Η Δύση πιέζει αλλά το «ναι» έχει οριακό προβάδισμα – Μετά τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, στα Σκόπια σήμερα ο Γερμανός υπ. Εξωτερικών – Ο ρόλος της Μόσχας, οι αντιδράσεις της Ουάσινγκτον, η στάση Ζάεφ
Λίγες ημέρες απομένουν για τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος στην ΠΓΔΜ και η κινητικότητα στη γείτονα χώρα έχει χτυπήσει κόκκινο. Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Τζέιμς Μάτις βρέθηκε εκεί για να προπαγανδίσει το «ναι». ΕΕ και ΗΠΑ, άλλωστε, προσπαθούν με κάθε τρόπο να στηρίξουν την συμφωνία, υιοθετώντας την άποψη που εκφράζει και ο ίδιος ο Ζόραν Ζάεφ: «ή τώρα ή ποτέ».
Σε αντίθεση, όμως, με τον πρωθυπουργό της ΠΓΔΜ, ο οποίος δεν επιθυμεί να συγκρουστεί με τη Ρωσία, οι δυτικοί προειδοποιούν ότι η Μόσχα προσπαθεί να παρέμβει διασπείροντας ψευδείς πληροφορίες. Ο Ζόραν Ζάεφ κράτησε αποστάσεις από τις καταγγελίες αυτές, επιχειρώντας να μην συμβάλει στην κλιμάκωση του διχασμού. «Δεν έχω αποδείξεις για παρέμβαση της Ρωσίας. Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι φίλη της ‘Μακεδονίας’ και δεν έχει τίποτα εναντίον της ένταξης της Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως είναι ενάντια στη συμμετοχή μας στο ΝΑΤΟ. Και το λένε καθαρά. Προσπαθούμε να εξηγήσουμε ότι για μας δεν υπάρχει εναλλακτική αλλά πλήρης ένταξη σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Θέλουμε να χτίσουμε φιλική σχέση με όλες τις χώρες και με τη Ρωσική Ομοσπονδία, επειδή πιστεύω πως ό,τι εξηγεί τη φιλία στην ‘Μακεδονία’ θα γίνει κατανοητό από τους φίλους στη Ρωσία, επειδή οι πολίτες μας θα παραμείνουν αφοσιωμένοι σε αυτό τον προσανατολισμό».
Ο Μάτις δεν είναι ούτε ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος δυτικός αξιωματούχος που επισκέπτεται τα Σκόπια. Σήμερα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας ξεκινά την περιοδεία του στη Νοτιοανατολική Ευρώπη με πρώτο σταθμό τα Σκόπια και τελευταίο την Αθήνα. Εξάλλου, δεν χωράει αμφιβολία ότι η έκβαση του δημοψηφίσματος έχει τεράστια σημασία για τη Δύση και αυτό αποτυπώνεται στο κύμα επισκέψεων και παρεμβάσεων.
Παρ’ όλα αυτά, το προβάδισμα του «ναι» είναι οριακό. Σύμφωνα με έρευνα της «Market Vision» για λογαριασμό της ιστοσελίδας «MKD.mk», το 51,1% των ερωτηθέντων δηλώνει πως θα ψηφίσει «ναι» στο δημοψήφισμα, ενώ το 48,9% αναμένεται να ψηφίσει «όχι». Η δημοσκόπηση αντικατοπτρίζει και τις μεγάλες εθνοτικές διαφορές της γειτονικής χώρας, καθώς υπέρ της συμφωνίας τάσσεται μόλις το 33,5% των Σλαβομακεδόνων, ενώ το 66,5% τάσσεται εναντίον. Από την πλευρά τους, οι Αλβανόφωνοι στηρίζουν τη συμφωνία σε ποσοστό της τάξης του 95%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για να θεωρηθεί έγκυρη η διαδικασία, το ποσοστό συμμετοχής των πολιτών θα πρέπει να υπερβαίνει το 50%. Ακόμα και σε περίπτωση επικράτησης του «ναι», η επικύρωση της συμφωνίας προϋποθέτει και την αλλαγή του Συντάγματος, η οποία απαιτεί θετική ψήφο από τα 2/3 της Βουλής, δηλαδή από τουλάχιστον 80 από τους 120 βουλευτές.
Εκτός από την εμπλοκή Δύσης και Ρωσίας, δημοσιεύματα εμπλέκουν και τη Κίνα, η οποία υποτίθεται ότι θέλει να χτίσει το νέο δρόμο του Μεταξιού «κι ότι ο μόνος τρόπος για τη Δύση να σταματήσει αυτόν τον δρόμο είναι να πυροδοτήσει σύγκρουση στα Βαλκάνια». Εκτός από την Κίνα, πάντως, η Ελλάδα παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στη γείτονα χώρα.
Ειδικά τώρα που ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ ζήτησε να ακυρωθούν τα όσα υπογράφηκαν στις Πρέσπες, υποστηρίζοντας ότι ο Ζάεφ παραβιάζει τη συμφωνία και ξεκαθάρισε θα κάνει τα πάντα για να μην φτάσει η συμφωνία στο Κοινοβούλιο προς κύρωση. Δεν δίστασε, μάλιστα, να δηλώσει έτοιμος να αποσύρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση, σε περίπτωση που η συμφωνία των Πρεσπών έρθει στη Βουλή. Και όλα αυτά, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε στη Θεσσαλονίκη βέβαιος πως ο εταίρος του δεν πρόκειται να προκαλέσει πρόβλημα στην κυβέρνηση.
Πρώτο Θέμα