Η παραλία Θαψά, η νομοθεσία και το παράδειγμα της Τήλου
Τα τελευταία 24ωρα, το Διαδίκτυο έχει κατακλυστεί από εικόνες της παραλίας Θαψά, στην περιοχή της Κύμης στην Εύβοια. Οι σκηνές και οι ομπρέλες κατασκηνωτών και παραθεριστών το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος «σκέπασαν» την παραλία.
Η παραλία Θάψα -γνωστή και σαν «Γαλάζια Λίμνη» της Εύβοιας- είναι ιδιαίτερης ομορφιάς. Μοιάζει σαν κρυμμένη: ξεπροβάλλει ανάμεσα στο βουνίσιο, καταπράσινο περιβάλλον που τριγυρίζει την ακτή, όντας γεμάτο με πεύκα και επιβλητικούς βράχους και καταλήγει στη θάλασσα με τα πανέμορφα νερά.
Η παραλία μέχρι και σχετικά πρόσφατα θεωρείτο δυσπρόσιτη, καθώς η μόνη χερσαία πρόσβαση ήταν από κακό χωματόδρομο, σίγουρα όχι προσπελάσιμο από όλα τα οχήματα. Το περασμένο φθινόπωρο οι τοπικές αρχές τοποθέτησαν τσιμέντο στο πιο δύσκολο κομμάτι του δρόμου. Έτσι, σε συνδυασμό με τις ζεστές θερμοκρασίες και την αναλογικά μικρή απόσταση από την Αττική, το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος επικράτησε εκεί το αδιαχώρητο. Σε τοπικά ΜΜΕ εμφανίστηκε προβληματισμός για την εικόνα της παραλίας -για το αν η συγκεκριμένη ακτή έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει τόσο πολύ κόσμο αλλά και για τα ζητήματα ρύπανσης που προκύπτουν.
Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγοι οι σχολιαστές στα social media που τονίζουν ότι η εικόνα με τις διαδοχικές σκηνές και ομπρέλες δεν είναι και τόσο διαφορετική από εκείνη των beach bar στις οργανωμένες παραλίες.
Τι ισχύει για το ελεύθερο κάμπινγκ στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον Νόμο 392/1976 (ΦΕΚ Α’ 199/1976), με τίτλο «Περί ιδρύσεως και λειτουργίας χώρων οργανωμένης κατασκηνώσεως (κάμπινγκ) και άλλων τινών διατάξεων», απαγορεύεται η εγκατάσταση σκηνών και στάθμευσης τροχόσπιτων σε αρχαιολογικούς χώρους, αιγιαλούς, παραλίες και γενικότερα κοινόχρηστους χώρους.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι το κάμπινγκ στην Ελλάδα απαγορεύεται οπουδήποτε εκτός, από τους χώρους για αυτό τον σκοπό. Από το 2012 διώκεται αυτεπάγγελτα ως πταίσμα ενώ προβλέπεται και η δυνατότητα σύλληψης και τήρησης της αυτόφωρης διαδικασίας. Οι πταισματικές παραβάσεις τιμωρούνται με έως 6 μήνες κράτηση ή με χρηματικό πρόστιμο έως 3.000€. Ενώ στις διατάξεις δεν υπάρχει ρητή αναφορά σε συγκεκριμένο είδος εξοπλισμoύ. Έτσι άτομα με εξοπλισμό που παραπέμπουν σε «οικοσκευή» και πιο μόνιμη εγκατάσταση μπορεί και να τιμωρηθούν.
Στην πράξη, η εφαρμογή του νόμου για το ελεύθερο κάμπινγκ είναι σε μεγάλο βαθμό θέμα απόφασης των τοπικών αρχών που μπορεί να μεταβάλλεται ανά περίοδο. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις «παραλίες-στέκια» των ελεύθερων κατασκηνωτών να υπόκεινται σε αιφνιδιαστικούς ελέγχους της αστυνομίας και του λιμενικού.
Το βέβαιο είναι ότι το ελεύθερο camping δεν απευθύνεται σε οποιονδήποτε. Απαιτεί οργάνωση και ταυτόχρονα τον μέγιστο σεβασμό στη φύση.
Το παράδειγμα της Τήλου
Ο δήμος της Τήλου είναι ένας από τους τόπους της Ελλάδας που έχει διακριτή και συγκεκριμένη στάση για το θέμα. Στο μικρό νησί των Δωδεκανήσων απαγορεύεται αυστηρά το κυνήγι και υπάρχει ανοχή στο ελεύθερο κάμπινγκ. «Παρέχουμε τουαλέτες και ντουζιέρες για τους κατασκηνωτές, δείχνουν σεβασμό στο περιβάλλον. Αφήνουν το νησί πεντακάθαρο» σχολιάζει χαρακτηριστικά στο Travel.gr ο γενικός Γραμματέας του δήμου Τήλου, Στάθης Κοντός.
Η Τήλος είναι ένας τόπος που διαχρονικά έχει πρωτοπορήσει σε ζητήματα περιβάλλοντος με τη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Το 2023, κατάφερε να γίνει zero waste, ο πρώτος Πιστοποιημένος Δήμος Μηδενικών Αποβλήτων στην Ελλάδα και το πρώτο νησί παγκοσμίως που φέρει τη διαπίστευση αυτή.
Σε ένα τέτοιον τόπο η δημοτική αρχή θεωρεί αυτονόητο να μην αντιτίθεται σε έναν «εναλλακτικό» τρόπο διακοπών. «Θεωρούμε ότι το ελεύθερο κάμπινγκ, όταν γίνεται σωστά, δημιουργεί ακριβώς μια κουλτούρα σεβασμού στο περιβάλλον και την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης», σημειώνει ο κ. Κοντός.
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η νομοθετική απαγόρευση του κάμπινγκ δεν ισχύει στην Τήλο. Αν, δηλαδή, το Λιμεναρχείο ή η αστυνομία κάνει έλεγχο στο νησί και διαπιστώσει ότι υπάρχουν ελεύθεροι κατασκηνωτές, η δημοτική αρχή δεν μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό, παρότι διαφωνεί με την απαγόρευση. Πάντως για την ώρα αυτό δεν έχει συμβεί και ντόπιοι και επισκέπτες είναι ιδιαιτέρως ευχαριστημένοι από τη λειτουργία του μοντέλου.
Ο κ. Κοντός είναι πολύ αισιόδοξος για την εφετινή τουριστική σεζόν. «Χάρη σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες, το νησί έγινε γνωστό σε όλη την Ευρώπη, σταδιακά το ανακαλύπτουν και οι Έλληνες, και τουλάχιστον 1 καράβι την ημέρα φτάνει στο λιμάνι του νησιού».
