Κοιτώντας κάτι παλιές φωτογραφίες από το χωριό μου με χορευτές σε κάποιο γλέντι στην κεντρική πλατεία σκέφτηκα με πίκρα πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα. Τότε, σε πολύ πιο δύσκολες εποχές από τις δικές μας, τους αρκούσε ένας να παίζει ένα όργανο και μια καλή παρέα και έτσι διασκέδαζαν, ήταν ευτυχισμένοι. Δεν είχαν τίποτα, ζούσαν από την γη, είχαν περάσει πολέμους και άσχημες στιγμές, και όμως όταν χόρευαν τα άφηναν όλα αυτά πίσω. Χόρευαν και τραγουδούσαν σε όλες τις όμορφες στιγμές τους. Το ίδιο έκαναν όμως και στις δυσκολίες, στους θανάτους. Ήταν ο τρόπος τους να ξορκίσουν τις έγνοιες και τα προβλήματα.
Φορούσαν με υπερηφάνεια τις φορεσιές τους, αυτές ήταν η προίκα τους άλλωστε, και καμάρωναν. Θυμάμαι η μητέρα μου μου είχε πει ότι είχαν πουλήσει της γιαγιάς της για να πάρουν να φάνε, τόσο πολύ άξιζε, έθρεψε μια οικογένεια. Τότε όλα αυτά είχαν αξία. Όχι υλική, αλλά κάτι περισσότερο, πολύ πιο βαθύ. Χαίρομαι πολύ που μπορώ να μάθω να χορεύω έτσι όπως χόρευαν εκείνοι, ή έστω να πλησιάσω όπως μπορώ. Χαίρομαι που μαθαίνω να τραγουδάω τα τραγούδια που έλεγαν οι παππούδες μου 600 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα. Νοιώθω ότι έτσι κάτι με ενώνει μαζί τους ακόμα και τώρα που έχουν φύγει πολλά χρόνια.
Με τον χορό δεν ενώνομαι μόνο μαζί τους. Ενώνομαι και με την υπόλοιπη ομάδα που χορεύω μαζί. Γιατί ο παραδοσιακός χορός δεν είναι τα σόλο, δεν είναι ατομικός. Είναι πάνω από όλα ομαδικός. Φαίνεται το σύνολο και μόνο αν αυτό είναι καλά δεμένο, βγαίνει και καλό το αποτέλεσμα. Δεν έχει σημασία αν κάνουν το ίδιο βήμα-βλέπουμε άλλωστε σε πολλές περιοχές διπλανοί χορευτές να κάνουν άλλο βηματισμό-έχουν όμως το ίδιο ύφος, ξέρουν πολύ καλά ο ένας τον άλλο και ξέρουν πότε πρέπει να κάνουν τι. Το ξέρουν από ένστικτο γιατί ανήκουν σε αυτήν την ομάδα, είναι «οικογένειά» τους, δεν το έχουν μάθει παπαγαλία.
Ομολογώ ότι εκνευρίζομαι θανάσιμα όταν κάποιοι βλέπουν ανταγωνιστικά το ποιος θα χορέψει πρώτος. Καταστρέφουν όλη την χάρη και όλη την χαρά και μεταφέρουν και ένταση σε όλη την ομάδα. Έχω πετύχει πολλές φορές πρωτοχορευτές να μην νοιάζονται πώς χορεύει η ομάδα πίσω τους. Δεν καταλαβαίνουν προφανώς ότι δεν μπορούν να αναδειχθούν-που τόσο πολύ το θέλουν- αν δεν οδηγήσουν σωστά την ομάδα. Αν θέλετε να φανείτε μόνο εσείς μπορείτε να πάτε στο μπαλέτο ή σε ωραιότατους λάτιν, που έχετε λιγότερους μαζί σας στην σκηνή. Οι παραδοσιακοί χοροί δεν είναι διαγωνισμός, είναι απόλαυση. Είναι λύτρωση.
Δεν είναι τυχαίο που έχουμε παραδοσιακούς χορούς για κάθε περίπτωση. Για την αγάπη, για τον γάμο, για τον θάνατο, για την γη, για την οικογένεια, για την ξενιτιά, για τον πόλεμο. Για όλα υπάρχει και ένα τραγούδι, ένα βήμα.
Αυτή ήταν η διέξοδός τους και ίσως θα μπορούσαμε να μάθουμε πάρα πολλά από αυτούς τους ανθρώπους και από τον απλό τρόπο που αντιμετώπιζαν ό,τι βρισκόταν στο δρόμο τους. Τα προβλήματά τους τα έλυναν, άρα ο τρόπος ήταν επιτυχημένος. Δεν ξεχνάω ποτέ το συναίσθημα που νοιώθω όταν χορεύω. Είμαι υπερήφανη. Χαμογελάω πάντα γιατί νοιώθω καλά, ο χορός με κάνει να νοιώθω περίφημα. Ξεχνάω το τι γίνεται έξω, νοιώθω το σώμα μου πιο ελαφρύ, την διάθεσή μου σαφώς καλύτερη. Ό,τι και αν έχω, ο χορός το φτιάχνει. Είναι το καλύτερο γιατρικό.
Λυπάμαι αυτούς που τον έκαναν θέαμα άξιο μπουζουκιών και που του φόρεσαν εισιτήρια 60 ευρώ. Ο παραδοσιακός χορός είναι για όλους και έτσι θα πρέπει να παραμείνει. Δεν θα πρέπει να έχεις οικονομική άνεση για να τον δεις ή για να τον μάθεις. Οι παππούδες μας άλλωστε δεν ζητούσαν χρήματα για να μάθουν τα εγγόνια τους να χορεύουν ή για να τους δώσουν τις φορεσιές τους…Εμείς γιατί την είδαμε έτσι; Πού την χάσαμε την μπάλα; Στον παραδοσιακό χορό δεν χωράει ανταγωνισμός και εμπόριο. Μόνο συναίσθημα. Και όλα τα άλλα βρίσκονται.
topoikaitropoi.gr