Η προωθητική αφίσα του Δήμου Αρίνταγα για το επερχόμενο καλοκαίρι αποκλειστικά σε στοχευμένες χώρες του Βορρά γράφει(στα αγγλικά): Αrintagas 2020. H Covid 19 δεν μπορεί να μολύνει τους ανθρώπους μας- Κάντε κράτηση τώρα μείνετε ασφαλείς -Επισκεφθείτε το δικό μας μυστικό παράδεισο…
Ο Αρίνταγας είναι ο μοναδικός… δήμος στην Ελλάδα που διαθέτει μεν την …καλύτερη αμμουδερή παραλία του κόσμου αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Δήμος Αρίνταγα δεν υπάρχει ούτε στον Καποδίστρια, ούτε στον Καλλισθένη, ούτε πουθενά.
«Είναι ο μοναδικός τόπος στον κόσμο που δεν είναι αληθινός» αλλά συχνά- πυκνά, όπως συμβαίνει και τώρα με τον κορονοϊό, «στεγάζει» το ιδιωματικό χιούμορ των κατοίκων της Κοζάνης.
Ο «Αρίνταγας» είναι μια τοποθεσία έξω από την πόλη, όπου φυτρώνει ελάχιστο χορτάρι κι είναι γεμάτο «μπιστιρές» (πέτρες) και στο όνομά του οι Κοζανίτες συνηθίζουν να αστειεύονται με τις καλοκαιρινές εξορμήσεις μικρών και μεγάλων, ενώ η προωθητική αφίσα που κυκλοφορεί εδώ και μέρες σε ιστοσελίδα Κοζανίτικης ομάδας(«Μνήμες») στα κοινωνικά δίκτυα, είναι κι αυτή ένα χιουμοριστικό κατασκεύασμα που «τρολάρει» μαζί κορονοϊό και καλοκαιρινές διακοπές.
Όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν με φαινόμενα και σημεία των καιρών το ιδιωματικό χιούμορ των Κοζανιτών, (με τις λέξεις …απαλλαγμένες από τα πολλά φωνήεντα, σκωπτικό κι εντυπωσιακά διάχυτο στην «Απουκριά κάθε χρόνο») παρά τα «χτυπήματα» και την ανησυχία που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός στην πόλη και στις γύρω περιοχές, «αλέθει»» αυτήν την περίοδο στις μυλόπετρες της ντοπιολαλιάς την Covid-19, ξορκίζοντας μ’ αυτόν τον τρόπο το φόβο που προκαλεί.
Σ’ ένα τόπο, που ανεβαίνουν και θεατρικές παραστάσεις με την ντοπιολαλιά και τα κασμέρια είναι καθημερινότητα, με το «τσαφ» του κορονοϊού, φούρναρης της Κοζάνης διένειμε στους πελάτες του από την πόρτα τα ψωμιά πάνω στο μακρύ ξύλινο φτυάρι του φουρνίσματος «πασπαλίζοντας» με κοζανίτικα χωρατά την κατάσταση. «Φλαξ τωραϊάς και μι φλέσι» ήταν η σύσταση των Κοζανιτών μέσα κι έξω από τα κοινωνικά δίκτυα και πριν απαγορευτούν χειραψίες κι αγκαλιές και κυκλοφορήσει το «φυλάξου τώρα και μην φιλιέσαι…». Η φετινή «Απουκριά» ήταν αναμφίβολα η χειρότερη της Κοζάνης. Ο δήμος πειθάρχησε στο πρώτο μέτρο που επιβλήθηκε όταν απαγορεύτηκαν οι αποκριάτικες συναθροίσεις, το άναμμα των φανών έγινε (μεμονωμένα) μόνο για την …τιμή του εθίμου, αλλά οι Κοζανίτες πρόλαβαν να φτιάξουν τραγούδι και «μπρε- μπρε-μπρε» το: «κορονοιός κι αντάρα/ φρίξιμου και βουβαμάρα/ Κίνα μου με τις μπαμπλιάτσκις(=σκαθάρια) / γιόμσις του ντουνιά μι μάσκις/ Στον φανό εισαγγελέας/και θα γίνει της Κουρέας/ κουρουνοϊός και στχια/ μας χαλάσαν ν Απουκριά/».
Ορισμένοι Κοζανίτες που ξέρουν από μακεδονίτικο κρασί και αποστάγματα στο γνωστό «Μένουμε Σπίτι» πρόσθεσαν αμέσως στον αναγκαστικό εγκλεισμό λόγω καραντίνας και το «Μένουμε ντίρλα»(=λιώμα), ενώ η έλλειψη αντισηπτικών βρήκε πολύ γρήγορα τη λύση στην πόλη …«Σόθκιν (=σώθηκε) του Dettol» έγραψε κάποιος στο Facebook κι «βάνουμι Ρακόλ» ανεβάζοντας και σχετική φωτογραφία με επεξήγηση: Ρακόλ=ρακί 22 γράδα, περίπου 80 αλκοολικοί βαθμοί.
Η αμεσότητα στο …τρολάρισμα του κορονοϊού ήταν κυρίαρχη ακόμα και στις ευχές της πρωτομηνιάς με έμμεση ή άμεση αναφορά στον κορονοϊό, πχ «Καλό μήνα»-έγραψε γνωστός Κοζανίτης, της τοπικής stand up comedy- «κι εύχομι να μην βριθεί κι καμιά κουρουνουθυγατέρα…». Προβλέποντας ο ίδιος την πορεία διάδοσης του κορονοϊού μέρες νωρίτερα είχε αναρτήσει το «Γλέπου Πάσχα μαζί μι 15αύγουστου» χωρίς να παραλείψει για τον 40ήμερο εγκλεισμό και μια σύσταση προς τοπικούς και μη άρχοντες : «Πάρτι μέτρα για μιτά …πως θα βγούμι απ του σπίτι. Δεν θα γνουρίζουμέστι…»(=Πάρτε μέτρα για μετά. Πως θα βγούμε από το σπίτι. Δεν θα γνωριζόμαστε…)
«Επική» χαρακτηρίζεται κι από τους ίδιους τους κατοίκους της πόλης και η επιγραφή την ημέρα κλεισίματος των εμπορικών καταστημάτων λόγω των προληπτικών μέτρων ανάσχεσης του κορονοϊού. Στο ιστορικό «Μισκιάδκου»(παλιά αγορά) καταστηματάρχης ανάρτησε χειρόγραφη …απλή κι ευανάγνωστη επιγραφή με συμβουλή προς πελάτες:
«Σφάλτσαμι λόγο κορονοιού. Για ότι χαλέβτι πάρτι του 24610…
ΥΓ:Φλάξας μη σας τσακωσ’ κάνας τιτ’κας κι διν ξέρτι που να βαίστι…(Κλείσαμε λόγω κορονοιού. Για ότι θελήσετε τηλεφωνείστε 24610… ΥΓ Φυλαχτείτε να μην σας πιάσει κανένας βήχας{τίτικας} και δεν θα ξέρετε που να γείρετε…)
Πολλές από τις χιουμοριστικές αντιδράσεις είναι δύσκολο πάντως να γίνουν αντιληπτές αν κάποιος δεν έχει εντρυφήσει στο γλωσσικό τοπικό ιδίωμα όπως η φωτογραφία που έκανε πρόσφατα το γύρο του διαδικτύου: Ένας νεαρός φορώντας χειρουργική μάσκα, κοντομάνικο μπλουζάκι, σε μια άδεια από κόσμο Κοζάνη ,κάτω από στο σύμβολο της πόλης(το καμπαναριό), υψώνει τα χέρια κρατώντας ένα χαρτόνι ζωγραφισμένο με τον εργαστηριακό κορονοϊό και με μια μόνο λέξη στα κοζανίτικα Greeklish: KSIPATOYMARA (μετάφραση: ξιπατουμάρα )…και κατά μία έννοια: τσακίσου, φύγε.
ΑΠΕ ΜΠΕ
