Η πιο μολυσμένη χώρα είναι το Πακιστάν – Ποιες άλλες χώρες είναι στη «μαύρη λίστα» – Η οικονομική πρόοδος φαίνεται να απειλεί την ποιότητα της ατμόσφαιρας
Mόνο σε επτά χώρες του πλανήτη οι πολίτες αναπνέουν καθαρό αέρα, σύμφωνα με έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Σχεδόν όλες οι χώρες που συμμετέχουν στη μελέτη του διεθνούς οργανισμού, όπως αναφέρει η εφημερίδα Guardian, δεν πληρούν το όριο για την ποιότητα του αέρα, δηλαδή τα επιτρεπτά PM2,5 που είναι μικροσκοπικά επιβλαβή σωματίδια που αποβάλλονται από τα οχήματα και τη βιομηχανία και είναι πολύ πιο αυξημένα γεγονός που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα υγείας.
Από τις 134 χώρες και περιοχές που συμμετείχαν στην έρευνα- η Ελλάδα κατατάσσεται στην 51η θέση– μόνο επτά (Αυστραλία, Εσθονία, Φινλανδία, Γρενάδα (νησί της Καραϊβικής), Ισλανδία, Μαυρίκιος και Νέα Ζηλανδία) πληρούν τα επιτρεπτά όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τα μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια που αποβάλλονται από αυτοκίνητα, φορτηγά και βιομηχανικές μονάδες.
Η συντριπτική πλειονότητα των χωρών δεν πληρούν αυτά τα πρότυπα, σύμφωνα με την έκθεση της IQAir, ενός ελβετικού οργανισμού ποιότητας του αέρα που αντλεί δεδομένα από περισσότερους από 30.000 σταθμούς παρακολούθησης σε όλο τον κόσμο.
Ενώ σήμερα ο αέρας είναι πολύ πιο καθαρός απ’ ότι ήταν το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα του περασμένου αιώνα, εξακολουθούν να υπάρχουν περιοχές όπου τα επίπεδα ρύπανσης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.
Η πιο μολυσμένη χώρα είναι το Πακιστάν με επιβλαβή επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων PM2,5 14 φορές υψηλότερα από τα πρότυπα του διεθνούς οργανισμού, σύμφωνα με την έκθεση IQAir. Ινδία, Τατζικιστάν και Μπουρκίνα Φάσο συγκαταλέγονται επίσης, στη «μαύρη λίστα» συμπληρώνοντας την πρώτη τετράδα.
Αλλά ακόμη και στις πλούσιες και ταχέως αναπτυσσόμενες χώρες, η οικονομική πρόοδος απειλεί την ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ο Καναδάς, που θεωρείται ότι έχει τον πιο καθαρό αέρα στον δυτικό κόσμο, έγινε πέρυσι η χειρότερη χώρα από πλευράς ποιότητας αέρα εξαιτίας των πυρκαγιών που την κατέστρεψαν εκτοξεύοντας τοξικά σωματίδια σε όλη τη χώρα ακόμη και στις ΗΠΑ.
Στο μεταξύ, η Κίνα, αν και είχε καταφέρει να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα της με αφορμή την πανδημία της νόσου Covid-19 και τα lockdown, είδε και πάλι πέρυσι να αυξάνονται τα επιβλαβή επίπεδα αιωρούμενων σωματιδίων κατά 6,5% μετά την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
«Δυστυχώς η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο», δήλωσε η Glory Dolphin Hammes, διευθύνουσα σύμβουλος της IQAir στη Βόρεια Αμερική.
«Η επιστήμη είναι αρκετά ξεκάθαρη σχετικά με τις επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και όμως είμαστε τόσο συνηθισμένοι να αναπνέουμε υψηλά επίπεδα τοξικού αέρα… Δεν κάνουμε προσαρμογές αρκετά γρήγορα», τόνισε.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει απ’ ότι το AIDS και η ελονοσία μαζί
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ατμοσφαιρική ρύπανση υπολογίζεται ότι σκοτώνει περίπου 7 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο, περισσότερους απ’ ότι το AIDS και η ελονοσία μαζί, και αυτό το βάρος γίνεται περισσότερο αισθητό στις αναπτυσσόμενες χώρες που βασίζονται σε ιδιαίτερα τοξικά καύσιμα για θέρμανση, ρεύμα και μαγείρεμα σε εσωτερικούς χώρους.
Η πιο μολυσμένη αστική περιοχή στον κόσμο πέρυσι ήταν το Μπεγκουσαράι στην Ινδία, σύμφωνα με την έκτη ετήσια έκθεση της IQAir, με την μεγαλύτερη δημοκρατία να φιλοξενεί τις τέσσερις πιο τοξικές πόλεις στον πλανήτη.
«Οι κυβερνήσεις να δράσουν άμεσα»
Ωστόσο, μεγάλο μέρος στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ιδιαίτερα στις χώρες της Αφρικής, δεν διαθέτει αξιόπιστες μετρήσεις ποιότητας του αέρα.
Έρευνα που δόθηκε στη δημοσιότητα από Αμερικανούς επιστήμονες τον περασμένο μήνα διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο επιβλαβών αιωρούμενων σωματιδίων PM2,5.
Άτομα που εκτίθενται σε μικρότερα επίπεδα από αυτά που θεωρούνται οριακά για τον ΠΟΥ, συνδέονται με την αύξηση των νοσηλειών για παθήσεις όπως καρδιακές παθήσεις και άσθμα.
Η Glory Dolphin Hammes εκτιμά ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δράσουν άμεσα για να καταστήσουν τις πόλεις τους λιγότερο εξαρτημένες από τα αυτοκίνητα και να τροποποιήσουν τις δασικές πρακτικές για να περιορίσουν τον αντίκτυπο του καπνού από τις φωτιές, κυρίως όμως να υιοθετήσουν γρηγορότερα την καθαρή ενέργεια αντί των ορυκτών καυσίμων.
«Μοιραζόμαστε τον ατμοσφαιρικό ”φάκελο” με όλους τους άλλους στον κόσμο και πρέπει να βεβαιωθούμε ότι δεν κάνουμε πράγματα που βλάπτουν άλλους», είπε η διευθύνουσα σύμβουλος της IQAir στη Βόρεια Αμερική.
Από την πλευρά του, ο Aidan Farrow, υψηλόβαθμος επιστήμονας για την ποιότητα του αέρα στη Greenpeace International, δήλωσε επίσης ότι απαιτείται καλύτερη παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα.