Ειδικά το καλοκαίρι, η σχέση μας με το νάτριο αξίζει μια δεύτερη ματιά.
Το καλοκαίρι είναι η εποχή που όλοι θυμούνται να πίνουν περισσότερο νερό, ωστόσο λίγοι αναρωτιούνται αν χρειάζεται να δώσουν σημασία και σε κάτι ακόμα: το αλάτι. Αν ανήκετε σε εκείνους που σκέφτονται το αλάτι μόνο ως «κακό για την πίεση», ίσως εκπλαγείτε αν μάθετε πως, ειδικά το καλοκαίρι, μπορεί και να το χρειάζεστε λίγο παραπάνω.
Γιατί χρειαζόμαστε νάτριο;
Το νάτριο, βασικό συστατικό του αλατιού, είναι ηλεκτρολύτης απαραίτητος για την ισορροπία υγρών στον οργανισμό, για τη ρύθμιση της πίεσης του αίματος και για την ομαλή λειτουργία των μυών και του νευρικού συστήματος. Χωρίς επαρκείς ποσότητες νατρίου, ακόμα και η καλύτερη ενυδάτωση μπορεί να γίνει… προβληματική. Το νερό από μόνο του δεν αρκεί για να διατηρήσετε τη σωστή ισορροπία υγρών, χρειάζεστε και ηλεκτρολύτες.
Το καλοκαίρι, με την έντονη ζέστη, την εφίδρωση, το θαλασσινό νερό και τη φυσική δραστηριότητα, οι απώλειες νατρίου αυξάνονται σημαντικά –σημειώστε ότι ο ιδρώτας περιέχει νάτριο σε συγκέντρωση περίπου 0,9 γραμμάρια ανά λίτρο. Έτσι, αν ιδρώνετε πολύ, είτε γιατί τρέχετε, είτε γιατί περπατάτε στην παραλία, είτε απλώς επειδή έχει 40 βαθμούς, χάνετε κάτι παραπάνω από νερό.
Τι συμβαίνει αν το νάτριο πέσει πολύ χαμηλά;
Η έλλειψη νατρίου δεν αφορά μόνο αθλητές αντοχής. Μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε δεν αναπληρώνει σωστά τα υγρά και τα ηλεκτρολύτες, ειδικά αν πίνει πολύ νερό αλλά δεν τρώει αρκετό αλάτι ή αν το διατροφικό του πλάνο είναι πολύ «καθαρό» και χαμηλό σε νάτριο. Το αποτέλεσμα; Υπονατριαιμία, μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει κόπωση, ζαλάδες, σύγχυση, μυϊκές κράμπες και σε σοβαρές περιπτώσεις να γίνει επικίνδυνη. Σκεφτείτε το απλά: Το νερό «αραιώνει» το νάτριο στο αίμα σας. Αν δεν το αναπληρώνετε, κάποια στιγμή το ισοζύγιο χάνεται.
Πόσο αλάτι χρειάζεστε πραγματικά το καλοκαίρι;
Η γενική σύσταση για νάτριο είναι 2.300 mg την ημέρα (περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι), κάτι που αφορά φυσιολογικές συνθήκες, όχι καύσωνα, παραλία και ιδρώτα. Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, το σώμα μας έχει την ικανότητα να το ρυθμίζει και να ισορροπεί με βάση αυτό που λαμβάνουμε από την καθημερινή μας διατροφή. Αν έχετε πολύ έντονη δραστηριότητα ή ανήκετε σε όσους κάνουν κολύμβηση, γυμναστική ή απλώς περνούν ώρες σε υψηλές θερμοκρασίες, σίγουρα δεν είναι καλή στιγμή να το μειώσετε από τη διατροφή σας. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει να αρχίσετε να ρίχνετε αλάτι αλόγιστα στα πάντα. Σημαίνει ότι μπορείτε να κινηθείτε άφοβα εντός των συστάσεων, αν η υπόλοιπη διατροφή σας είναι ισορροπημένη και δεν περιλαμβάνει επεξεργασμένα τρόφιμα πλούσια σε νάτριο.
Ένα ισορροπημένο πλάνο ενυδάτωσης μπορεί να περιλαμβάνει νερό, νερό καρύδας (πλούσιο σε ηλεκτρολύτες), φυσικό μεταλλικό νερό με νάτριο (αναζητήστε την ένδειξη στην ετικέτα), ανάλαφρα σνακ με λίγο αλάτι, όπως ελιές, φέτα, τουρσί ή ξηρούς καρπούς. Για όσους αθλούνται έντονα ή ιδρώνουν πολύ, τα ηλεκτρολυτικά διαλύματα ή κάποια ειδικά ποτά ενυδάτωσης μπορούν να βοηθήσουν -προσέξτε όμως τη ζάχαρη που περιέχουν.
Μύθοι και αλήθειες γύρω από το αλάτι
Μύθος: Το αλάτι είναι κακό και πρέπει να το αποφεύγετε.
Αλήθεια: Το υπερβολικό νάτριο από έτοιμα φαγητά είναι επιβαρυντικό, αλλά το αλάτι στο σπιτικό σας φαγητό είναι απαραίτητο (χωρίς υπερβολές), ειδικά το καλοκαίρι.
Μύθος: Όσο περισσότερο ιδρώνετε, τόσο περισσότερο νερό χρειάζεστε.
Αλήθεια: Χρειάζεστε και ηλεκτρολύτες, όχι μόνο νερό. Αλλιώς, κινδυνεύετε από υπονατριαιμία.
Τι να θυμάστε
Αν έχετε φυσιολογική πίεση, αν δεν κάνετε δίαιτα χαμηλού νατρίου για ιατρικούς λόγους και αν ιδρώνετε πολύ το καλοκαίρι, μην διστάσετε να βάζετε λίγο αλάτι με μέτρο στο φαγητό σας, καθώς είναι πιο πιθανό να σας προστατεύσει, παρά να σας βλάψει. Η ενυδάτωση δεν είναι μόνο θέμα ποσότητας νερού. Είναι θέμα ισορροπίας: νερό, ηλεκτρολύτες, σωστή διατροφή και να αφουγκράζεστε του σώματος σας.
