Ποιο είναι το μυστικό της ευτυχίας; Οι ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, λένε οι ειδικοί, που εξηγούν ότι όσο ισχυρότερες είναι οι σχέσεις μας τόσο πιο πιθανό είναι να ζήσουμε μια ευτυχισμένη, ικανοποιητική και συνολικά πιο υγιή ζωή.
Πολλοί από εμάς έχουμε μάθει να πιστεύουμε ότι η ευτυχία βρίσκεται στην τέλεια εξωτερική εμφάνιση, στα χρήματα, στη φήμη, στον ιδανικό γάμο, στη δημιουργία μιας οικογένειας που φαίνεται ζηλευτή στα κοινωνικά δίκτυα, στα ακριβά ρούχα, στα αυτοκίνητα, στις διακοπές, στο αδύνατο σώμα ή και στην επαγγελματική επιτυχία.
Αυτό λένε οι διαφημίσεις, η τηλεόραση, τα κοινωνικά δίκτυα, τα διάφορα media… Σύμφωνα με τους καθηγητές του Χάρβαρντ Robert Waldinger και Marc Schulz που ανέλυσαν τα ευρήματα της μακροβιότερης μελέτης ευτυχίας στον κόσμο, η οποία ξεκίνησε το 1938, όταν ερευνητές του Πανεπιστημίου τους ξεκίνησαν να μάθουν τι κάνει έναν άνθρωπο να ευημερεί, η απάντηση για την ευτυχία βρίσκεται στις καλές ανθρώπινες σχέσεις.
Οι δύο αυτοί καθηγητές έγραψαν ένα βιβλίο με τίτλο «The good life» αποκαλύπτοντας αυτό που τους έμαθε η έρευνα και η μελέτη για την ευτυχία εξηγώντας ότι το μυστικό της ευτυχισμένης αλλά και της υγιούς ζωής βρίσκεται στις ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις. Τόσο απλά.
Οι καθηγητές εξηγούν ότι – από τους συμμετέχοντες της έρευνας – οι άνθρωποι που είχαν τις πιο ευτυχισμένες σχέσεις στα 50 τους ήταν οι πιο υγιείς στα 80 τους, με χαμηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων και κατάθλιψης. Και τονίζουν ότι οι καλές και πολλές κοινωνικές σχέσεις μας κάνουν πιο ευτυχισμένους, πιο υγιείς και πιο μακρόβιους.
Αντίθετα η μοναξιά είναι τοξική και οι μοναχικοί άνθρωποι έχουν χειρότερη σωματική και ψυχική υγεία στη μέση ηλικία. Αυτό που επίσης τονίζουν οι επιστήμονες είναι ότι δεν έχει σημασία η «ποσότητα» των σχέσεων αλλά η ποιότητα και το πόσο καλές και ζεστές είναι οι σχέσεις μας.
Μάλιστα, οι καλές σχέσεις, εξηγούν, δεν προστατεύουν μόνο το σώμα μας αλλά και τον εγκέφαλό μας. Οταν νιώθουμε πιο ασφαλείς στη σχέση μας έχουμε λιγότερες πιθανότητες να έχουμε προβλήματα με τη γνωστική μας ικανότητα μεγαλώνοντας.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι σχέσεις μας πρέπει να είναι σαν να έχουν βγει από το περιοδικό ή από τις διαφημίσεις, σημαίνει ότι πρέπει να είναι αρκετές, να δουλεύουμε για αυτές και να νιώθουμε ασφαλείς και χαλαροί μέσα σε αυτές. Και όταν νιώθουμε ότι οι σχέσεις μας δεν είναι αρκετά καλές; Να τι μπορούμε να κάνουμε:
Η ταυτότητα της έρευνας για την ευτυχία
Το 1938, ξεκίνησε μία μεγάλη και εξαιρετικά μακροβιότατη μελέτη στην οποία συμμετείχαν 724 άτομα (άνδρες φοιτητές του Χάρβαρντ και αγόρια από φτωχές περιοχές της Βοστώνης) που οι επιστήμονες παρακολούθησαν (με εξετάσεις αίματος, ερωτηματολόγια κ.λπ. σε τακτά χρονικά διαστήματα) καθώς έχτιζαν καριέρα, παντρεύονταν και τελικά συνταξιοδοτούνταν.
Παράλληλα, οι σύζυγοι και τα παιδιά τους εντάχθηκαν στη μελέτη και μάλιστα 25 από τους συμμετέχοντες δώρισαν ακόμη και τον εγκέφαλό τους στη μελέτη μετά τον θάνατό τους.
Μετράμε τους ανθρώπους που μπορούμε να τηλεφωνήσουμε στη μέση της νύχτας
Πόσους στενούς φίλους έχουμε; Ανθρώπους που θα έρχονταν ανά πάσα στιγμή να μας βοηθήσουν, που θα μας στήριζαν και θα μας έκαναν να νιώσουμε καλύτερα; Ανθρώπους που θα νιώθαμε άνετα να κλάψουμε μπροστά τους;
Δεν έχει σημασία ποιοι είναι αυτοί, είτε είναι ο σύζυγος, ο αδελφός, ένας γονιός, ένας συνάδελφος, ένας φίλος, ούτε υπάρχει σωστός αριθμός. Κάποιοι άνθρωποι χρειάζονται πολλές στενές επαφές, ενώ άλλοι είναι ευχαριστημένοι με πιο λίγες.
Αυτό που έχει όμως σημασία είναι να έχουμε στη ζωή μας ανθρώπους με τους οποίους νιώθουμε σίγουροι και ταυτόχρονα χαλαροί, καθώς έτσι ρυθμίζουμε καλύτερα το στρες μας.
Πηγαίνουμε για μεσημεριανό με έναν συνάδελφο
Οι περισσότεροι από εμάς μπορούμε να κάνουμε ένα διάλειμμα για μεσημεριανό γεύμα στη δουλειά μας. Συχνά όμως προτιμάμε να τρώμε δουλεύοντας στο γραφείο μας ή και να τσιμπάμε κάτι στα όρθια.
Ομως στην πραγματικότητα το μεσημεριανό θα μπορούσε να είναι μία ευκαιρία για να φάμε με έναν συνάδελφο, όχι συζητώντας για τη δουλειά αλλά για κάτι άλλο, κάτι προσωπικό, ώστε να έρθουμε κοντά.
Η μελέτη ανέδειξε ότι οι καλές σχέσεις στην εργασία όχι μόνο μας κάνουν πιο ευτυχισμένους και υγιείς, αλλά και πιο παραγωγικούς, πιο επιτυχημένους και πιο πιθανό να παραμείνουμε στην ίδια δουλειά.
Φεύγουμε από τη δουλειά όταν τελειώνει το 8ωρό μας
Οι υπερωρίες δεν βοηθούν στην ευτυχία. Στο πλαίσιο της έρευνας, οι άνθρωποι που δούλευαν βράδια και Σαββατοκύριακα ήταν λιγότερο ευτυχισμένοι και είχαν λιγότερο πλούσια εσωτερική ζωή από εκείνους που ξεχώριζαν τη δουλειά τους από την προσωπική ζωή τους.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι το κλειδί για την ευτυχία είναι το να καθορίζεται η ταυτότητά του ανθρώπου από τις σχέσεις του και όχι από τη δουλειά του.
Αγοράζουμε τον καφέ μας από την ίδια καφετέρια κάθε μέρα
Το να χτυπήσουμε έναν άγνωστο στον ώμο για να του πούμε καλημέρα μπορεί να είναι περίεργο και να μην έχει τελικά καλή κατάληξη. Αν όμως πηγαίνουμε κάθε μέρα στο ίδιο μέρος για να πάρουμε τον καφέ μας και συζητάμε – για τον καιρό ή για τα νέα της ημέρας – με τον άνθρωπο που μας τον φτιάχνει θα αποτελέσει μια μικρή αλλά ουσιαστική αλληλεπίδραση στην ημέρα μας.
Ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται με αισθήματα ευχαρίστησης στη θετική επαφή με τους άλλους, έστω και μικρή, εξηγούν οι επιστήμονες και συμπληρώνουν ότι η θετική αλληλεπίδραση λέει στο σώμα μας ότι είμαστε ασφαλείς, μειώνοντας τη σωματική μας διέγερση και αυξάνοντας την αίσθηση ευεξίας.
Σταματάμε να σερφάρουμε όλη τη μέρα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Οταν ξεκίνησε η μελέτη, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα ακούγονταν σαν επιστημονική φαντασία, αλλά τα τελευταία χρόνια έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην ευημερία.
Εχουμε την τάση να τα κατηγορούμε για πολλά αλλά στην πραγματικότητα μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να διατηρήσουμε τις σχέσεις με τους φίλους και την οικογένειά μας αλλά και για να συνδεθούμε με ανθρώπους με αντίστοιχα ενδιαφέροντα ή και προβλήματα με τα δικά μας.
Αλλά όλα αυτά λειτουργούν μόνο αν επικοινωνούμε πραγματικά με άλλους ανθρώπους και όχι όταν απλά κάνουμε scrolling χωρίς να ασχολούμαστε.
Το να καταναλώνουμε σιωπηλά το περιεχόμενο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης άλλων ανθρώπων είναι ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να νιώσουμε πιο απομονωμένοι, καθώς μας κάνει να συγκρίνουμε την πραγματική μας ζωή με τις επιμελημένες εκδοχές των άλλων ανθρώπων.
Αντί για μήνυμα παίρνουμε τηλέφωνο
Τα γραπτά μηνύματα είναι μια συνήθεια από την οποία πρέπει να εκπαιδευτούμε να απαλλαγούμε, επειδή ένα μεγάλο μέρος του τρόπου με τον οποίο επικοινωνούμε και συνδεόμαστε δεν είναι μέσω των λέξεων αυτών καθαυτών, αλλά του τρόπου που τις λέμε.
Οι ερευνητές εξηγούν ότι το να μιλάμε σε κάποιον είναι ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να νιώσουμε κοντά του ενώ το να γράφουμε μηνύματα δεν έχει τον ίδιο αντίκτυπο.
Και από ό,τι φαίνεται δεν χρειάζονται μακροσκελή τηλεφωνήματα, καθώς η μελέτη δείχνει ότι το να μιλάμε με τον πιο κοντινό μας φίλο για μόλις οκτώ λεπτά ενισχύει τις ορμόνες της ευτυχίας και μας κάνει να αισθανόμαστε πιο χαλαροί.
Τρώμε με έναν στενό φίλο
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε φίλους που μας δίνουν ενέργεια, αλλά απλώς δεν τους βλέπουμε αρκετά. Το να πάμε έξω για ένα δείπνο με έναν φίλο μας οι δυο μας, θα μας ωφελήσει πάρα πολύ καθώς θα έχουμε μία πολύ στενή προσωπική επαφή χωρίς περισπασμούς.
Οι άνθρωποι που είχαν τις πιο ευτυχισμένες σχέσεις στα 50 τους ήταν οι πιο υγιείς στα 80 τους, με χαμηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων και κατάθλιψης, σύμφωνα με έρευνα
Βιβλιογραφία: Robert Waldinger – Marc Schulz, The Good life: Lessons from the world’s longest study on happiness. Penguin
