δράση του ηλίου είναι συσσωρευτική και η μακροχρόνια έκθεση σε αυτόν χωρίς προστασία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ή/και ανεπανόρθωτες βλάβες όπως ηλιακό έγκαυμα κερατοειδούς, φλεγμονές του κερατοειδούς (κερατίτιδες, πτερύγιο κτλ), ηλιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, ηλιακή ωχροπάθεια κ.α.
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι ο ήλιος δρα βλαπτικά και στα επικουρικά όργανα του οφθαλμού (βλέφαρα) και μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ζημιά (π.χ. καρκίνος στο δέρμα γύρω από τα μάτια ή στα βλέφαρα), οπότε η προστασία των ματιών μας είναι επιτακτική.
Τα παιδιά χρειάζονται διαφορετική προστασία στα γυαλιά ηλίου; Τι να ελέγχουν οι γονείς;
Σε γενικές γραμμές, όλοι οι γονείς καταλαβαίνουν ότι το παιδικό δέρμα είναι επιρρεπές στα ηλιακά εγκαύματα και το προστατεύουν με αντηλιακό. Δυστυχώς όμως, λίγοι γονείς αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να προστατεύουν και τα μάτια των παιδιών τους από τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία και τις αντανακλάσεις. Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την έκθεση στη UV ακτινοβολία, απ’ ότι οι ενήλικες.
Μετά από έρευνες και μελέτες, έχει βρεθεί ότι ο καταρράκτης (καθώς και άλλα προβλήματα όρασης που σχετίζονται με την ηλικία) είναι συνάρτηση του χρόνου έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία, η οποία δρα αθροιστικά. Τα μάτια ενός παιδιού είναι πιο ευαίσθητα και ευπαθή στην υπεριώδη ακτινοβολία, δεδομένου ότι βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης. H κόρη τους είναι μεγαλύτερη και ο κρυσταλλοειδής φακός πιο διαφανής. Εκτιμάται ότι το 80% της συνολικής υπεριώδους ακτινοβολίας που δέχεται ένας άνθρωπος προσλαμβάνεται πριν την ηλικία των 18 ετών.
Ένα παιδί δέχεται την τριπλάσια ετήσια έκθεση σε ακτινοβολία UV από έναν ενήλικα, ενώ το μάτι ενός παιδιού ηλικίας κάτω των 10 ετών επιτρέπει την είσοδο 6πλάσιας υπεριώδους ακτινοβολίας από ότι το μάτι ενός ενήλικα. Επομένως, το να προστατεύουμε τα μάτια ενός παιδιού χρησιμοποιώντας φακούς κατάλληλης προστασίας (πολωτικούς/φωτοχρωμικούς) έχει σαν αποτέλεσμα την καλύτερη προστασία και την ελαχιστοποίηση αυτών των προβλημάτων, αφού φιλτράρεται το 100% της βλαβερής ακτινοβολίας.
Οι ημιδιαφανείς φακοί στα γυαλιά ηλίου έχουν μικρότερη προστασία;
Οι ημιδιαφανείς (αλλά και διαφανείς) φακοί μπορούν να είναι εξίσου προστατευτικοί με ένα σκούρο φακό από την υπεριώδη ακτινοβολία. Εξάλλου, το φιλτράρισμα της βλαβερής ακτινοβολίας γίνεται κυρίως από το υλικό κατασκευής των φακών, ενδεχομένως σε συνδυασμό με κάποιες extra επεξεργασίες (π.χ. ένας φωτοχρωμικός φακός που αλλάζει χρώμα, επίστρωση καθρέπτη που διώχνει ηλιακή ακτινοβολία κτλ).
Ένας ημιδιαφανής φακός, όμως, θα είναι ιδιαίτερα ενοχλητικός σε έντονη ηλιοφάνεια οπότε η χρήση τους ενδείκνυται για απογευματινές ώρες το καλοκαίρι, ή για συνθήκες μειωμένης ηλιοφάνειας κατά τους χειμερινούς μήνες, δεδομένου ότι η υπεριώδης ακτινοβολία είναι παρούσα ακόμα και σε συννεφιασμένες ημέρες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
