Ποιοι εξωτερικοί και εσωτερικοί παράγοντες εμποδίζουν τη διασκέδασή μας;
Με το άγχος και τις ευθύνες να μας κυνηγούν συνεχώς, για πολλούς η διασκέδαση μοιάζει με πολυτέλεια. Η κουλτούρα μας συχνά εκτιμά την παραγωγικότητα έναντι της απόλαυσης και του ελεύθερου χρόνου. Ωστόσο, η επιστήμη υποδηλώνει ότι χρειαζόμαστε και τη διασκέδαση.
Το να εμπλουτίζουμε τη ζωή μας και με στιγμές διασκέδασης μας βοηθά να είμαστε πιο παραγωγικοί, να νιώθουμε πιο ικανοποιημένοι και ενισχύει την πνευματική, συναισθηματική και σωματική μας ευεξία.
Παρόλο που η ανάγκη και για διασκέδαση είναι επιτακτική, είναι επίσης σημαντικό να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ της απόλαυσης και του να μην αφήνουμε την ευχαρίστηση να γίνεται το απόλυτο ζητούμενο.
Είναι σημαντικό λοιπόν να εντοπίσουμε τους λόγους που είτε μας απομακρύνουν από τη διασκέδαση είτε μας εμποδίζουν να την… απολαύσουμε.
Κόπωση και έλλειψη ύπνου
Η στέρηση ύπνου και η υπερβολική κούραση κάνουν τη ζωή δύσκολη. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ενήλικες πρέπει να κοιμούνται καθημερινά μεταξύ επτά και εννέα ωρών. Αν δεν κοιμάστε αρκετά, το να δοκιμάζετε νέες δραστηριότητες, όσο διασκεδαστικές και αν είναι, μας στερούν την απόλαυση λόγω κόπωσης και έλλειψης ενέργειας.
Ταύτιση της διασκέδάσης με την υπερδιέγερση
Η διασκέδαση δεν είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει πάντα έντονες δραστηριότητες που απαιτούν πολλή ενέργεια, ξενύχτι κτλ.
Θετικά συναισθήματα χαμηλής κινητικότητας όπως η ηρεμία και η γαλήνη μπορεί επίσης να προσφέρουν διασκέδαση. Δραστηριότητες όπως το διάβασμα, το να δείτε μια ταινία στο σινεμά, να παρακολουθήσετε μια θεατρική παράσταση ή ακόμα και το να ασχοληθείτε με την κηπουρική μπορούν να σας προκαλέσουν μεγάλη ευχαρίστηση και να σας αναζωογονήσουν.
Υπερφόρτωση
Αν και είναι δελεαστικό να στριμώχνουμε τη διασκέδαση σε κάθε ελεύθερο λεπτό της ζωής μας, η συνεχής εστίαση σε κάτι τέτοιο δεν είναι ούτε εφικτό ούτε υγιές.
Κακή ψυχική υγεία
Εάν παλεύετε με κατάθλιψη ή άλλη ψυχική ασθένεια που απαιτεί θεραπεία, η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας είναι ζωτικής σημασίας. Η διασκέδαση θα σας περιμένει εκεί, μόλις λάβετε την υποστήριξη που χρειάζεστε.
Εξάρτηση
Πολλές «διασκεδαστικές» δραστηριότητες ενεργοποιούν τις ίδιες νευρικές οδούς, ανεξάρτητα από το αν οι δραστηριότητες είναι βλαβερές. Αυτό εξηγεί εν μέρει γιατί η διασκέδαση μπορεί να κινδυνεύει να μετατραπεί σε κάτι αρνητικό όταν φτάνει στα άκρα.
Οι επαναλαμβανόμενες εμπειρίες προκαλούν μακροπρόθεσμες αλλαγές στις νευρικές μας δομές, μια διαδικασία γνωστή ως «νευρική πλαστικότητα».
Η ευχαρίστηση από δραστηριότητες που ξεκινούν ως μια μορφή βελτίωσης – για παράδειγμα, η άσκηση – μπορεί να μετατραπούν σε ανθυγιεινές όταν αρχίσετε να εξαρτάστε από αυτές. Για να αξιολογήσετε αν το πάθος σας διολισθαίνει προς μια ανθυγιεινή εμμονή, λάβετε υπόψη σας το «δυαδικό μοντέλο του πάθους» του ψυχολόγου Robert Vallerand.
Ο Vallerand διακρίνει μεταξύ αρμονικών παθών (υγιή) και εμμονικών παθών (επιβλαβή). Τα αρμονικά πάθη δημιουργούν θετικά συναισθήματα και βελτιώνουν την ικανοποίηση από τη ζωή, ενώ τα εμμονικά πάθη μας αφήνουν να αισθανόμαστε άδειοι όταν τελειώνει η δραστηριότητα.
