Όσοι έχουν 15 έτη ασφάλισης και είναι ηλικίας 67 ετών και άνω, όσοι έχουν 20 έτη ασφάλισης και είναι ηλικίας από 62 ως 67 ετών, οι αιτούντες σύνταξη λόγω αναπηρίας, χηρείας, λόγω θανάτου θα τους χορηγείται ως προκαταβολή σύνταξης το ποσό των 384 ευρώ.
Όσοι από την άλλη έχουν κατ’ ελάχιστον 15 έτη ασφάλισης (ή 4.500 ημέρες εργασίας) και ηλικία 62 έως 67 ετών και έχουν ή όσοι έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης και είναι κάτω των 62 ετών θα λάβουν προκαταβολή της σύνταξης 360 ευρώ. Σύμφωνα με την τροπολογία του υπουργείου Εργασίας όσοι έχουν ήδη υποβάλει ή πρόκειται να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης θα έχουν ένα εισόδημα μέχρι την απονομή, αρχικά, της προσωρινής και τελικά της οριστικής σύνταξης. Μάλιστα, οι δικαιούχοι προβλέπεται να λάβουν το ποσό της προκαταβολής αφενός με γρήγορες, εν πολλοίς αυτοματοποιημένες διαδικασίες, αφετέρου αναδρομικά από το χρόνο που κατέθεσαν την αίτηση συνταξιοδότησης.
Τα βασικά σημεία της προκαταβολής σύνταξης:
– Χορηγείται προκαταβολή στους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, έναντι της σύνταξης που δικαιούνται. Η προκαταβολή αυτή δίνεται είτε βάσει των στοιχείων που τηρούνται στον e-ΕΦΚΑ, είτε με υπεύθυνη δήλωση για να συντομευθούν οι προθεσμίες.
– Το ποσό της προκαταβολής υπολογίζεται από τον επόμενο μήνα της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης έως την έκδοση προσωρινής σύνταξης ή, για τις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει αυτή, έως την έκδοση της οριστικής.
– H ρύθμιση θα εφαρμοστεί στις αιτήσεις συνταξιοδότησης που θα υποβληθούν μετά την έναρξη ισχύος της, αλλά και σε όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης για τις οποίες δεν έχει εκδοθεί προσωρινή απόφαση συνταξιοδότησης. Στην περίπτωση των εκκρεμών αιτήσεων, τα ποσά θα καταβληθούν αναδρομικά, μετά από ηλεκτρονικό αίτημα του δικαιούχου στην Ενιαία Ψηφιακή Πύλη του Δημοσίου gov.gr.
– Η προκαταβολή σύνταξης είναι ακατάσχετη και συμψηφίζεται με τα ποσά σύνταξης που θα χορηγηθούν με την προσωρινή και οριστική απόφαση συνταξιοδότησης.
– Σε περίπτωση έκδοσης απορριπτικής απόφασης συνταξιοδότησης, τυχόν ποσά από προκαταβολές που έχουν καταβληθεί αχρεωστήτως στους ασφαλισμένους αναζητούνται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Σε κάθε περίπτωση, μπορούν να παρακρατούνται από τα ποσά που θα τους καταβληθούν στο μέλλον από τον e-ΕΦΚΑ, εφόσον καταστούν δικαιούχοι συνταξιοδοτικών παροχών.
Ποσά αναδρομικών
Αναδρομικά που ξεπερνούν τα 9.000 ευρώ θα πάρουν όσοι αναμένουν έως και 2 χρόνια για να λάβουν οριστική σύνταξη με το νέο σύστημα καταβολής εθνικής σύνταξης ως προσωρινής.
Ειδικότερα όσοι έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης αλλά δεν παίρνουν προσωρινή σύνταξη θα κληθούν να υποβάλλουν στο gov.gr τον ΑΦΜ, τον ΑΜΚΑ και το iban τους προκειμένου να τους καταβληθεί η εθνική σύνταξη ανάλογα με τα έτη ασφάλισης τους. Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος περιμένει σήμερα την σύνταξη του εδώ και 10 μήνες έχει 20 έτη ασφάλισης και και είναι 62 ετών θα πάρει το επόμενο διάστημα αναδρομικά 10Χ384 ευρώ = 3.840 ευρώ και θα παίρνει έναντι της σύνταξης τους τα 384 ευρώ μέχρι να βγει η οριστική.
Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι να πληρούνται στο πρόσωπο του υποψήφιου συνταξιούχου τα δυο βασικά κριτήρια θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος που είναι φυσικά το όριο ηλικίας και ο απαραίτητος χρόνος ασφάλισης.
Ο e-ΕΦΚΑ μετά την υποβολή της αίτησης θα επεξεργάζεται τα στοιχεία και θα καταβάλλει στον ασφαλισμένο την εθνική σύνταξη και τα αναδρομικά του. Ο ασφαλισμένος εφόσον έχει καταθέσει αίτηση για προσωρινή σύνταξη όπως ορίζει ο νόμος θα την πάρει στην συνέχεια κανονικά. Έτσι για παράδειγμα κάποιος που θα πάρει 384 ευρώ, την εθνική, στην συνέχεια θα πάρει την προσωρινή που έχει αιτηθεί που μπορεί να είναι στα 700 ευρώ και στην συνέχεια θα λάβει την κύρια σύνταξή του. Υπενθυμίζεται πως οι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη στο 50% των αποδοχών τους, οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα στο 80% και οι ελεύθεροι επαγγελματίες στο 70%.
Η διαδικασία για την καταβολή της εθνικής σύνταξης ως προσωρινή δεν αφορά όσους παίρνουν ήδη προσωρινή σύνταξη καθώς το νέο μέτρο αφορά όσους μελλοντικούς συνταξιούχους έχουν καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης και δεν παίρνουν ούτε ευρώ.
Σήμερα λαμβάνουν προσωρινή σύνταξη περίπου 40.000 εν αναμονή συνταξιούχοι για κύρια σύνταξη, όταν εκκρεμούν περισσότερες από 145.000 κύριες συντάξεις.
Οι περισσότεροι δικαιούχοι προσωρινών συντάξεων είναι πρώην δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ από τον ιδιωτικό τομέα μόνο 1 στους 3 λαμβάνει προσωρινή. Για παράδειγμα, προσωρινή σύνταξη δεν λαμβάνουν σήμερα όσοι χρειάζεται να αναγνωρίσουν πλασματικά χρόνια ασφάλισης, έχουν οφειλές, έχουν διαδοχική ασφάλιση, προέρχονται από τον πρ. ΟΓΑ (αγρότες).
Όπως αναφέρουν στελέχη των Ταμείων, στις περιπτώσεις – για παράδειγμα – της διαδοχικής ασφάλισης που είναι και η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων, θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο υπολογισμού του ποσού της προσωρινής μόνο με το χρόνο του βασικού φορέα ασφάλισης, εκεί δηλαδή που εντοπίζονται τα περισσότερα χρόνια.