Μπορεί να απαιτήσει χρόνο και κάποιο κόπο, σίγουρα όμως θα ανταμείψει όσους το τολμήσουν. Διαβάστε τι έδειξε έρευνα για την εκμάθηση μουσικών οργάνων
Ίσως δεν είναι κακή ιδέα να ξεκινήσετε μαθήματα κάποιου μουσικού οργάνου, να φτιάξετε τη δική σας μπάντα ακόμα, αν έτσι πρόκειται να βοηθήσετε τη γνωστική σας ικανότητα να διατηρηθεί σε βάθος χρόνου. Μπορεί με αυτόν τον τρόπο να μη χρειάζεται να σπαταλάτε άλλο χρόνο σε έξυπνες εφαρμογές που «ακονίζουν» το μυαλό και «παραμένουν δημοφιλείς, παρά τα στοιχεία που δείχνουν ότι δεν αυξάνουν τη συνολική νοημοσύνη» σύμφωνα με τον Δρ Art Markman, Ph.D., Καθηγητή Ψυχολογίας και Μάρκετινγκ στο Πανεπιστήμιο του Τέξας.
Το συγκεκριμένο θέμα θίγει σε πρόσφατο άρθρο του ο καθηγητής, επικαλούμενος μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Psychological Science τον Σεπτέμβριο του 2022 και διαπιστώνει ότι η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου μπορεί να έχει θετική επίδραση στη γενική γνωστική ικανότητα.
Οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από μια διαχρονική μελέτη ενηλίκων που γεννήθηκαν στη Σκωτία το 1936 και τα αποτελέσματα διάφορων τεστ και ερευνών στις οποίες υποβάλλονταν ανά διαστήματα. Το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε σε ένα τεστ γνωστικής ικανότητας που πραγματοποιήθηκε στην ηλικία των 11 ετών και επαναλήφθηκε στην ηλικία των 70. Στην ηλικία των 82, 366 συμμετέχοντες που είχαν επιζήσει απάντησαν σε ερωτήσεις αναφορικά με την εμπειρία τους στην εκμάθηση κάποιου μουσικού οργάνου.
Επρόκειτο για σύνθετα ερωτηματολόγια σχετικά τη διάρκεια των μαθημάτων, τον αριθμό μουσικών οργάνων που παίζουν και τα χρόνια εμπειρίας, καθώς και τα χρόνια εξάσκησης και τις ώρες που αφιέρωναν την εβδομάδα μελετώντας το όργανο. Με αυτόν τον τρόπο, οι ερευνητές μπόρεσαν να εξετάσουν αν η εμπειρία σε ένα όργανο επηρεάζει το αντίκτυπο στη γνωστική ικανότητα.
Η ανάλυση έδειξε μια μικρή αλλά αξιόπιστη επίδραση της ενασχόλησης με ένα μουσικό όργανο προς βελτίωσης της γνωστικής ικανότητας κατά τη διάρκεια της ζωής. Αν και οι επιδόσεις στα τεστ γνωστικής ικανότητας έδειξαν μια μέση αύξηση λίγο παραπάνω από 1%, δεν πρέπει να υποβαθμίζεται· «οι άνθρωποι αποκτούν πολλές εμπειρίες στη ζωή τους και οι περισσότερες δεν οδηγούν σε αξιόπιστη αλλαγή στη συνολική γνωστική τους ικανότητα» σχολίασε ο Δρ Markman.
Τα ευρήματα δεν αναδεικνύουν τους μηχανισμούς πίσω από τη σχέση, παρουσιάζουν όμως μια πτυχή της εκμάθησης και ενασχόλησης με ένα όργανο που μπορεί να αποδειχθεί σημαντική για τη βελτίωση και προστασία της νοητικής υγείας: όπως η οργανωμένη και συστηματική εξάσκηση κάποιου μουσικού οργάνου έχει θετικά αποτελέσματα, το ίδιο μπορεί να συμβεί και με άλλες δραστηριότητες και αντικείμενα μελέτης συσσωρεύοντας έτσι ένα σημαντικό μακροπρόθεσμο όφελος για τις γνωστικές ικανότητες.
Σχετικά με τη μελέτη
Αξίζει να σημειωθεί το σχόλιο του καθηγητή σχετικά με την προσπάθεια της ερευνητικής ομάδας να οδηγηθεί σε όσο το δυνατόν ασφαλέστερα συμπεράσματα. Επί τούτω:
- εξαίρεσαν από τη μελέτη άτομα που εξακολουθούσαν να παίζουν τακτικά ένα μουσικό όργανο στην ηλικία των 82 ετών, ώστε να αποκλειστούν ανεξάρτητοι παράγοντες όπως η καλή φυσική και πνευματική κατάσταση σε αυτή την ηλικία ή άλλα ειδικά χαρακτηριστικά που τους επέτρεψαν να ασκούν το όργανο για μεγάλο χρονικό διάστημα
- χρησιμοποίησαν και άλλα δεδομένα της διαχρονικής μελέτης για να εξετάσουν άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μεταβολές στη νοημοσύνη όπως ασθένειες (καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο, άνοια, υπέρταση κ.α.), το επάγγελμα, το φύλο και το επίπεδο εκπαίδευσης.
